Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પત્રમાં તત્ત્વજ્ઞાન
પંન્યાસશ્રી ધુરંધરવિજયજી મણિવર્ય
પ્રસ્તુત બંને પત્રો તે શ્રાવકોના આવેલા કાગળવિભિન્ન સ્થળે રહેલા એક બીજાને સમ્પર્ક ના જવાબરૂપે લખાયેલા છે. તે શ્રાવકેએ પૂજ્ય સાધવાનું અતિ ઉપયોગી સાધન પત્ર છે. પત્ર શરૂ
ન ઉપાધ્યાયજી મ૦ ઉપર પત્ર કેવા પ્રકારે લખેલ એ આતુ માટે અનેક પ્રકારની વિવિધ ક૯પનાઓ કરવામાં
| ઉપલબ્ધ નથી છતાં આ પત્રો ઉપરથી તેમના પૂછેલા આવે છે પણ માનવ જાતને વયવહાર જેટલો જુગ- '
પ્રાને ખ્યાલ આવી જાય છે. - જૂને છે તેટલો જ પત્ર પણ જુગજુનો છે. પત્રો અનેક પ્રકારના લાખાય છે. તેમાં પણ પ્રાચીન યુગ
પ્રસ્તુત બંને પત્રો આ પ્રમાણે છે–તેમાં પ્રથમ કરતમાં વર્તમાન યુગમાં પત્રલેખનની પ્રકૃતિ અને પત્રની શરૂઆતમાં કાગળ ઉપર “શ્રી જિનાય નમ:' વિવિધતા ખૂબ પ્રમાણમાં વધી છે.
એ પ્રમાણે છે. પત્ર લખવાના કારણો હજારો છે તેમાં વર્તમાન
પછી નીચે પ્રમાણે પ્રારંભ કરેલ છે. માં મુખ્યત્વે વેપાર, વ્યવહાર અને સ્નેહ એ ત્રણ -स्वस्ति श्रीस्तम्भनकपार्श्वजिनं प्रणम्य કારણોથી પત્રો લખાય છે. એ સિવાયના પત્રો જજ શ્રીસ્તમતીર્થન (ત: શ્રીમદ ચાછે. પ્રાચીન સમયમાં પણ વિશિષ્ટ પત્રો તો વિરલ વાવાળા શ્રી વિનયા: સ T: જ લખાતા, એ વિશિષ્ટ પત્રોમાં પણ જે પત્રોમાં સુકવ-go_માવ–શ્રીવામfજાર-કી તત્ત્વજ્ઞાન ભર્યું હોય એવા પત્રો જેવા પણ દુર્લભ વિના જ્ઞાતિવાદ-તાર્થપરાકાસામાવાથઈ પડે એમ છે.
. रुचिधारक-आगमाध्यात्मविवेककारक-मोक्षकतान( પત્ર સાહિત્યમાં અમર સ્થાને મૂકી શકાય એવા સવરસાવધાન-રી. ૨૩, ૨૪ રેવનાર તત્વજ્ઞાનથી ભરપૂર બે પત્રો પૂજ્યપાદ ઉપાધ્યાયજી સોલ્વે ધર્મરામપૂર્વ દિલિત મહારાજ શ્રી યશોવિજયજી મહારાજશ્રીના લખેલા છે.
પત્રની શરૂઆતમાં ઘણી વિશેવતાઓ સમાએલી છે. પૂજય ઉપાધ્યાયજી મહારાજ સોળમી સદીના
સદીના ( પત્રના પ્રારંભમાં ઈષ્ટદેવને નમસ્કાર કરે ઉત્તરાર્ધ અને સત્તરમી સદીના પૂર્વાર્ધના અનન્ય
જરૂરી છે. વર્તમાનમાં પણ એ પ્રવૃત્તિ પત્ર લખતાં વિદ્વાન અને અદ્વિતીય ગ્રંથકાર છે. તેમની કલમથી –
1 કલમથી કેટલેક સ્થળે જળવાઈ રહેલી જોવામાં આવે છે. લખાએલ વિવિધ સાહિત્ય સચોટ અને હૃદયંગમ છે. તેઓશ્રીના આ બંને પત્રો ખંભાતથી જેસલમેર
વિશિષ્ટ પ્રસંગેએ લખાતી કુમકુમ પત્રિકા એ લખાયેલા છે.
પણ એક પત્રને પ્રકાર છે. તેમાં શરૂઆતમાં ઇષ્ટદેવને
નમસકાર કરવામાં આવેલ હોય છે. વિશિષ્ટ પ્રસંગની જેમના ઉપર એ પત્રો લખાયેલા છે તે શ્રાવકે
પત્રિકા હોય અને તેમાં શરૂઆતમાં ઇષ્ટદેવને નમસ્કાર ના ના મ છે-શા. હરરાજ તથા શા. દેવરાજ.
કરાએલ ન હોય તો તે પત્રિકા અધૂરીયા લાગે છે પૂજન્મ ઉપાધ્યાયજી મહારાજ અને આ શ્રાવકે અને એ ખામી ખટક્યા કરે છે. જો કે હવે નાના વચ્ચે પત્રવ્યવહાર હશે એમ આ બંને પત્રો પરથી નાના પ્રસંગેની પત્રિકાઓ મુદ્રણકાર્યની વિપુલતા જાય છે. પત્રવ્યવહારમાં મુખ્યત્વે જ્ઞાનચર્ચા ચાલતી વધવાને કારણે પુષ્કળ બહાર પડે છે. તે નાની પત્રિકાહશે એ પણ આ પત્રોથી સમજાય છે.
એમાં કેટલીકમાં દષ્ટદેવને નમસ્કાર કર્યો હોય છે તે
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533866 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1957 Pustak 073 Ank 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1957 |
| Total Pages | 18 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 10 MB |