________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સુકતમુક્તાવલી :: સિંદૂર પ્રકર : સમલકી ભાષાંતર (સભાવાર્થ)
શાર્દૂલવિક્રીડિત વાગે તાસ જગે અકીપિટ, લાગે મરી ગેવને. ચારિત્રે જલઅંજલિ, ગુણગણરામે દવાગ્નિ અને ઘે સંકેત વિપત્તિને શિવપુરે તે વાસ બારણું ચિતારત્ન સમા સ્વશીલન કરે છે એ ઉલ્લંઘના ૩૭
ભાવાર્થ-જે ત્રણે લેકમાં ચિંતામણિ સમા શીલનો લેપ કરે છે, તેને અકીતિપટ જગતમાં વાગે છે, તે પિતાના કુળમાં મશીને કૂચો ફેરવે છે (કુળને કલંકિત કરે છે), ચારિત્રને જલાંજલિ આપે છે, ગુણસમૂહરૂપ બગીચાને દાવાનલ લગાડે છે, વિપત્તિને સંકેત આપે છે, મોક્ષનગરીના દ્વાર બંધ કરે છે.
અત્રે શીલને ચિંતામણિની ઉપમા આપી છે. જેમ ચિંતામણિ સર્વ ચિંતિત વસ્તુ આપે છે, તેમ શીલ મનુષ્યની સર્વ મન:કામના પૂર્ણ કરે છે. આવા ચિંતામણિરત્ન સમા શીલને જે લોપ કરે છે, તેના અપયશને પટ જગતમાં વાગે છે. ગમે તેવું પ્રચ્છન્ન દુરશીલ સેવ્યું હોય તે પણ પ્રાંતે ઉઘાડું પડે છે, પાપ છાપરે ચડીને પોકારે છે અને લોકમાં દુરશીલ વાર્તા વિદ્યુતવેગે પ્રસરી જાય છે.
કુશીલ સેવનાર પિતાના કુળમાં અષીનો લગાડે છે; શશિ સમાં ઉજજવલ વંશને તે દુઃશીલ કલંકથી કલંકિત કરે છે કે તેને કુલાંગારની ઉપમા આપે છે, કારણ કે જેમ એક તણખો પણ તૃણરાશિને ભસ્મીભૂત કરે છે, તેમ આ કુલાંગાર પણ સુપ્રતિષ્ઠિત કુળપરંપરાને ભસ્મ કરે છે. એક સવાંગ સુંદર ચિત્રમાં પડેલું કાળું ટપકું જેમ દુષણરૂપ થાય છે, તેમ કુશીલવંત પણ પિતાના કુળમાં એબરૂપ થાય છે અને અખિલ કુળને આંગળી ચિંધ બનાવે છે કે જુઓ આ રહ્યો તે ફલાણ કુળને !
કુશીલ સેવનાર ચારિત્રને જલાંજલિ આપે છે, કારણ કે શીલ એ તે ચારિત્રનું સર્વસવ છે, એ ન હોય તો ચારિત્રનું નામનિશાન રહેતું નથી.
અનેક સુંદર વનરાજિથી વિરાજતો બગીચ પણ જેમ દાવાનળથી શો બળી જાય છે, તેમ ઉત્તમ ગુણસમૂહરૂપ બગીચે કુશીલદાવાનળથી સવ* ભરનીભૂત થાય છે. શીલેપનથી સર્વ ગુણનો વિનાશ થાય છે.
For Private And Personal Use Only