________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૬ ]
જિનદર્શનની તૃષા
(૭૭)
‘જ કાર* કાંતવાદ છોડી દેવા જોઈએ, એમ સમજી અર્તીદ્રિય અથબાબતમાં અંધસમા હવે તમારે ઝઘડે બંધ કરે! બંધ કરો ! “સહુ થાપે છદ્મસ્થાના વિવાદથી શું ? અહમેવ’ની ચેષ્ટા છેડી દ્યો ! છોડી દ્યો ! એમ છે એ સંબંધી યથાર્થ નિશ્ચયની સકલ નિર્ણયની બાબડાહ્યા દેખતા-દષ્ટા અનેકાન્તવાદી પુરુષે નિરાગ્રહી તમાં સ્થાનો અધિકાર નથી અને વિશેષથી તત્ત્વો સર્વ સમન્વયકારી અનેકાંત યુકિતથી મજાવ્યા, નહિ દેખનાર એવા તે છ અંધ જનો જેવા હેઇ, એટલે તે વાદીએ ટાઢા પડશે ને મિઠ ચર્ચા છોડી એ એમના અધિકાર ન્હાના વિષયમાં તનિશ્ચય દષ્ટ સમજીને શાંત થયા.
બાબતમાં તેઓને વિવાદ નકામો છે, તેઓની ચર્ચાની સર્વસમન્વયકારી અનેકાનની દષ્ટાનું ઉદધન
અચ અિિચકર છે. કારણ કે જે વસ્તુ આપણો આપના સિદ્ધાંવપ્રસિદ્ધ આ દસ્કૃતના ઉપાય
સામાન્યપણે પણ દેખતા નથી, જાણુતા નથી, તેના
સ્વરૂપ બાબત વદે ક૯પના કરી, મિયા ઝગડે! પ્રમાણે હે ભગવન, સર્વ સમવ્યકારી તમારા અને
કરે, નિઃસાર વાયુદ્ધ કરવું, વાદ-પ્રતિવાદ કરી કાન્તદર્શનનું સામાન્ય દર્શન પણ જેને થયું છે તે અનેકતિવાદી નિરાગ્રહી દા પુરુષ છતર એકાન્તવાદી
યૂક વાવવું, ખંડન-મંડનમાં પડી વૈમનસ્ય વધા
રવું તે મૂર્ખતાની નિશાની છે; ચંદ્રના આકાર વિશે આગ્રહી માંધ જનોને સૌમ્ય પણે સમજાવે છે કે
અંધજનોની ક૯૫ના જેવું હાસ્યાસ્પદ છે; પેલા ભાઈઓ ! તમે આ તમારે મતદર્શનના આગ્રહને મિથ્યા ઝઘડે બંધ કરે! બંધ કરે ! બંધ કરે! ‘સહુ
આંધળાઓ જેમ હાથીના સ્વરૂપ બાબત ખોટો ટંટો થાપે અહમેવ'ની ચેષ્ટા છેડી દ્યો ! છોડી દ્યો !
કરતા હતા, તેના જેવું ફોગટ છે. તેવા મિથ્યા વિવાકારણ કે સર્વજ્ઞ આદિ અતીન્દ્રિયઝ અને નિશ્ચય
દથી લાભ થવાને બદલે ઊલટી હાનિ થાય છે, કારણ ગજ્ઞાન સિવાય થતો નથી, અતીદ્રિય જ્ઞાન થકી જ
તેથી પોતાના સતચિત્તનો નાશ થવારૂપ અનિષ્ટ તેની સિદ્ધિ થાય છે, એટલા માટે અને સર્વજ્ઞ અને
ફલ ની પજે છે, અર્થાત્ સદૂભાવવાળ ચિત્ત આશય સર્વજ્ઞદર્શનની બાબતમાં અંધ જેવા છદ્મસ્થાના
નષ્ટ થઈ દુષ્ટ આશય જન્મે છે, રાગદ્વેષાદિ દોષની
વૃદ્ધિ થાય છે, ચિત્તને અશતિ ને સંભ ઉપજે છે. વિવાદથી શું ? સર્વજ્ઞ આદિ વિષય અતીન્દ્રિય છે. ઈદ્રિય અને મનને અગોચર છે અને માત્ર ગી
આવા સચિત્તને નાશ કરનારા વિવાદનું સંતજનોને
શું પ્રયોજન છે? કંઈ જ નહિં, કંઈ જ નહિં. - એને જ જ્ઞાનગમ્ય થઈ શકે એવા છે.
ઉપસંહાર: “અભિનંદન જિન દર્શન તરસિયેર * ઘોડા પણ મહાગ્રંથગંભીર રાષ્ટ્રમાં સમસ્ત આમ હે જિન ભગવાન ! સામાન્યપણે પણ જે એકાન્તવાદીનું પરમ સમયે નિરસન કરતું સંતશિરોમણી
દુર્લભ છે અને વિશેષપણે સકલ નિર્ણપણે તે શ્રીમદ્ રાજચંદજીનું ચમત્કારિક સુભાષિત છે કેએકાંતવાદ એ જ જ્ઞાનની અપૂર્ણતાની નિશાની છે
વિશેષ કરીને દુર્લભ છે, એવા આ તમારા દર્શન વાદીએ ! મને તમારે માટે દર્શાવે છે, કારણું શિખાઉ
પરત્વે એમ અનેક પ્રકારે વિચારતાં મને પ્રતીત થાય કવિએ કાવ૫માં જેમ તેમ ખામી દાબવા જ શા છે કે આ મતધિ મતવાદીઓના વિવાદમાં કાંઈ ઉપયોગ કરે છે, તેમ તમે પણ “જ” એટલે નિશ્ચયતા શિખાઉ સારભૂત તત્ત્વઅમૃતજલ નીકળે એમ નથી, અને મારી જ્ઞાનવડે કહે છે. મારે મહાવીર એમ કોઈ કાળે કહે જિનદર્શનની તૃષા છીપે એમ નથી; એટલે હે અભિનહિ; એ જ એની સકવિની પેઠે ચમત્કૃતિ છે. નંદન, મારી આ ' દશન તૃષા એર વધતા જાય છે.
–શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર પત્રાંક ૧ અને મારા અંતરાત્મા ક્ષણે ક્ષણે પોકારે છે કે* “નિશ્ચયોતીરિયાથર્ચ યોગિન્નાનાદતે =ા , અભિનંદન જિન દરિશન તરણિયે, બતોડvar૫વાના વિવાન જ પિવન I "
અભિનંદન જિન દરિશન તરસિ. -શ્રીગદષ્ટિસમુચ્ચય, લે. ૧૪૩
- (અપૂર્ણ)
For Private And Personal Use Only