________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
પ્રભુસેવાની પ્રથમ ભૂમિકા
( લેખક-ડૅા. ભગવાનદાસ મનસુખભાઇ મહેતા M. B. B, 8 ) ( ગતાંક પૃષ્ઠ ૪૧ થી શરૂ)
અધ્યાત્મ મેગના ઉપદેશ દેવાને જો કાઇ પ યગ્ય હોય તો મૂર્તિમાન ચેંગસ્વરૂપ એવા શ્રી સદ્ગુરુ સંતપુરુષ જ છે, કારણ કે જેનામાં સદુપદેષ્ટા સદ્ગુરુમાં અવશ્ય હોવા યોગ્ય આત્મજ્ઞાન–વીતરાગતા આદિ ગુણો પ્રગટ ઝળહળે છે, એવા આ સત્પુરુષ સાક્ષાત્ ભાવયેાગી, અધ્યાત્મરપરિષ્કૃત આત્મા છે. એટલે અધ્યાત્મ ચૈાગ જેનામાં અત્યંત આત્મપરિણામી થયેા છે, એવા પરિણત ગીતાર્થ સત્પુરુષ જ અધ્ય!મયેગા ઉપદેશ દેવાને પરમ યોગ્ય છે. આમ આવા ભાવિતાત્મા મહાત્માના મુખેથી જ અધ્યાત્મ ગ્રંથના શ્રવણુને લાભ મળી શકે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
હવે અધ્યાત્મ ગ્રંથ એટલે શું? જે ક્રિયા નિજ સ્વરૂપને સાધે તે અધ્યાત્મ, જે ક્રિયા કરી ચતુતિ સાધે તે અધ્યાત્મ નહિ. અર્થાત્ મેહને અધિકાર જેના પરથી ચાલ્યે ગયા છે એવા મુમુક્ષુ પુરુષની, આત્માતે અધિકૃત કરી જે અંતરાત્મપરિષ્કૃતિરૂપ, શુદ્ધ ક્રિયા તેનું નામ ‘ અધ્યાત્મ ', અને આવા અધ્યાત્મ યાગનું જ્યાં મુખ્યતાએ ગુથણીરૂપ ગ્રંથન કર્યુ છે, આત્માને પુરસ્કૃત-આગળ કરી તેના નિર'તર લક્ષપૂવકને જ્યાં ઉત્તમ
46
अद्धा जोगुकोसे वंधत्ता भोगभूमिषसु लहुं । सवप्पजीवियं वज्जइत्तु उडिया दोन्ह
',
આ ગાથા કષ્મપર્યાડમાં ૪૦૨મી ગાથા તરીકે અને પાંચસ'ગહુમાં ૩૨૩ મી ગાથારૂપે જોવાય છે. આમ એ ગ્રંથ વચ્ચે ગાયાનું સામ્ય છે એ હકીકત પ્રસિદ્ધ કમ્મપડિ પાસ’ગહુમાં સમાવેશ થયાની માન્યતાનું સમર્થન કરે છે. જો શીલાંકસૂરએ પચસ'ગહમાંથી જ અવતર્ગ આપ્યુ. હુંય તે પંચમ'ગહ વિક્રમની સાતમી સદી જેટલી તે પ્રાચીન કૃતિ છે એમ માનવાનું કારણ મળે.
આમ આ પંચસંગહુ વિષે કેટલીક બાબતે વિચારી અને કેટલાક પ્રશ્નો રજૂ કરી હું વિરમુ` છું.
ત્યારબાદ એમણે દેવસૂરિ, મિચન્દ્ર, ઉદ્ઘોતનસુરિ, વર્કીંમાનસૂરિ, જિનેશ્વરસૂરિ, બુદ્ધિસાગરસૂરિ, જિનભદ્ર, જિનચન્દ્ર અને અભયદેવસૂરિનુ ગુણાલન કર્યું છે.
આ જો ક્રમસર હાય તે અભદેવસૂરિ કરતાં દેઢેક સૈકા જેટલા તે શીત્રાંકર *પ્રાચીન રે. અભયદેવસૂરિએ આયાર અને સુયગડની ટીકા રચી નથી એ પશુ શીલાંકરિપૂવર્તી ડાવાના અનુમાનને સમર્થિત કરે છે.
( ૭૪ )
For Private And Personal Use Only
