________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ભાંગતાં તો ઘણુને આવડે છે પણ સાંધતાં
કેટલાને આવડે છે ?” એક માસિકના ટાઈટલ ઉપર ઉપરની મતલબનું વાકય વાંચી તે વાય સંબધી લેખ લખવાની ઊર્મિ જાગતાં આ લેખ લખ્યો છે.
એક કુટુંબમાં, મિત્રમંડળમાં, જ્ઞાતિમાં, સંસ્થામાં, સમુદાયમાં, પ્રજાવર્ગમાં તેમજ રાજા-રાજમાં ભંગ પડાવતાં તો ઘણુ મનુષ્યને આવડે છે પરંતુ જ્યાં
જ્યાં ભંગ પડેલ હોય ત્યાં ત્યાં યુક્તિ-પ્રયુક્તિથી સમાવી એકતા કરાવનાર કેટલા હોય છે તેનો વિચાર કરતાં એવી જનસંખ્યા બહુ અ૯પ લાગે છે.
એક કુટુંબમાં સંપ ચાલતો હોય તેમાં એક પુરુષ કે સ્ત્રી એવા ઉત્પન્ન થાય કે તે ચાલતા સંપને તેડાવી કુટુંબની એકતાવાળી સ્થિતિને છિન્નભિન્ન કરી નાખે છે.
એક મિત્રમંડળમાં કોઈ એવો મનુષ્ય દાખલ થઈ જાય છે કે તે મિત્રમંડળના ચાલતા સંપમાં આડું અવળું સમજાવી સંપ તોડી નાખે છે ને પરસ્પર દેવી બનાવી દે છે.
એક જ્ઞાતિમાં કઈ એ મનુષ્ય જન્મે છે કે જે નવા પ્રકારનો વિપ્લવ લાભ કરી, જ્ઞાતિના સંપમાં ભંગ પડાવી તેની એકતાનો નાશ કરે છે અને શરમાવા જેવી સ્થિતિ કરી મૂકે છે.
કે સંસ્થામાં અથવા કેઈ મંડળમાં એક એવો સભ્ય દાખલ થાય છે કે જે સંસ્થાની સુબદ્ધ સ્થિતિમાં ભંગ પડાવી બે ભાગ પડાવી દે છે અને એની થતી ઉન્નતિને છેદી નાખે છે.
એક શ્રાવક સમુદાયમાં અથવા સાધુ સમુદાયમાં અથવા એક ગ૭માં કઈ એવા મહાપુરુષ (?) તળગે છે કે તે સમુદાયની સ્થિતિને નવા નવા ઝગડા ઉત્પન્ન કરીને છિન્નભિન્ન કરી નાખે છે અને પિતાનું વર્ચસ્વ જમાવવા તત્પર થાય છે. એવી સ્થિતિ જોતાં હૃદયમાં બહુ ખેદ થાય છે, તેવા મનુષ્ય માટે દયા ઉપજે છે અને આવા કૃત્યથી કેટલી હાનિ, કેટલા કર્મબંધ અને કેટલો ધર્મકાર્યમાં ભંગ થાય છે તેનો વિચાર કરતાં તે ટાળવાની શક્તિ ન હોવાથી હૃદયમાં ખેદ થયા કરે છે. - પ્રજાવર્ગમાં પણ એક અથવા વધારે મનુષ્ય એવા ઉત્પન્ન થાય છે કે તે પ્રજા વર્ગમાં ભેદ પડાવી પરપરના વિષી વર્ગ ઊભા કરે છે અને તેવા પ્રકારની પિતાની શક્તિ જોઈને મનમાં રાજી થાય છે, પરંતુ તેથી થયેલી હાનિમાં અને તેની ચાલતી શ્રેણીનો વિચાર કરતાં નથી.
રાજ્ય રાજ્ય વચ્ચે પણ એવા ભેદ પડાવનારા અધિકારીઓ ઉત્પન્ન થાય છે કે જે પોતાની શક્તિને ઉપગ રાજ્ય રાજ્યો વચ્ચે ભેદ પડાવવામાં કરે છે અને પ્રથમ દરજજે તેનો લાભ મેળવવા ઈચ્છે છે. એ લાભ મેળવે પણ છે,
For Private And Personal Use Only