________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
goooooooo
શું એ હાર ટેડલ ગળી ગયા ? છે સતી દમયંતીના સત્યની અગ્નિપરીક્ષા. લેખક:-શ્રીયુત મગનલાલ મોતીચંદ શાહ-વઢવાણુકેમ્પ.
( હતો પ, ગતવર્ષના પુ ૨૦૬ થી શરૂ. ) . વિચારોના વમળમાં ઝોલાં ખાતું, તપ અને સ્વાધ્યાયના ઉગ્ર પાલનથી અતિ કૃશ થઈ ગયેલું. તેમજ નળરાજાના વિરહથી દુઃખી થયેલું અને બીજી વિટબનાઓથી ઘેરાયેલું મહાસતી દમયંતીનું શરીર સત્યની બેલબોલા ગવાયા પછી વિપ્ર સુદેવના આવવાના સમાચાર સાંભળી આજે કાંઈક શાંતિ અનુભવે છે અને મુખ પર સહજ લાલી દેખાય છે. જો કે મહારાજ નળને કુશળ વર્તમાન ન મળે ત્યાં સુધી સાચી શાંતિ તે નથી જ, પરંતુ શ્રદ્ધા અને ધર્મનું આલંબન ટોડલાવાળા ચમત્કારિક બનાવ પછી દિનપ્રતિદિન વૃદ્ધિ પામતું હોવાથી, મહારાજાને હવે “ હું ઘેડ જ કાળમાં મળીશ.' એવી ઊંડી ઊંડી આશામાં આજે મુખ ઉપર જરા જુર્તિ જણાય છે.
વિપ્ર સુદેવ ભીમક રાજાનો વિશ્વાસ અને પવિત્ર કુળગુરુ હતા. બ્રાહ્મણ છતાં એને અંતરાત્મા સ્વાર્થ રહિત હતે. નિઃસ્પૃહી અને પ્રમાણિક હોવાથી તે મહારાજા ભીમકનો પવિત્ર પ્રેમ મેળવી શકો હતા. જેથી જ દમયંતીને શોધવાનું કામ તેને સાંપવામાં આવ્યું હતું, તેમજ દમયંતીના વનવાસ વખતે તેના બે બાળકોને આજ વિપ્ર સુદેવ સાથે વિદર્ભ દેશમાં મોકલવામાં આવ્યાં હતાં, એટલે આ વફાદાર અને સદાચારી વિક પ્રતિ મહાસતીએ દષ્ટિ કરવી. આજ સુધી કોઈ પણ પુરુષ પ્રતિ સામી દૃષ્ટિ નહીં કરનારી આ મહાદેવીએ સજળ નેત્ર વિપ્ર સુદેવ સામું જોઇને એક પછી એક પ્રશ્નો પૂછવા માંડ્યા. દમયંતી સામું જોતાં જ સુદેવનું હૃદય પણ ભરાઈ આવ્યું અને આંખમાંથી નીર નીકળવા લાગ્યાં. આ સ્વાભાવિક દશ્ય જોઈ રાજમાતા, દુમતી, સુનંદા અને પાસે ઉભેલા બધા માણસો ગળગળા થઈ ગયા. રાજમાતાએ દમયંતીને આલિંગન દઈ ખૂબ આશ્વાસન આપ્યું અને વિપ્ર સુદેવને સારા સાકાર કર્યો.
દમયંતી–મહારાજ ! મારા તીર્થસ્વરૂપ માતાપિતા કુશળ છે ને? સુદેવ–હા બહેન, સો સુખશાંતિમાં છે.
મુનિમણુ આતમરામી રે’ ઇત્યાદિ આનંદધનજીના અન્ય વચને પણ આ જ સૂચવે છે. દ્રથીચાર્ય–વ્ય સાધુ વગેરે તે ખેટા રૂપીઆ જેવા છે, તેને માનવા તે તે કૂડાને રૂડા માનવા જેવું છે અને તે રૂડું નથી, માટે ભાવાચાર્ય-ભાવ સાધુ આદિનું જ માન્યપણ શાસ્ત્રકારે સંમત કરેલું છે. આવશ્યકનિયુક્તિમાં ધાતુ અને છાપના દષ્ટાંતે શ્રી ભદ્રબાહુસ્વામીએ અને યોગદષ્ટિસમુચ્ચયમાં ગબીજ પ્રસંગે શ્રી હરિભદ્રસૂરિએ એ જ વાત કરી છે. નમસ્કાર મંત્રમાં પણ પંચ પરમેષ્ટિ મળે જેને ગૌરવભર્યું સ્થાન આપ્યું છે તે મુખ્યપણે યથાત ગુણગણુગુ ભાવાચાર્ય–ભાવસાધુને અનુલક્ષીને. | (ચાલુ)
5 ( ૨૫૯ )
For Private And Personal Use Only