________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
-
-
---
આપો તે આ પણ એ લેભ પાકેટીએ જઈને કે, જ્ઞાન મેળવવાની તાલાવેલી 'ગ એ માં જોવામાં પહેચવાનો અને પછી સંતોષને સ્થાન જ કયાં આવતી નથી. અમે સામાન્ય દવદાસ 11નની વાત રહેવાનું છે અને એ પરંપરા ચાલતી જ રહે તો એ તેવું નથી કરતા. જે તુંનથી રામવિકાસ અધાન અને જેવી વર આપણને સાંપડવી જ અશકય થઇ પડવાની. જે જ્ઞાનથી અમાને છે કે ગુણ થાય અને સાધનાને પ્રાતિમાં સંતોષ માનવાનું કાર્ય ઘણાઓને
માર્ગ સાંપડે એવા ઉચાટીના વાનની આપણે વાત
કરીએ ત્યારે એવા જ્ઞાન માટે ઉત્કટ ભાવના ઓછી આવડતું નથી. આ દિવસ કાયય કર્યા કરે
જોવામાં આવે છે, માટે જ એવું દાન મેળવવા માટે અને રાણા રોયા જ કરે, તેમ પિતાની ભૂલ અગર
આપણે સંતોષ માનીએ તે ચાલે તેમ નથી. કાર ગુ એ અણઆવડત જોયા વગર બીજાઓને દોષ કાઢયા જ
જ્ઞાનમાં જેમ જેમ વધારે થાવું છે તેમ તેમ આ માને કરે અને કઈ રીતે સમાધાન નહીં જ રાખે. એવા
વધુ ને વધુ સંતોષ મળતો રહે છે. અને આત્મામાં માણસને તેનું સુખ કયાંથી સાંપડે ? જે સ્થિતિ
પ્રકાશને વધારે થાય છે અને અપૂર્વ આનંદ - ૧ માં આપ મૂકાએલા હાઈએ તે જ સ્થિતિ આપણા
જ રહે છે. એટલા માટે આપણે રે; 'પૂર્ણ છે, માટે લાયક છે અને તેટલું જ પુણ્ય આપણે મેળવ્યું
આપણામાં જ્ઞાન ઘણું અધૂરું છે એ દયાનમાં રાખી છે એ સમજી સમાધાન માનવામાં આનંદ આવે છે,
વધુ ને વધુ તલસ્પર્શી જ્ઞાન મેળવવા માટે પ્રયત્નશીલ પણ તે માટે દુ:ખ માની રહ્યા કરવું એ દુઃખદાયક
થવું જોઈએ. જેની પાસેથી જ્ઞાન મળવાનો સંભવ કહેવાય. સંતોષ અને સમાધાન જેમ કેળવવામાં
જણાય તેની સેવા કાતિ કરી તે જ્ઞાન મેળવવું આવશે તેમ તેમ વધારે દ્રવ્ય કે વૈભવ મળ્યા પછી
જોઇએ. જે ગ્રંથમાંથી આપણી જ્ઞાનપિપાસા તૃપ્ત થઈ પણ અહંકાર આવશે નહીં અને મનનું સમતલપણું
શકવાની શક્યતા હોય તે ગ્રંથ મેળવવા માટે આપણે ટકી રહેશે. સાથે સાથે તેની માત્રા વધતી જશે.
તનતોડ મહેનત કરવી પડે તે તે અવશ્ય કરવી, કારણ સંતોષના સુખનો અનુભવ થતાં એ વધુ ને વધુ મળતું
તેથી અમને પર મ સ તેને ફલાભ થવાનું છે, એ જશે. સાધુપણુ તરફ લઈ જનારો એ જ સીધા માર્ગ નિશ્ચિત વાત ; છે. મનને સંતેષ કેળવવાની ટેવ પડે તે જ આનંદ
સંતોષ એ વસ્તુ આત્માની સાથે સીધો સંબંધ આવે. અને ગમે તેવી કપરી સ્થિતિમાં પણ અસમાધાન
ધરાવે છે. અને આત્માને મુખ્ય ગુણ જ્ઞાન હોવાથી કે દુઃખને અવકાશ ન મળે. કવખતે બળજબરી
સતિષની સંવેદના જ્ઞાનથી જ થાય છે, માટે જ્ઞાન થી અને મનનું પાકટપણું થવા પહેલા જ વૈરાગ્યના
મેળવવા માટે વધુમાં વધુ પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. અને નામે કેટને સંતોષ વળગાડી દેવામાં આવે તો તેનું
મળેલું જ્ઞાન અનુભવમાં મૂકવા માટે પ્રયત્નશીલ થવું પરિણુમ વિપરીત આવે એવા દાખલાઓ તે આપણું
જોઈએ. એટલે એનું ફળ જે વિરતિ એ મનુષ્યને નજરે પડે જ છે, એ દેખીતી વાત છે.
સહજ પ્રાપ્ત થશે. અને એની પાછળ સંતોષ ખેંચાઈ હવે એવો પણ પ્રશ્ન થાય કે, વિચાર પ્રાપ્ત કરવા- ને આવશે. એટલા માટે જ સંતોષની દુર્લભતા ગણવામાં માં પણ આપણે સંતોષ કે સમાધાન માની બેસી આવી છે. એ સંતે બધાને પ્રાપ્ત થાય અને તેથી રહીએ? એ પ્રશ્નના જવાબમાં આપણે કહી શકીએ થતો આત્માનંદ બકાઓને સાંપડે એ જ અભ્યર્થના,
સામાયિકમાં વાંચવા માટે
ઉપાધ્યાય શ્રી યશોવિજયજી મહારાજને સર્વશ્રેષ્ઠ ગ્રંથ જ્ઞાનસાર-ગુજરાતી અનુવાદ સાથે અવશ્ય વાંચે મૂલ્ય રૂપિયા ૨-૦-૦ લખે:—શ્રી જૈન ધ... સ.-ભાવનગર
For Private And Personal Use Only