________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ખક ૨-૩ ] ઉસ, ઈસણુકાસ, સમુદસ, સમુણુ કાલ ઈત્યાદિ.
પર છે. આમ અહીં ૧૭માંથી ૨૫ મા સુધીનાં અજઝયણને અકેક ઉદ્દેસણુકા ગાળે છે. ૮૫ ઉદ્દેસણુકાલની ગણતરી માટે એક સંગ્રહગાથા નીચે મુજબ અવતરણુરૂપે અપાઈ છે--
" सत्त य छच्चाउ चउरो छ पंच अट्टेव सत्त चउरो य ।
एक्कार ति तिय दो दो दो दो सत्तेक एको य ॥" વિશેષમાં આની પછી એ ઉલ્લેખ છે કે સમુસકાલ પણ આવી રીતે જાણુવા
સૂયગડના ૩૩ “ઉદ્દેસણુકાલ 'ને માટે નીચે મુજબની ગાથા અવતરણ થાય દેવસૂરિએ સમવાય(સ. ૧૩૭)ની વૃત્તિમાં આપી છે –
" चउ तिय चउरो दो दो पक्कारस चेव हुंति एकसरा ।
सत्तेव महज्झयणा एगसरा वीयसुयसंघे ॥” । અર્થાત પહેલાં પાંચ અજઝયણના અનુક્રમે ૪, ૩, ૪, ૨, ૨, એમ ઉમણકાલ છે. એ પછીના અગિયાર અજઝયણ એગસરા એટલે કે ઉદ્દેસરૂપ વિભાગ વિનાની હોવાથી એ દરેકને એકેક ઉદ્દેસણુકાલ જ છે ( આમ પહેલા સુકબંધના ૨૬ ઉદ્દેસબુકાલ છે) બીજા સયક બંધનાં સાત અજ ઝયણ એગસરા હાઈ એને સતિ ઉસકાલ છે. આમ એકંદર ૩૩ ઉસકાલ છે.
ઠાણના ૨૧ ઉદ્દેસણુકાલ કેવી રીતે છે એ પ્રશ્ન ઊઠાવી અલાયદેવસૂરિ સમવાય છે. ૧૩૮ )ની વૃત્તિમાં કહે છે કે-બીન, ત્રીજા અને ચોથા અધ્યયનના ચાર ઉદ્દેશક છે અને પાંચમાના ત્રણ છે એથી પંદર ઉસકાલ થયા. બાકીનાં છ અધ્યયન પિકી પ્રત્યેકને એક ઉદ્દેસણુકાલ હેવાથી કુલે ૨૧ ઉદ્દે સણકાલ છે.
સમવાય માટે અલાયદેવસૂરિએ કશું કહ્યું નથી, કેમ કે એ પહેલાં જ કહી ગયા છે કે અંગ, શ્રુતસ્કલ્પ, અધ્યયન અને ઉદ્દેશક કે એ ચારેન માટે એક જ ઉદ્દેશક છે અને સમવાય એ એક અજઝયગુરૂપ અને એક સુવકબંધરૂપ છે એટલે આ દિસ એનો એક જ ઉદ્દેસણુકાલ ગણાય એ બરાબર છે.
નાયાધમ્મકહાના ઉદ્દેગુકાની પ્રભુના માટે અદેવસૂરિએ કશે નિર્દેશ તેમને નથી. પણ એના પહેલાં સુયકબંધમાં ૧૯ અજય અને બીજામાં ૧૦ છે અને બધા એગસરા છે એટલે આ અંગના ૨૯ ઉદ્દે સકાલ ગણાવી શકાય તેમ છે. એની ફી ઉવાસગદાસાનાં દશ અજઝ છે અ એ ગસરા છે એટલે એના દસ ઉમકલ અને અંતગડદાના આઠ વર્ગ છે અને એ એગસરા હેવાથી એના આઠ ઉસકાલ છે એવું આપણે દલીલ કરી શકીએ.
આયુત્તરવાઇરસાના ત્રણ વર્ગ છે એ હિસાબે નંદીમાં ન ત્રચ્છ ઉદ્દેશકાલ ગણાવાયા હોય એમ લાગે છે. સમવાય(સુ ૧૪૪ )માં તે દસ કહ્યા છે. આ સંબંધ શ્રી અભયદેવસૂરિ આની વૃત્તિમાં કહે છે કે–અધ્યયનનો સમૂહ ને ગં છે, વર્ગ માં દસ મુખ્ય યો છે, અને વર્ગનો એક સાથે જ ઉદ્દેસ કરાય છે એટલે ત્રણ ઉમણુકાવ થાય છે અને આમ નદીમાં કહ્યું છે. અહીં તો દસ કહ્યા છે પણ એનો હેતુ સમાન .
આ ઉપરથી બે બાબત જોઈ શકાય છે. (૧) ઉપર્યુંકત અંગોને જે અઝ"
For Private And Personal Use Only