________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૮૨
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
મેળવતાં સહજસાજ વધારે ઘટાડો જણાય છે, પણ આ ગામડાની ઉપજ એક વરસમાં દેઢી કેમ થઈ ? શું તમે કોઈ જાતના તે ગામમાં નવા કર દાખલ કર્યો છે? તેના જવાબમાં વસુલાતી અધિકારીએ ઉત્તર આપે-જહાંપનાહ, તે ગામમાં કોઈપણ જાતના નવા કરવેરા દાખલ કર્યા નથી. દરેક બાબતમાં ગઈ સાલ પ્રમાણે વસુલાત કરવામાં આવી છે, પણ આ સાલ ઘણા વરસાદને લીધે નદીમાં મોટા પૂર આવવાથી નદીનો પ્રવાહ બદલી બીનખેડાણ જમીનમાં ચાલતા થયા અને જ્યાં મૂળ નદીનું વહેણ હતું તે પાણીના પૂરથી પુરાઈ ગયું અને ખેડવા લાયક જમીન બની. તે જમીન ખેડવા માટે અને તેમાં વાવેતર કરવા માટે નવી ખેનને લાવીને નવી જમીન ખેડાવવાથી અને તે રસાળ જમીનમાં પાક સારો થશે તેથી ઉપજ સારી થઈ. પરિણામે તે ગામની ઉપજ દોઢી થઈ છે.
પાદશાહ આ શબ્દ સાંભળી ગંભીરતાથી બોલ્યો કે–ખુદાતાલાની મહેરબાનીથી જળ મટી જમીન બની અને તે ખેડાવી તેની ઉપજ મારા ખજાનામાં નાખી એ બહુ જ અઘટિત કામ કર્યું છે. પરવર દીગારની કૃપાથી આ કામ થયું છે અને તેને ઉપયોગ પરમાર્થ કરવામાં વાપરવું જોઈએ તેટલા માટે મારું ફરમાન છે કે-તે ગામડાની વધારે આવેલી ઉપજ પશુઓને ઘાસચારો આપવામાં વાપરો અને તે જમીન હંમેશને માટે ગૌચર તરીકે ખુલ્લી રાખવાનું હું ફરમાન કરું છું. ધન્ય છે એવા દયાળુ પાદશાહને.
સ્વર અમીચંદ કરશનજી શેઠ sotsaesedeeroea arogyao P3
સ્યાદ્વાદ સંબંધી સાહિત્ય કુલુ . ઢo0Now , ઝેee0aaછે
(૨) (લેખક–પ્રો. હીરાલાલ રસિકદાસ કાપડિયા એમ. એ.) તરહસ્યદીપિકાની રચના ગુણરત્નસૃરિને હાથે થયેલી છે. એ આચાર્યો વિ. સં. ૧૪૬૬ માં ક્રિયારત્નસમુચ્ચય નામના ગ્રંથ રચ્યો છે. તક રહસ્યદીપિકા એ શ્રી હરિભદ્ર સૂરિકૃતિ પદનસમુચયની વૃત્તિ છે. એમાં જે પ્રસંગનુસાર સ્યાદ્વાદનું નિરૂપણ છે. તેમ વિદ્શનસમુચ્ચયની બીજી બધી ટીકાઓમાં પણ હો, પણ એ ટીકાએ મારી સામે નહિ હોવાથી હું અત્યારે કંઈ કહી શકું તેમ નથી.
સ્યાદ્વાદકલિકા એ રાજશેખરની કૃતિ છે. વિ. સં. ૧૪૦૫ માં ચતુર્વિશતિપ્રબંધ યાને પ્રબંધકોશ રચનારા રાજશેખર તે આ જ હોય એમ મનાય છે.
અનેકાન્તવ્યવસ્થા એ ન્યાયાચાર્ય યશોવિજયગણિની કૃતિ છે. એ નાશ પામેલી મનાતી હતી, પણ એક વેળા આ, શ્રી વિજયવલ્લભસૂરિજદ્વારા હું પંજાબના એક ભંડાર માંથી એની એક હસ્તલિખિત પ્રતિ મેળવી શક્યો હતો અને તેની પ્રતિકૃતિ પણ મેં કરાવી લીધી હતી. એ ઉપરથી વિજયદનસૂરિએ એક નકલ ઉતરાવી લીધી છે અને સાંભળ્યા પ્રમાણે એ અત્યારે છપાય છે. આ કૃતિ સ્યાદ્વાદના સંક્ષિપ્ત પરંતુ સાથે સાથે સચેટ નિરૂપણ માટે અદ્વિતીય ગણાય તેમ છે. સ્યાદ્વાદભાષા અને સ્વાદ્વાદરહસ્ય પણ આ જ ન્યાયાચાર્યની કૃતિઓ છે.
જે પ્રસંગનુસાર સાકાર
ની બીજી બધી છે
સામે નહિ
તે
For Private And Personal Use Only