Jain Dharm Prakash 1947 Pustak 063 Ank 10

SR No.: 533747
Original Sutra Author: N/A
Author: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1947
Total Pages: 32
Language: Gujarati, Hindi
Classification: Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India
File Size: 3 MB

Page 16

આ જંગમ તીર્થ શ્રી મહાવીર.
લેખક––મેહનલાલ દીપચંદ ચેકસી પર્વાધિરાજ પર્યુષણના આગમનની વણાયું છે. કેવલ્ય પછીના લગભગ ત્રીશ વાંસળી વાગી રહી હોય એ વેળા પવિત્ર વર્ષોમાં જંગમ તીર્થ તરીકે પ્રભુશ્રી મહાએવા કલ્પસૂત્રના વ્યાખ્યાની સ્મૃતિ વરે જે અમૃતવર્ષીના છાંટણા આમ જનતાજી થાય જ. પ્રથમનું એક અને છેવટ, સમૂહની સભાઓમાં કર્યા છે અને એ ના બેની વાત બાજુ પર રાખીએ તો દ્વારા સંખ્યાબંધ આત્માઓના કલ્યાણબાકીના પાંચ વ્યાખ્યાનમાં ચરમ તીર્થ- માર્ગના બંધ કમાડો ખોલી નાંખવામાં પતિ શ્રી મહાવીર દેવના જીવનપ્રસંગોની અપૂર્વ સહકાર આપે છે એ તરફ મીટ જ વાત વણી દેવામાં આવી છે. આમ માંડીએ છીએ ત્યારે આત્મા થનગની ઊઠે છતાં એ તાણાવાણામાં ઘણું જ જૂજ છે, અને “સવિ જીવ કરું શાસનરસી”
તેઓ કંટાળી નવી નવી પદ્ધતિ શોધવાની વેતરણમાં પડે છે. પણ આ નવી પદ્ધતિઓ શોધવાથી મુખ્ય જે કાર્ય તે કેટલું સરે છે તેને વિચાર આવા બુદ્ધિમાનોએ કરવો રહ્યો.' ઘરમાં જાળાઝાંખરા થાય છે કે ઉંદરો બીલો કરે છે એમ જણાતા કેઈ આખું ઘર જ ભાંગી નાખવા તૈયાર થાય તેવો આ પ્રકાર જણાય છે. બુદ્ધિમાનને દોષ જણાતા હોય તે તે સુધારવા માટે કુશળતાપૂર્વક કાંઇ કરવા કરતાં તેથી ઊલટું નવા ભયંકર દે હોરી લેવા એ ઈષ્ટ છે શું ? ક૯૫સત્રની ટીકામાંથી અમુક ભાગ કેટલાએકને કંટાળા ઉપજાવે તેવો હોય તો જ્ઞાની આચાર્ય તેમાં સંકોચ કે વિકાસ પિતાની વાક્ચાતુરીથી કરી શકે છે અને કંટાળા ઉપજાવે તેવો ભાગ પણ રસભરિત કરી શકે છે. એવા દાખલાઓ કાંઈ ઓછા નથી. ત્યારે પાટ ઉપર બિરાજમાન સંત વક્તાઓએ પિતાની કુશલ વાણીથી મૂળ કથાનકમાં રંગ પૂરવા જોઈએ અને શ્રોતાઓને મંત્રમુગ્ધ કરી રસની રેલ વહેવડાવવી જોઈએ. કોઈ પંડિત શ્રાવક વક્તા હોય તો તેઓએ બીજે ઠેકાણે એ કુશળતાનો પરિચય કરાવી આપવો જોઈએ, પરંતુ મૂળ સૂત્રનું ગૈારવ યતકિચિત પણે ઓછું થાય તેવો પ્રયત્ન કરતા અટકવું જોઈએ. અનેક બાલછો જે પ્રથા આત્મસાત કરેલી હોય તેમને બુદ્ધિભેદ કરવો એ એક મહાન દોષ જ છે એ એવા પંડિતોએ વિચારવું જોઈએ. આ મતલબ કે પરંપરાથી જે પદ્ધતિ ચાલતી આવેલી છે તે મૂળ મહા– ધુરંધર આચાર્યોની નિર્માણ કરેલી છે. તેમાં એકદમ અઘટિત ફેરફાર કરવો એ અત્યંત દષાસ્પદ છે. તેમાં જરૂરી સુધારો કરવો હોય તો તેનું નૈરવ કાયમ રાખી જનતામાં વ્યર્થ બુદ્ધિભેદ ઉત્પન્ન થાય અને વિક્ષેપ થાય તેમ કરતા અટકવું જોઈએ. ફેરફાર એ મૂળ વસ્તુમાં ન હેય. કર જ હેય તે તેની વિગતમાં જ થવો જોઈએ. એ મુદ્દો આપણે વિચારકવર્ગ ધ્યાનમાં રાખી કાંઈ કરી બતાવવા માંગતા હોય તો જરૂર આવકારદાયક થઈ પડશે.