________________
અંક ૬ ઠ્ઠો ]
વ્યાયામ અને આત્મરક્ષણની તાલીમ.
૧૪૭
રિક વિકાસ માટે ખૂબ મહેનત આદરી. શરીરવિકાસની પૂરી તૈયારી ને તાલીમ મેળવી ગુજરાત, સિંધ, પંજાબ વિગેરે સ્થળેાએ અંગબળના અનેક અદ્ભુત ખેલેા કરી બતાવી પ્રજાને મુગ્ધ બનાવી, અને અનેક રાજવીઓ, મહાજના, ગેારા લેફ્ટેન્ટા અને કલે! તરફથી સેાના ચાંદીના અનેક ચન્દ્રકા મેળવી કલિયુગના ભીમ કહેવાયા. આ બન્ને વ્યાયામવીરા પાટણની વિષ્ણુક કામના છે, શાહની અટકથી ઓળખાય છે અને હયાત છે. એક ભાઇ મુંબઇમાં શારીરિક ખીલવણીની શાળા ચલાવે છે તે બીજા ભાઇ ધંધામાં પડ્યા છે.
મનુષ્યની મીલકતમાં કીંમતીમાં કીંમતી થાપણુ શરીર છે. તેની પૂરતી કાળજી રિખવા મનુષ્ય બંધાયેલા છે. શરીરની સુધારણા અર્થે “ એસડના આહાર કરનાર ” માણસા ફાંફાં મારે છે, તેને બદલે વ્યાયામ, ખુલ્લી હવા, ખારાક અને સંયમરૂપી સાધને વડે શરીરસંપત્તિ અને મનની ખીલવણી કરવી એ જ સાચે મા` છે. જેમ મનુષ્યના મીલકતમાં કીંમતીમાં કીંમતી આપણું શરીર તેમ રાષ્ટ્રના કીંમતીમાં કીંમતી ખજાના બાળકા છે, એટલે તેના શારીરિક વિકાસની જેટલી જવાબદારી વાલીઓની છે, તેથી લેશ પણ એછી શાસકેાની છે એમ કાઇ પણ ન માને. હાલની શાળાએ અક્ષરજ્ઞાન માટે જેટલેા સમય લે છે, તેમાંથી શારીરિક ખીલવણી માટે પૂરતો સમય રાકવા જોઇએ. જેમ શાળાએ અને છાત્રાલયેમાં અમુક વિષયે ફરજીયાત હાય છે તેવી રીતે દરેક કેળવણી ધામેામાં ઓછામાં એછી સવાર અને સાંજ એક એક ક્લાક ફરયાત વ્યાયામની તાલીમ બાળકને આપવી જોઇએ. આ રીતે શાસકા ને વાલીએ શારીરિક મુખ્ય અગ સમજીને કાળજીપૂર્વક ધ્યાન આપે તે દશ વર્ષમાં શારીરિક ખીલવણીમાં આપણે ખૂબ આગળ વધીએ એવી મારી માન્યતા છે.
શારીરિક ખીલવણીથી તૈયાર થયેલા મજબૂત શરીરમાં હિંમતની પણ જરૂરી છે. એક વ્યાયામવીર આફતમાં પડેલા અનેકને જાનના જોખમે બચાવી શકે છે, જ્યારે બીજો હિંમતના અભાવે બીકના માર્યા મળશુદ્ધિ માટે ખૂણાંખાંચરા ખાળે છે, અને અંધારી રાતે બહાર જતાં પણ ગભરાય છે. આવી બીક દૂર કરવા દરેક યુવાને અવારનવાર જંગલા, નદી, નાળાં ને પતાની મુસાફરીએ જવું જોઇએ. તેથી ખીકનું ભૂત નાબુદ થાય તે નિર્ભયતા આવે. શાન્ત અને નિય રીતે જે જીવન ગુજારવા ઇચ્છે છે, તેમણે દુશ્મનના હુમલા સામે પેાતાને બચાવ કરવાની તાલીમ જરૂર મેળવવી જોઇએ. આપણે આપણા રક્ષણ માટે પેલીસ અને ચોકીદારો પર આધાર રાખી તેમના એશીયાળા રહેવાની સાવ ટેવ નાબુદ નહિ કરીએ તા આપણા માટે પરિણામ ભયંકર છે. એ પરિણામથી બચવુ હાય તે આપણે આપણા બાલબચ્ચાનુ અને આપણા ધર્મનું રક્ષણ કરવાની હીંમત પ્રાપ્ત કરવી જ જોઇએ. શાસકા મહાલે મહાલે અને શેરીએ શેરીએ પેલિસ નહિ રાખી શકે, તેમ ઘેર ઘેર ચેાકીયાત પણ નહિ રાખી શÈ. કદાચ એ અસંભવિત સંભવિત બન્યું, તે પણ પગારદાર માથુસા ઉપર તમારી ઇજ્જતને આધાર રાખી ઘરના ખૂણે ભરાઇ બેસવુ કે નાસી છૂટવું એ નિર્માલ્યતા છે. એટલે હું તમને વિનવુ છુ કે તમે શાન્તિ અને નિર્ભય રીતે જીવવા માગતા હા તેા રક્ષણુ કરવાની તાલીમ લેવામાં જરા પણુ પ્રમાદ કરશેા નહિ.