Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
છે અને જ્ઞાનોતરા, રાની : . - . . . પણાને. શ્રતજ્ઞાન, અવધિજ્ઞાન આદિ સ્ત્રી નું નામ છે. અગદિશ , વાદશ નું આદિ. જીવની પરિણામ ( વયાય ) છે. મતિજ્ઞાનાવરણ, સુતજ્ઞાનાવરણું, ચક્ષુદશનાવરણ, અકુદર્શનાવરણ રમાદિ ના કંધ-માનાદિ કર્મના પરિણામ ( પયા) છે. અહીં કર્મ છે તે જીવના જ્ઞાન, દર્શન આદિ ગુગેનો કેતા નથી પણ કમનો નિમિત્તથી છવમાં મતિજ્ઞાન, શ્રુતજ્ઞાન. અવધિજ્ઞાન, મન: વિજ્ઞાન, ચક્ષુ, અચશું, અવધિદર્શન આદિ પરિણામ ઉત્પન્ન થાય છે અને જીવના નિમિત્તથી મતિ જ્ઞાનાવરણાદિ, ચક્ષુદર્શનાવરણ કર્મના પરિણામ ઉત્પન્ન થાય છે. આથી એ નિશ્ચય થાય છે કે-નિશ્ચય દ્રષ્ટિએ જીવ પિતાના ગુણોનો ઉતા અને કેમ પોતાના ગુણોના કર્તા છે. વ્યવારે ઉમે જીવના ગુણને ક્ત છે અને જીવ કર્મના ગુણોને કર્તા છે. જેમ જીવમાં પુદગળની અપેક્ષાએ રાગદ્વેષાદિ ભાવો ઉત્પન્ન થાય છે તેમ દયિક ભાવાની પણ પુત્રીની અપેક્ષાએ ઉપત્તિ થાય છે. કર્મના ઉદયથી જે ભાવ થાય તે અંદાયિક ભાવ કહેવાય છે. તે પણ જડ પુદગળો જ છે. આ ભાવને પણ મિથ્યાત્વથી મેહિત અંત:કરણવાળે પોતાના માને છે તે નિરંતર પાપ આશ્રવનું પ્રહણ કરે છે “પર પદાર્થો મારા છે અને હું તેમને છું ” આવી અભેદ એકતાવાળી કલ્પના કરનાર પોતાપણાને અને પારકાપણાને જાણતો નથી. આ અજ્ઞાન પણ આશ્રવનું કારણ છે.
મિથ્યા જ્ઞાન–વિપરીત જ્ઞાનની સાથે મન, વચન, કાયાની શક્તિ મળતાં તેમાંથી અનેક કલ્પનાઓ ઉત્પન્ન થાય છે. વચનદ્વારા તે ક૯પનાઓ પ્રગટ કરાય છે અને શરીરદ્વારા તે કલ્પનાઓ પ્રમાણે વર્તન બને છે. આની સાથે અવિરતિ ભળે છે, ઈચ્છાઓ પ્રવૃત્તિનું રૂપ ધારણ કરે છે, તેની સાથે કોધ, માન, માયા. લભ જોડાય છે. હવે કલ્પનાઓ અને પ્રવૃત્તિનું જોર વધે છે. મન આદિ રોગનું બળ પણ હવે અખંડ પ્રવાહે આગળ વૃદ્ધિ પામે છે. આ સ્થળ આ બધા સાધનાને લઈને આત્મા રાગદ્વેષાદિનો અથવા શુભાશુભ પરિણામોના ભાવે ઉત્પન્ન કરે છે. આ ભાવે કર્મ આધવને અનુકૂળ માર્ગ કરી આપે છે એટલે કર્મ આથો આવીને જમા થાય છે તેના ઉદયમાંથી ફરીને રાગદ્વેષાદિ ભાવે "પરિણામ પામે છે. આ ભાવે કમને આના તરફ ખેંચે છે. આવી રીતે આ કમનું ચક-આશ્રવપ્રવાહ આત્માની બધી બાજુ મજબૂત કિલ્લો બાંધે છે અને આતમાં પોતાનો પ્રકાશને પિતામાં દબાવીને આ કર્મના કિલ્લામાં લાંબા કાળ થી ઘેરાયેલ રહે છે.
જે આત્માને સ્વપરનું જડ-ચેતન્યનું ભાન થાય છે. શુભાશુભ પરિણામે
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533622 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1937 Pustak 053 Ank 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1937 |
| Total Pages | 46 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 20 MB |