________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
-
-
૧૯મીમાંસા
૧૩૫
શક્તિ નથી. તેને ઘણું જાણવાનું અને કરવાનું બાકી રહી જાય છે. જગને પણ તેની મેટી ખોટ પડે છે.ઉપગી જીવન લંબાય તે જગતને ઘણું જેવા જાણવાનું મળે. - કેટલાક એવા અસાધારણ ગુણે છે કે તે અમુક અવસ્થાએ જ પ્રાપ્ત થાય છે. વૃદ્ધ, અનુભવી ડાહ્યા માણસની ભાષામાં મીઠાશ હોય છે. તેની વાતચીત ઉપરછલી હોતી નથી. તેના લખાણ અને ભાષામાં વિશાળતા હોય છે. તેના નિર્ણયની પાછળ બહોળો અનુભવ હોય છે.
જગના અનુભવથી જ માણસ સમજુ અને સદ્દગુણ બને છે. વૃદ્ધ માણસોને લાંબો અનુભવ હોય છે. જૂદી જૂદી વિચારશ્રેણિએ તેણે પસાર કરેલ છે. તેણે લડાઈઓ પણ જોયેલ હોય છે અને સુલેઠ પણ જોયેલ હોય છે. દેશની ચડતી પડતી તેણે નિહાળેલ હોય છે. પાંચ છ દાયકાઓને ઇતિહાસ તેની જાણમાં હોય છે. વર્તમાન સ્થિતિ પણ તેના ધ્યાન બહાર હોતી નથી. આ લાબે અનુભવ લાંબી ઉમરે જ મળે છે. ગમે તેવા તેજસ્વી યુવાને માજી ને આવા લાંબે જગતના વ્યવહારને અનુભવ થઈ શકતો નથી.
કેટલાક માણસોને ઉમ્મરની અસર વહેલી થાય છે. કેટલાકને ઘણુ મોડી થાય છે. કેટલાક વીશ વર્ષની નાની ઉમરે પણ શરીર અને મનથી ઘરડા જેવાં જણાય છે, જ્યારે કેટલાક સીત્તેર વર્ષની ઉમરે પણ શરીર અને મનથી યુવાન જેવા જણાય છે. માણસની ખરી ઉમર વર્ષોથી માપવાની નથી પણ શક્તિથી માપવાની છે. માણસને જે પિતાના શરીર ઉપર મનને કાબૂ હોય છે, જે ઉત્સાહ ને ચપળતા તેનામાં હોય છે, આત્મશક્તિ હોય છે તે ઉમર તેના ઉપર ઘણી ઓછી અસર કરે છે. તેના મન ઉપર તે ઉમરની અસર થતી નથી. ઊલટું મન વધારે વિશાળ અને પકવ થાય છે. " પ્રખ્યાત છવનવિદ્યાશાસ્ત્રી(Biologist) હેમડેન કહે છે કે–આ વ્યવહાર જગત અધ્યાત્મ ગુણેના ઉત્તરોત્તર વિકાસ માટે છે. જીવનકાળનું માપ ગણિત પ્રમાણે કરવાનું નથી, પણ આધ્યાત્મિક ગુગોના ઉત્તરોત્તર વિકાસની દષ્ટિએ કરવાનું છે અર્થાત્ અમુક વર્ષ માણસ જી એ ખરા જીવનનું માપ નથી, પણ કેટલા આધ્યાત્મિક ગુણે તેનામાં વિકાસ પામ્યા તે તેના જીવનનું માપ છે. '. સદ્દગુણેથી માણસનું જીવન લંબાય છે. જે માણસે અંતર આત્માને મજબૂત કર્યો હોય, સંયમની કળા જાણ હોય, તો તે વધારે ટકી શકે છે. તેના ઉપરજગતની આધિ, વ્યાધિ અને ઉપાધિ ઓછી અસર કરે છે, બીજાઓના સારા નરસા વિચારો તેનામાં ઓછા પ્રવેશ કરી શકે છે. તેને આત્મા સંવૃત (સંવરવાળ) થાય છે, સ્વાત્મપ્રતિષ્ઠિત થાય છે, સ્વતંત્ર વ્યક્તિત્વ તે ધારણ કરે છે. આ માણસ અભય-ભયથી મુક્ત બને છે. ભય એક મહાન વિષ સમાન છે,
For Private And Personal Use Only