________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
,,
આવશ્યક ક્રિયાના ક્રમની સ્વાભાવિક પત્તિ,
જ્યાંસુધી “ સામાયિક પ્રાપ્ત ન થાય ત્યાંસુધી “ ચતુર્વિશક્તિ સ્તવન ભાવપૂર્વક થઇ શકતું નથી, કારણ કે જ્યાંસુધી આત્મા તે જ સ્થિર કે સમભાવમાં હાતા નથી ત્યાંસુધી સમભાવમાં રહેલ મહાપુરુષામાં રહેલા ગુણ્ણાને જાણી શકતા નથી તેમજ તે ગુણેાથી ઉત્સાહિત અને પ્રસન્ન બની તેની પ્રસન્નતા પણ કરી શકતા નથી. આમ હોવાથી જ સામાયિકની પછી ચતુવિંશતિસ્તવ છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
29
61
99
ચતુર્વિંશતિસ્તવ કરનાર અધિકારી “ વન્દન પણ વિધિપૂર્વક કરી શકે છે, કારણ કે ચાવીશ તીર્થંકરના ગુણૈાથી પ્રસન્ન થઇ જેણે તેમની સ્તુતિ કરી નથી– તે તીર્થંકરમા ના ઉપદેશક સદ્ગુરુને ભાવપૂર્વક વંદન કરી શકતા જ નથી. આધી કરીને ચતુર્વિશતિસ્તવ પછી વદનનો ક્રમ છે.
''
વન્દન પછી “ પ્રતિક્રમણ ” રાખવાને હેતુ એ છે કે આલેચના ગુરુ સમક્ષ જ કરી શકાય, જે ગુરુલન્દન કરતા નથી તેને આલેચના કરવાને અધિ કાર નથી, ગુરુવ ંદન સિવાય કરેલ આલેચના નામમાત્રની જ આલેચના છે, તેનાથી કોઇ પણ સાધ્યસિદ્ધિ થઇ શકતી નથી. આથી કરીને વન્દન પછી પ્રતિક્રમણ છે.
“ કાયોત્સર્ગ ” માટે જરૂરી યોગ્યતા પ્રતિક્રમણ કર્યા પછી જ પ્રાપ્ત થાય છે, કારણ કે જ્યાંસુધી પ્રતિક્રમણદ્વારા પાપની આલેચના કરી ચિત્તશુદ્ધિ કરી નથી ત્યાંસુધી ધર્મ ધ્યાન, શુકલધ્યાન માટે એકાગ્રતા પ્રાપ્ત કરવાને જે કાયાત્સગ ના ઉદ્દેશ છે. તે કાઇ પણ રીતે સફળ થતા નથી. આલોચનાદ્વારા ચિત્તશુદ્ધિ કર્યા વિના જે કાયાત્સગ કરે છે. તેના મુખથી ગમે તેવા પરમ પવિત્ર શબ્દાના જાપ થાય તેા પણ તેના અંતરમાં ઉચ્ચ ધ્યેયને વિચાર ઉદ્ભવી શકતા નથી; કારણ કે અનુભવેલ વિષયાનુ ચિન્તન ધ્યાનમાં ખડું થઇ જાય છે, માટેજ પ્રતિક્રમણ પછી કાયોત્સગ ના ક્રમ છે.
For Private And Personal Use Only
કાયાત્સર્ગ કરી વિશેષ ચિત્તશુદ્ધિ, એકાગ્રતા અને આત્મબળ જે પ્રાપ્ત
કરે છે તે જ “ પ્રત્યાખ્યાનના ” સાચા અધિકારી છે. જેને એકાગ્રતા પ્રાપ્ત કરી નથી તેમજ સપબળના સ ંગ્રહ કર્યો નથી તે કદી પ્રત્યાખ્યાન કરે તે પણ તેના સારી રીતે નિર્વીડ કરી શકતા નથી. પ્રત્યાખ્યાન સથી છેલ્લી આવશ્યક હૈયા છે, કારણ કે તેને માટે વિશેષ ચિત્તશુદ્ધિ અને વિશેષ ઉત્સાહની આવ
