________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
, બીજે નંદ
અંક ૫ મે ] પ્રભાવિક પુરુષે : પધર-બેલડી
૧૫૫ ચંપામાં છેડે સમય રહી પાટલીપુત્ર બન્યું હતો. કથાનાયક અભદ્રસૂરિ સુધીના સમય હતું અને ગાદી પર કોણિક પુત્ર ઉદાયી આવ્યો પર્યંતની સાલવારી નિમ્ન પ્રકારે દોરી શકાય૧. ભગવાન મહાવીરને નિર્વાણ સમય ઇ. સ. પૂર્વે ૫૭ રાજા અજાતશત્રુ ૨. ગણધર સુધર્માસ્વામી યુગપ્રધાન , નિર્વાણ
૫૭ , ઉદાયી ૩. જંબુસ્વામી યુગપ્રધાન
૫૦૭. નો નિર્વાણ
૪૬૩ પ્રથમ નંદ ૪. પ્રભવસ્વામી યુગપ્રધાને
૪૬૩ ૫. શખંભવવામી
૪પર ૬. યશોભદ્રસૂરિજી
ઉપરનો ક્રમ જૈન કાળગણના અનુસાર વર્ષે એ જ શાશ્વત સ્થાનના ભોક્તા બન્યા. ડે. ત્રિભુવનદાસ લહેરચંદના પ્રાચીન ભારત- પછી શ્રી પ્રભવસ્વામી ૭૫ વર્ષે, શ્રી શર્માવર્ષ પુસ્તકના આધારે મૂકયો છે અને એ ભવવામી ૯૮ વર્ષે અને શ્રી યશોભદ્રસૂરિ પટ્ટાવલિના વૃત્તાન્ત સહ મેળ ખાય છે. એમાં ૧૪૮ વર્ષે સ્વર્ગે ગયા. એ વેળા પાટલીપુત્રમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે-જંબુસ્વામીએ ૪૪ નવમાં નંદનું રાજ્ય પ્રવર્તતું હતું. નવ નંદેનાં વર્ષ, પ્રભવસ્વામીએ 11 વર્ષ, શયંભવસૂરિએ નામ બરાબર મળતાં નથી. બૌદ્ધ ગ્રન્થમાં ૨૩ વર્ષ અને યશૈભદ્રસૂરિએ ૫૦ વર્ષ યુગ- એ માટે નિમ્ન પ્રકારનાં નામે દષ્ટિગોચર પ્રધાન પદ ભોગવ્યું. ઇ. સ. પૂર્વે ૪૨૯ માં થાય છે. ૧ ઉગ્રસેનનંદી, ૨. પાંડુકનંદી, ૩ યુગપ્રધાન પદ પર આવનાર આપણુ કથા- પાંડુક ગતિ, ૪ નંદી, ૫ ભૂપાલનંદી, ૬ સેપાલનાયક અગર તે પટ્ટધર બેલડીના સર્જક અને નંદી, ૭ ગાવિષ્ણુનંદી, ૮ દસેસીટ્ટીનંદી અને એ મથાળા નીચે આળેખાયેલા વૃત્તાન્તમાં ૯ ધનપાલનંદી; પણ આ નામે પર વજન અગ્રભાગ ભજવનાર આચાર્ય મહારાજ યશ- મૂકી શકાય તેવું નથી. પૌરાણિક પુસ્તકમાં ભદ્રસૂરિ ઘરવાસમાં ૨૨ વર્ષ પૂરા કરી, નંદીવર્ધન-મહાનંદ અને પાનંદનાં નામે સામાન્ય સાધુજીવનમાં ૧૪ વર્ષ ગાળી, છત્રી- નજરે પડે છે. બીજા ગ્રંથમાં ધનનંદનું નામ શમાં વર્ષે યુગપ્રધાન પદે આવ્યાં હતા. એ જોવાય છે. પદ્મનંદનું એ બીજું નામ છે એમ ૫દ ૫૦ વર્ષ સુધી ભોગવ્યું. કુલ ૮૬ વર્ષની કેટલાક કહે છે. કેટલીક નંદ વંશમાં નવ જિંદગી ગાળી અને પરમાત્મા શ્રી મહાવીર રાજાને બદલે ત્રણ રાજા થયાનું માને છે. એ દેવના નિર્વાણ બાદ ૧૪૮ વર્ષે તેઓશ્રીનું બંધામાં કઈ વાત વધારે બંધબેસ્તી છે એ સ્વર્ગગમન થયું. એ માટેની શ્રી કલ્પસૂત્રમાં પુરાતત્તરોધકના આખરી નિર્ણય પર છેડી આવતી નેધ નીચે પ્રમાણે છેઃ–
દઈ જે કહેવાનું છે તે એ જ કે કથાનાયકના ભગવાન શ્રી મહાવીર દેવ પછી ૮ વર્ષે આખરી વર્ષોમાં મગધ જેવા વિશાલ દેશનું શ્રી ગૌતમસ્વામી મુક્તિપદ પામ્યા, શ્રી સુધર્મા સામ્રાજ્ય મહાનંદ ઊકે ધનનંદ અને નવમા સ્વામી ૨૦ વર્ષે, અને શ્રી અંબૂરવામી ૬૪ નંદના હાથમાં હતું અને એનું પાટનગર
For Private And Personal Use Only