Jain Dharm Prakash 1950 Pustak 066 Ank 10

SR No.: 533794
Original Sutra Author: N/A
Author: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1950
Total Pages: 36
Language: Gujarati, Hindi
Classification: Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India
File Size: 12 MB

Page 32

२४६
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ.
| [ શ્રાવણ
જોવામાં આવે છે અને તેથી તેના ફળની સરભ નષ્ટ થઈ જાય છે. ધર્મકત્યના પ્રભાવનાને એ સાચે માગ ન કહેવાય,
પ્રભાવનાથી ધમકૃત્યનું મહત્વ વધવું જોઈએ. જેમની આગળ પ્રભાવના થતી હોય તેમને એ ધર્મકૃત્યની અનુમોદના કરવાનું મન થવું જોઇએ એટલું જ નહીં પણ કેટલાએકેને સાક્ષાત ધર્મભાવના જાગવી જોઈએ અને તેનું સાક્ષાત અનુકરણ કરવા પ્રેરણા મળવી જોઈએ એ જ પ્રભાવનાનું ફળ ગણાય, અને એવું કયારે બને કે જયારે તે ધર્મકૃત્ય પૂર્ણ નિર્દોષ હાય, સદેષ ધર્મકૃત્ય સાચું ફળ આપી શકતું નથી. તેમાં પ્રભાવના જોતા અને અનુભવતા પણ તિરસ્કાર અને અનિછાની લાગણી જન્મે છે. વસ્તુ સાચી છતાં તેમાં સ્વાર્થ અને દંભની દુધની ભેળસેળ થઈ ગએલી જણાય છે. માટે આવી ખેતી પ્રભાવનાથી તે આપણે દૂર જ રહેવું જોઇએ.
એક પંડિત વિદ્વાન બંધુ હતા. તેમણે ગમે તેવાં કાળાં કૃત્યો કરી દ્રવ્યોપાર્જન કર્યું. ખાનપાનને જરાએ સંયમ એઓ પાળી શકયા નહીં. નીતિ-નિયમોને એ ભાઈએ જરા પણ વિધિનિષેધ રાખ્યો નહીં. લોકોમાં એમના માટે જરા ય કોઈ સહાનુભૂતિની કે પ્રેમની ભાષા બેલતું નહીં. વૃદ્ધાવસ્થાના આરે જયારે એ ભાઈ આવી ઊભા રહ્યા ત્યારે તેઓ ધર્મની વાત કરવા પ્રેરાયા. એક મુનિ પાસે પિતાને ઉજમણું કે ઉપધાન કરવાને વિચાર જણાવ્યું. એવી રીતે દ્રય ખર્ચો એમને ધમ કહેવડાવાની ભાવના જાગી હતી.
એ વિચારથી એમણે ખૂબ ધામધૂમ કરી પૈસા ખર્ચ કર્યા. શું એ પ્રભાવના ગણાય ? આમ જ જે વગર ભાવનાથી અને વગર પશ્ચાત્તાપથી જ પ્રભાવના થતી હોય તે તે નરી આત્મવંચના જ છે. લોકોની આંખમાં ધૂળ ફેંકવા જેવું છે. તેથી લોકોની આંખમાં ધૂળ તે કાતી નથી જ પણ પિતાની જ આંખોમાં ધૂળ ફેંકાય છે અને લેકામાં સદ્દભાવનાની પ્રેરણાની જગ્યાએ દુનની જ પ્રેરણું જાગે છે. એ ભાઈ તે એમ જ માનતા હતા કે, ગમે તે માર્ગ દ્રવ્ય એકત્ર કરવાથી આપણે શ્રીમંત કહેવાઈએ તેમ થોડું દ્રવ્ય ઉડાવી દેવાથી ધર્મ પણ ખરીદી શકાય છે, એ ધર્મને પણ કયવિક્રય થઈ શકે તે પછી ધર્મ એ પણ કરીઆણુ જેવી એક વસ્તુ ગણુય. પ્રભાવનાનો એ માર્ગ કઈ રીતે મહેણુ કરવા લાયક ન જ ગણી શકાય.
પ્રભાવનાની પ્રેરણા તે સાત્વિક અંતઃસંવેદનાજન્ય હેવી જોઈએ. એકાદ સંતને આત્માનુભવ થાય, અપૂર્વ આનંદનો અનુભવ તેને મળે. એવી આનંદની મિમાં એના હેમાંથી એકાદ અમૃતમય કાવ્ય નિકળી પડે એવી પ્રભાવના અખંડ ટકી શકે છે. એવા સંત-મહાત્માઓના ભકતના કે ઉપદેશના કાવ્યો એ અખંડ પ્રભાવનાના પ્રવાહો ગણી શકાય. તેને કાળ પણ એકાએક ભૂંસી શકતા નથી. એમનો એ પ્રભાવના અખંડ તાજી જ રહી શકે છે. સાચી પ્રભાવના તો એ જ ગણાય.
એકાદ તપશ્ચર્યા કરું આરંભે અને ચઢતી પરિણામની ધારાએ અંતઃકરણની શદ્વતાપૂર્વક ધીમે ધીમે તેની પૂર્ણાહુતિ કરે. કમની નિજર કરતા આનંદની ઊર્મિ