________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
મ
મ
મ
મ
મ
મ
મ
ઝ
:
પ્રસારક સભાના મોતી ભાઈ
નનનન ૦૦૦
શ્રી પરમાનંદ કુંવરજી કાપડિયા શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ માટે સ્વ. મોતીભાઈ વિષે લખવું એટલે નજીકના સ્વજન સમુદાય આગળ સે કેરના પ્રેમ અને આદરને પાત્ર બનેલા એવા એક સદગત વડિલ બંધુની ગુણગાથા ગાવા બરોબર લાગે છે. આમ હોવાથી આપણે બધા તેમને જે નામથી સંબોધતા હતા, તે સર્વને સુપરિચિત એવા–“મોતીભાઈ’ના નામથી તેમને ઉલેખ કરે મને વધારે ઉચિત અને સ્વાભાવિક લાગે છે.
મતભાઈ આમ તે અનેક સંસ્થાઓ સાથે એક યા બીજી રીતે સંકળાયેલા હતા પણ થી વધારે ગાઢ સંબંધ તેમને ત્રણ સંસ્થાઓ સાથે તે (૧) શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય જેનું નિર્માણ તેમના પોતાના હાથે આજથી લગભગ ૩૫ વર્ષ પહેલાં થયું હતું, અને જેના આજ સુધીના ઘડતરમાં તેમનો સૌથી વધારે મહત્વનો ફાળો હતે. (૨) શ્રી જેન વે. મૂ. કેનફરન્સ. આ સંસ્થાને ઉદ્ભવ થયાને લગભગ ૫૦ વર્ષ થવા આવ્યા છે અને આ સંસ્થાનું બીજું અધિવેશન મુંબઇમાં કેટલાયે વર્ષો પહેલાં થએલું ત્યારથી તેની કાર્યવાહી સાથે તેઓ ગાઢપણે સંકળાયેલા હતા અને તેના ઉત્કર્ષ અને અપકર્ષ સાથે તેમણે પોતાના જાહેર જીવનની સર્વ પ્રતિકાને હેડમાં મૂકી હતી. (૩) શ્રી જૈનધર્મ પ્રસારક સભા. આ સંસ્થાને ઉદ્દભવ લગભગ તેમના જન્મ સાથે થયા હતા. આ સંસ્થા તરફથી આજથી ૬૭ વર્ષ પહેલાં “શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ” નામના આ માસિકની શરૂઆત કરવામાં આવી હતી. તેમના લેખનકાર્યના પ્રાથમિક પ્રયાસો આ માસિકમાં જ પ્રગટ થવા શરૂ થયા હતા અને આજ સુધી પણ તે માસિક માટે તેઓ “મૌક્તિક'ના ઉપનામથી એકસરખું નિયમિત રીતે લખતા રહ્યા હતા. આ ઉપરાંત શ્રી જૈનધર્મ પ્રસારક સભાએ જ તેમના લખેલાં લગભગ સર્વ પુસ્તક પ્રગટ કર્યા છે. આ રીતે શ્રી જૈનધર્મ પ્રસારક સભા અને શ્રી જૈનધર્મ પ્રકાશ સાથે ઉપર જણાવેલ બે સંસ્થાઓ કરતાં પણ મોતીભાઈને સંબંધ વધારે જૂનો હતો, એટલું જ નહિ પણ જ્યારે શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય અને શ્રી જૈન છે. મૂ. કોન્ફરન્સને મોતીભાઈએ ઘણું સેવાઓ આપી છે ત્યારે શ્રી જૈનધર્મ પ્રસારક સભા અને જૈનધમ પ્રકાશે વિપુલ સાહિત્યના એક નિર્માતા તરીકેના તેમના ઘડતરમાં ઘણે મેટો ફાળો આપે છે. અને ઉભયને સંબંધ પરસ્પર ઉપકારક થયો છે. જ્યારે અન્ય બે સંસ્થાઓ તેમના ઉજજવળ કર્મયોગને ઇતિહાસ રજૂ કરે છે ત્યારે આ સભા અને તેના માસિક સાથે તેમના સમગ્ર જ્ઞાનયોગને ઇતિહાસ સંકલિત થયો છે. અન્ય બે સંસ્થામાં તેમનું સ્થાન એક આગેવાન કાર્યકર્તાનું હતું, જ્યારે આ સંસ્થામાં તેમનું સ્થાન એક સ્વજનનું હતું. મોતીભાઈને સતત નિવાસ મુંબઈમાં હેઈને શ્રી જેન
( ૧૩૮ )
For Private And Personal Use Only