Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એક । । ]
{{{સ
૧૨૩
ધાય છે. સુખ કુ:ખ એ કમતા ફળો છે. ઉય આવેલા કુમ જ્ઞાનીને મુખ ુ આપે છે ત્યારે તે જ્ઞાનો એમ સમજે છે અને એમ માને છે કેન્બા સુખ દુ:ખ કુર્મી માંથી આવે છે અને તેના માલીકને સુખ દુઃખ આપવા તે કર્મ ના સ્વભાવ છે. હું સરીર નથી પણ આત્મા છું.
જીવા કષાયવાળા પિરણામથી કર્મ ગ્રહણ કરે છે અને તે કર્મ ના બળથી સુગતિ કે દુતિમાં જાય છે. સુગતિ કે દુર્ગંતિ પામીને જીવ ત્યાં નવીન શરીર ગ્રહણ કરે છે. તે શરીરમાં ઇન્દ્રિયા ઉત્પન્ન થાય છે, તે ઇંદ્રિયાદ્વારા વિષયા ગ્રહણ કરાતાં રાગ-દ્વેષ થાય છે, તે રાગ-દ્વેષથી કર્મીના સંગ્રહ થાય છે, તે કર્મના સગ્રહથી જીવ સંસારમાં પરિભ્રમણ કરે છે.
મૂત્ત કર્મનું ફળ મુત્ત હાય છે, તે અમૃત્ત આત્માવડે ભાગવાય નહિ. કર્મ પુદ્ગળાના જ વિકાર ઇં. તેમાં રૂપ, રસ, ગંધ અને સ્પર્શ છે તેથી તે મૂત્ત છે. જેવું ઉપાદાન તેવુ કાર્ય થાય છે. સુખ દુ:ખનું ઉષાદાન કારણ મૂત્ત હાવાથી સુખદુ:ખરૂપ ફળ પણ મૂત્ત છે. જે મૃત્તિક છે તે મૂત્તનું ફળ ભાગવે છે, એથી નિશ્ચય થાય છે કે ભૂત્ત કર્મ ફળ ભોગવનાર સંસારી જીવ કોઇ અપેક્ષાએ મૂર્તિમાન કહેવાય છે. આત્મા અમૃત્ત છે છતાં પુણ્યપાપે વશ કરેલા હેાવાથી તે મૂત્ત થાય છે. જ્યારે તે પુણ્યપાપથી મુક્ત થાય ત્યારે તે અમૂર્ત્ત-દેહ વિનાના થઇ રહે છે.
પુન્ય । અને પાપ બન્ને અપેક્ષાએ સરખાં છે, કેમ કે પુણ્ય તથા પાપ બન્નેથી જન્મ-મરણુરૂપ સ’સાર અટવીમાં પરિભ્રમણ કરવુ' પડે છે. પુણ્યથી આત્મા કાંઈ નિર્મળ−શુદ્ધ થતા નથી એટલે આત્માની નિર્મળતા જોવા ઇચ્છતા જીવા તે પુન્ય અને પાપમાં ખાસ કાંઈ વિશેષતા અંગીકાર કરતા નથી-માનતા નથી. આ પુણ્ય-પાપરૂપ પિરણામેાના ત્યાગ કરનારા જ કમળ રહિત થઇ શુદ્ધ આત્માને પ્રગટ કરી મેાક્ષમાં જાય છે.
વિષયસુખ—વિષયવાસનાથી ચિત્તમાં ચંચળતા ઉત્પન્ન થાય છે. જ્યારે પરિણામની નિશ્ર્ચળતા થાય છે ત્યારે આત્મસ્વરૂપમાં સ્થિરતા થાય છે. જ્યાં સુધી આત્મામાં નિષ્ક્રળતા થતી નથી ત્યાં સુધી વારંવાર જન્મ-મરણ આપનાર પુણ્ય-પાપની કર્તવ્યપણાની બુદ્ધિના આ જીવ ત્યાગ કરી શકતા નથી. જ્યાંસુધી પુણ્ય-પાપના ત્યાગ કરાતા નથી ત્યાંસુધી ક બંધ ચાલુ રહે છે અને જ્યાંસુધી કંબંધ ચાલુ રહે છે ત્યાંસુધી મેાક્ષની પ્રાપ્તિ થતી નથી.
સવર્—મ વરના બે ભેદ : દ્રવ્યસવર અને ભાવસવર. ક્રોધાદિક કાયાને
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533622 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1937 Pustak 053 Ank 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 46 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 20 MB |