________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૧ર ને ]. કર્મવાદ
૨૯૧ છે, તેનું પણ કારણ હોવું જોઈએ. ભૌતિક જગતુમાં વિવિધ કાર્યોને કારણે કેટલાક આપણે પ્રત્યક્ષ જોઈએ છીએ, કેટલાક વિજ્ઞાનના પ્રયોગો દ્વારા પ્રત્યક્ષ થાય છે, એટલે આપણે ભૌતિક જગતમાં કાર્યકારણુવાદ માનીએ છીએ. માનસિક અને આધ્યાત્િમક જગતમાં પણ કાર્યકારણવાદ હવે જોઈએ તે માનવામાં આપણને સંદેહ પડે છે, પરંતુ જે દેહમાં વિવિધતા, સુખદુ:ખમાં ભિન્નતા જગતમાં જોવામાં આવે છે, તેનો બીજો કોઈ ખુલાસે બુદ્ધિગ્રાહૃા નથી. એમ કહેવામાં આવે કે માણસ કાળા કે ઘેળો હોય, Gશે કે નીચો હોય તેનું કારણ તેના માવતરનાં શરીરને આધીન છે. આ ખુલાસે સત્ર માન્ય નથી. એક જ માનનરની સંતતિના રૂપરંગમાં હેર જોવામાં આવે છે. દેટા તે ભોનિક છે. એટલે કદાચ તેનું લૌતિક કારણ માવતરના શરીર કાઢી શકાય, પણ માનસિક અને નૈતિક જગતમાં તે કહેવું મુશ્કેલ છે. એક જ માવતરના છોકરાઓમાં એક બુદ્ધિશાલી અને બીજો અકલહીને જોવામાં આવે છે; એક સુખી અને બીજે દુ:ખી જોવામાં આવે છે, એટલે હાદિની વિવિધતા અને સુખદુ:ખી ભિન્નતામાં બીજું અંત ર્ગત કારણુ કારણ માનવું જોઈએ. તે કારણે “ક” છે. કર્મ અદષ્ટ કારણ છે. કોઈ એવી શંકા કરે કે દરેક કાર્યનું દષ્ટ કારણ જોવામાં આવે છે, પુખ ચંદન આદિ સુખને કારગ છે, વિષ સ વિગેરે દુઃખના છે તો પછી “ક ' જેવું અદણ કારણું શા માટે માનવું જોઈએ ? આ શંકા વિચાર કરતાં વ્યાજબી જણાતી નથી. સુખ દુઃખના સમાન સાધને મળ્યાં છતાં કોઈવાર એકને સુખ થાય છે ત્યારે બીજાને તે જ સાધનો દુ:ખરૂપ પરિણમે છે. શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે-અમૃત કોઈવાર વિષ બને છે અને વિષ કેઈવાર અમૃત બને છે.
તાજેતરમાં જ એવો પ્રત્યક્ષ જોયેલો અને અનુભવેલો મારા જ ઘરને એક દાખલો બાંગ પ્રત્યે ર4 કરવાની મારી લાગણીને હું રોકી શકતા નથી. મારે પોત્ર પચીશ છીશ ની ઉંમરના છ મહિના પહેલાં દાકટરની એલ. સી. પી. એસ. પરીક્ષામાં પાસ થયેલ, મુંબઈમાં સર હરીઝનદાસ કેપીટલમાં ડાઉસ મન-દવાખાનાના દાકટર તરીકે કામ કરતે હને, પૈડા દિવસથી તેને સામાન્ય મેલેરીયા તાવ આવતા હો, શરીરમાં શકિત રહે માટે તેને ઠુકે ઝનું એક ઈજે કેશન આપતામાં આવ્યું. પહેલે દિવસે તે તેની કાંઈ માઠી અસર થઈ -હિ. બીજે (દાને હરોફરો, નાગી કરતો હતો, હાથે કાગળ લખ્યા હતા, સાંજનાં સાત સાડાસાતે શકિત માટે જ હુકે ઝનું ['નું ઇંજેકશન આપવામાં આવ્યું હતું ઢિથી બુકેઝ ખુશીથી લઈ શકે તેમ હતું છતાં તાત્કાલિક સારી અસર થાય માટે નસમાં (Introvenus ) આપવામાં આવ્યું. થોડી વારમાં જ તે બેભાન થઈ ગ, તા. ૧૭-૧૮ | વધી ગયે અને હેપીટલમાં સારામાં સારા દાકટરો શકય તેટલા ઈલા કર્યા છતાં છ એક કલાકમાં તેનો પ્રાણ છેડા અને અમને સોને રોનાં મૂકી રાખે છે. ગ્લેઝ ઇંજેકશન ને અમૃતસમાને
For Private And Personal Use Only