Jain Dharm Prakash 1947 Pustak 063 Ank 01

SR No.: 533739
Original Sutra Author: N/A
Author: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1947
Total Pages: 32
Language: Gujarati, Hindi
Classification: Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India
File Size: 3 MB

Page 4

શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
[ કાતિ ક
છે. તેની પિરિધ ગાળ ને ઉત્તરાત્તર વધતી હૈાય છે. એ એમ જણાવે છે કે દિનાનુદિન તમારું શુભ સ્થિર ને વધતું રહેા.
હું જિનેશ્વર ! આપના પસાયથી પુણ્ય યશ-ઉદય-પ્રભુત્વ-મહત્ત્વ—સાભાગ્યબુદ્ધિ—વિનય—સુખ અને મનેારથી વધે છે માટે અમે વધુ માનયુગલ-શરાવસપુટ
આપની પાસે કરીએ છીએ.
6
पुण्यं यशः समुदयः प्रभुता महत्वं, सौभाग्यधीविनयशर्ममनोरथाश्च । वर्धन्त एव जिननायक ! ते प्रसादा-तद्वर्धमानयुगलं पटमादधामः ॥ (૪) મીનયુગ્મ—શુકનશાસ્ર જલચરના જોડલાને મંગલ તરીકે ગણાવેલ છે. ' અમિથુનમ્ ’ એવા વચનેા શુકનશાસ્ત્રમાં બહુશઃ આવે છે. મીનકેતન– મકરધ્વજ વગેરે કામદેવના નામ છે. અર્થાત્ કામદેવનું મીન એ ચિહ્ન છે. કામના ચિહ્નો સર્વ મગળ મનાયા છે. વિશ્વની ત્રિવિધ સ્થિતિ છે. ઉત્પત્તિ, સ્થિતિ ને વિનાશ. તેમાં વિનાશ એ માંગલિક નથી. ઉત્પત્તિ એ માંગલિક છે. મીનયુગ્મની સ્થાપના ઉત્પત્તિ ચિહ્નની સૂચક છે.
( ૫) ભદ્રાસન—કલ્યાણુકર આસન સિંહાસન પર બેસી અનેક શુભ સદેશ જનતાને સંભળાવાય છે. અમુક આસનની રચના જ એવી હાય છે કે જેના પર બેસવાથી અનેક કલ્યાણકર વિચારણાઓ જન્મે છે.
(૬) લશ—સ્વપ્નશાસ્ત્ર-શુકનશાસ્ર ને વ્યવહારમાં જલપૂર્ણ કલશને મંગલપણે માનેલ છે. ારું—ાહરિપૂર્ણ સત્ મધુરાવ્યાં, રાતિ-રાવું જોતીતિ જાઃ । ઈત્યાદિ કલશ વગેરેના વ્યુત્પત્તિથી સમજાતા અર્થ પણ મગલસૂચક છે. દેવાલયેા ઉપર કળશ સ્થાપન કરાય છે.
તીર્થંકર પરમાત્માએ ત્રણ લેાકમાં ને પેાતાના કુલમાં કલશ સમાન ગણાય. છે તે માટે તેમની આગળ તે આલેખીને ભક્તિ વ્યક્ત કરાય છે.
विश्वत्रये च स्वकुले जिनेशो, व्याख्यायते श्रीकलशायमानः । अतोऽत्र पूर्ण कलशं लिखित्वा जिनार्चनाकर्मकृतार्थयामः ॥ (૭) દણ—આદર્શોમાં પ્રતિબિમ્બ પડે છે. લેાકેામાં આરીસા માંગલ ચિહ્ન । ગણાયા છે. તેની સ્વચ્છતા તેમાં હેતુભૂત છે.
( ૮ ) નધાવત —નન્દ્રિ-આનંદ, સુખસ`પત્તિ, તેને આવતા-વર્તુલ. એ પ્રમાગ્રેના અને સમજાવનાર શબ્દ જ મગલ જણાવે છે. નન્દાવની આકૃતિમાં ચારે બાજુ નવ કાણુ આવે છે, તે નવ નિધિના સૂચક છે. ઉત્તરાત્તર વૃદ્ધિ પામતા આવો હાવાથી સંપત્તિની પણ વૃદ્ધિ વધતી રહે છે.
આ આઠે આકૃતિમાં માંગલના સર્વ ભેદો સાક્ષાત્ ને પરમ્પરાએ સમાઇ જાય છે. દેવલાક વગેરેમાં અનેક સ્થળે તેના ચિત્રણેા શાશ્વત છે. આઠે આકૃતિએ આકર્ષક છે. જેને જોતાં આનન્દ થાય તે મગળરૂપે પરિણમે છે. આગમગ્રન્થામાં પણ સ્થળે સ્થળે અષ્ટ મંગલના ઉલ્લેખ આવે છે.
મુનિરાજશ્રી રધરવિજયજી