________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
2000000000000 ને વ્યવહાર કૌશલ્ય. !
( ૨૯૨ ) એક વાટ હજારો દીવા પ્રગટાવે છે,
અને છતાં પિતે તો પ્રકાશતી હોય તેટલી જ પ્રકાશે છે અને નાનામાં નાની બત્તી પોતાથી વધારે પ્રકાશ આપનારને ચેતાવે છે.
પોપકારીનું આ લક્ષણ છે. એને મનમાં કદી એમ ન થાય કે મારા દીવાથી પારકે દીવો સળગશે એટલે મારા દીવાને પ્રકાશ ઓછી થશે. અને તે પિતાની દિવેટથી હજારો દીવાઓ પ્રકટાવવાની ઈછા જ હોય છે. અન્યને માન મળે તેમાં તે પિતાની માનહાનિ માને નહિ. પિતાની પાસે ભણી વિદ્વાન થઈ શિષ્ય મહાન પદે જશે તેની તેને ઇર્ષ્યા ન આવે, પિતાને ત્યાં ઉમેદવારી કરી માણસ પાંચ પૈસા પ્રાપ્ત કરે છે મેટો લક્ષાધિપતિ થાય તે તેમાં એ પિતાને નુકશાન થયેલું ન ગણે. એ તો એમાં પિતાનું ગૌરવ સમજે, એમાં પિતાનું કર્તવ્યભાન માને, એમાં પોતાના પુત્ર કે સંતતિના ઉત્કર્ષ જેટલો રસ સમજે, એવી જ રીતે સાચી સલાહ પ્રમાણે સદા કરનાર કે જીવનવ્યવહાર કરનાર માટે લાભ મેળવે કે મોટા ખર્ચ કે નુકસાનીમાંથી બચે એમાં એ પિતાનો મહિમા માને, પિતે તેમાં આનંદ અનુભવે, પોતે પોતાને માન મળેલું સમજે.
અને આપણા દીવાથી અનેક દીવા પ્રકટે તેમાં આપણને નુકશાન શું? આપણે દી તે સાબૂત રહ્યો અને આપણી સંપત્તિ કાયમ રહો, તેની દૂફમાં બીજા રળી જાય કે નામના મેળવે ત્યારે જે આપણને તેના ઉત્કર્ષ માટે ઈર્ષ્યા આવે તો સમજવું કે આપણે સંયુક્ત વ્યવહારના એકડા પણું સમજ્યા નથી. ધન, માન, કીતિ અનેક કારણોને આધીન છે, આપણે તેમાં સહકાર, સહચાર, સલાહ કે પૂતિ કરીએ તે તેમાં આપણને આનંદ જ થવો ઘટે, છતાં કોઈ વાર આપણે દીવે પિતાનો દીવો કરનાર તરફ તેજોદેષ થઈ જાય તે સમજવું કે આપણે હજુ સૃષ્ટિક્રમ સમજ્યા નથી. પિતાથી શિષ્ય સવાયો થાય, પુત્ર દેઢે થાય, સલાહ લેનાર લાખ મેળવે-એ વૃત્તિ જે કવળી શકે, જે પારકાના અભ્યદયમાં રાચે તે સાચા સજજન જાણુ, દુનિયામાં માન, કીર્તિ કે ધનનો અ૫ભાવ નથી કે અન્યનો ચઢતી જોઈ બળી મરવાનું કાંઈ પણ કારણ હોય, અને તેમાં પણ જે આપણુથી વળ્યા હોય તેને માટે તે ખૂબ સતિષ રાખ ઘટે. એની આબરૂ એ આપણી આબરૂ છે, એના વૈભવ તરફ પ્રેમભાવ એ આપણું કર્તવ્ય છે; માટે દેવાય તેટલું દે. અપાય તેટલું આપે. જ્ઞાનદાન કે ધનદાનમાં અ૮૫તા ન સે અને બીજાને એનાથી વધતા જોઈ ખૂબ ગરવ માને. આપણે દીવ સાબૂત છે તે આપણને તે બેવડો આનંદ ખરી રીતે મળી જ જોઈએ. કુશળ માણસ પિતાના આશ્રિતની પ્રગતિ આ રીતે નિહાળે.
One Taper lights & thousand, Yet shines as it has shone; And the humblest light may kindle, A brighter than its own,
Hazekiah Butterworth ( 29-10-43 ) ( ૧૧૨ )ના
For Private And Personal Use Only