Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ પોષ - મડા
નય, જીવન અનીતિમય અને અનિયમિત બની જાય એ વ્યસન આ પગે સ્વાધીનતામાં રાખી શકીશું એવું એ સ્પષ્ટ છે. મતલબ કે સ્વતંત્રતા એ મર્યાદામાં રહેલ છે એમ લાગ્યા કરે છે. પણું અનુક્રમે એ આપણુ. હોય ત્યાં સુધી જ તેને ભોગવટે ઉપયોગી નિવડે, શત્રુનું કાર્ય કરી આપણી સ્વતંત્રતા છીનવી લે છે. પણ જ્યારે એ સ્વછંદતામાં પશુમે છે ત્યારે આપણા ઉપર કાબૂ જ મારી આપને જ ગુલામ અનર્થની પરંપરા નિર્માણ થાય છે. માટે જ સ્વતં- કરી નાંખે છે. માટે જ એ ખૂબ ધ્યાનમાં રાખવાનું ત્રતા મળવા છતા જીવન નિયમબદ્ધ હોય તે જ જીવન છે કે, એ આપણી સ્વછંદતાનું જ પરિણામ છે. સસા અને ઉપાણી નિડે એટલા માટે જ અનુભવી આપણું જીવને આપણે નિયમબદ્ધ નહીં રાખ્યું તેને અને જ્ઞાની શાસ્ત્રકારોએ એનાં નિયમો ઘડી કાઢેલા છે. લીધે જ આવી પરવેરાતા ભેગવવી પડતી હોય છે એ યિર્મા આપણે સમજી લેવા જોઈએ. એ નિયમે
દુર્બન એવા હેય છે કે, એની દુનતા કેટલાસ્વછંદતાને નિયમબદ્ધતાથી કાબુમાં રાખવા :
એક વખતે આપણને પ્રતીત થાય છે. એ આપણા માટે જ છે. પરવશતા કરતા સ્વતંત્રતા સારી એ
શત્રુ છે, એમ લાગે છે, અને કેઈક વખત એ જેટલું સત્ય છે, તેના કરતા સ્વત્રતામાં વિકારોને
છેડી આપણે સ્વતંત્ર થવા થોડોઘરો પ્રયત્ન પણ સંયમ કરી આપણુ તાબેદારે કરી લેવા જોઇએ.
કરીએ છીએ. પણ જ્ઞાની ગણુતા માનવો ત્યારે કોઈ દારૂડીઓ હોય તે પ્રથમ પિતાને મળેલી સ્વતંત્ર
સ્વછંદતાના મેહમાં સપડાઈ જાય છે ત્યારે એ તાને કારણે જ થોડે દારૂ પીએ છે, પણ જયારે એ
પિતાનું તે ઘણું ગુમાવે છે જ, પણ સાથે સાથે સ્વછંદતામાં રાચેસાચે છે ત્યારે એ દારૂ અર્થાત
પોતાના અનુયાયીઓનું પણુ સત્યાનાશ વાળી નાખે વ્યસનને તાબેદાર બની જાય છે. પછી તે દારૂ એના
છે. એ કેમ બને છે; એ આપણે હવે તએ રહેતો નથી પણ દારૂનો એ તાબેદાર અને
એ. સેવક બને છે. એ કહે છે કે, દારૂ મારાથી છૂટા પ્રભુ મહાવીર પછી એમના અનુયાયીઓમાં નથી. ગમે તેવી જ્ઞાનીને મુખે શેભે એવી રૂડી વાતો અનેક પંડિત મુનિરાજ થયા. તેમાં કેટલાએક એવા એ કરે છે અને દારૂને દારૂણ પરિણામોને પોતે ૫ણું પાકયા છે, પ્રભુ મહાવીર ભગવાનના વચનમાં સમજતા હોવાથી દારૂ છોડવા લાયક છે એમ બેલે અને તેમના તત્ત્વજ્ઞાનમાં તેમને શંકા ઉત્પન્ન થઈ. . છે પણ ખરે. પશુ મધું ઘડીવારમાં મૃગજલમાં શંકા થવી એ એકાંતે દેષ તે નજ કહેવાય.
પરિણમે છે. કરી એ દારૂ પીવા માંડે છે અને એનાં ક્વસ્થ આત્માને શકે તે પડે. એ સ્વાભાવિક - કડવાં ફળ ભોગવે છે. પિતાના શરીરને અને બુદ્ધિને પણ છે. પણ એ શંકા હમેશ જિજ્ઞાસુ વૃત્તિની હેવી - નાશ કરવાની સાથે દ્રવ્યનાશ કરી પોતાના કુટુંબને જોઈએ. એમાં પૂર્વાપર વિરોધ જણાતું હોય તો તે
ભીખ માગૃત કરી બેસે છે. શું થઈ રહ્યું છે તે કઈ અપેક્ષાએ છે એ સમજી લેવાની બુદ્ધિ આપણુમાં સમજવા છતાં એ પરવશ પણે બધું ગુમાવી બેસે છે. દેવી જોઈએ. અને અન્યને પૂછી પિતાનું સમાધાન . . એ દારૂ પીવા દાખવે છે કે આપણને અયુકત કરી લેવાની બુદ્ધિ પણ હોવી જોઈએ. ઘણી વખત જણાશે ૫ એ ઉપરથી બીજા સાધાણુ જણાતા આપણા કરતા ઓછી જ્ઞાનવાળા પાસેથી પણ નાના વ્યસને માટે ૫ણુ સમજી લેવાનું છે. દરેક આપણી શંકાનું સમાધાન મેળવવા માટે પ્રયત્ન -નાસન વાગે છે એ એની માની લીધેલી તુચ્છ કરવી જોઈએ. કદાચિત આ પશે તેવો ખુલાસો મેળવી જનને લીધે જ હોય છે. પહેલા તો વ્યસન નહીં શકયા, તે પછી આપણે અપૂર્ણ છીએ તેથી વિલેજની ય; અને ગમી જાય. એવું હોય છે. અને કાલાંતરે અન્ય કોઈ પાસેથી ખુલાસે મેળવવા પ્રયત્ન
આપણને વળગી જશે અને આપણે પાયમાલ થઈ કરીશું,એમધારી શાંત રહેવું જોઈએ. પણ પોતાની બુદ્ધિ ' જઈશું, એની એને કલ્પના સરખી પણ હોતી નથી. ઉપર વધારે પડતે વિશ્વાસ રાખી સ્વચ્છંદતાપૂર્વક પ્રભુ
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533890 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1959 Pustak 075 Ank 03 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1959 |
| Total Pages | 20 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 10 MB |