Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રક્ષેત્તર.
-
ઉત્તર-જ્ઞાન અને દાનમાં પરસ્પર કાર્યકારણ ભાવ રહેલું છે. જયાં સુધી દર્શન (રામકિત) પાસ થયેલ ન હોય ત્યાં સુધીનું જ્ઞાન તે અજ્ઞાન કહેવાય છે; તેમજ સમ્યગ દર્શન ને સમ્યગ જ્ઞાન સમકાળેજ પ્રાપ્ત થાય છે. સમકિક પ્રાપ્ત થતાં જ અજ્ઞાન મટીને જ્ઞાન કહેવાય છે. વળી આત્માના ગુણમાં સમકિતની મુખ્યતા છે, તે પ્રાપ્ત થતાં જ સંસાર પશિત થઈ જાય છે, તેને વધારેમાં વધારે અર્ધપુગળવત્ત સંસાર કહેવાય છે, પરંતુ તેટલું પરિભ્રમણ પણ કઈ જીવજ કરે છે; ઘણા છે તે સમકિત પ.મ્યા પછી રવ ૫ કળમાં મેક્ષે જાય છે.
પ્રશ્ન ર૭-જીવના ભવી અને અભવી બે ભેદ કહેવાય છે, તે કયારથી પડ્યા અને તેને ભાવાર્થ શું છે ? દર્ભવીને ભવીમાં ગણવા કે અભીમાં ગણવા ? અત્યારે અભવી જીવ કેણ છે ? - ઉત્તર--જે ધર્મની સામગ્રી પ.મીને પલટણ ભાવ પામે છે. - મકિતાદિ ગુણ મેળવી શકે છે, તે ભવ કહેવાય છે. અને જે જીવો ધર્મની મગ્રી પામ્યા છતાં પલટણ ભાવ પામતા નથી, સમકિત પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી, તે અભવી કહેવાય છે. આ ભેદ અનાદિ કાળના છે. તે પણ તે જીવના પરિણામને લઈને કહેવામાં આવ્યું છે. તે બંને પ્રકારના જીવોના અસંખ્ય પ્રદેશમાં બીજો કાંઈ ભેદ નથી. દર્ભવી ભવમાં ગણાય છે. તે જીવ લાગે કાળે પણ સિદ્ધિ પામનાર હોય છે. ભાવી કઈ પણ કાળે સિદ્ધિ પામે છે અને અભિવી ફેઈપણું કાળે સિદ્ધિ પામતા જ નથી.
આ બે પ્રકાર ઉપરાંત એક ત્રીજે જાતિભવ્ય પ્રકાર છે. તેનામાં ભવ્યતા છે, સામગ્રી મળે તો તેઓમાં પલટણે ભાવ છે, પરંતુ અનંત કાળે પણ તેવાં જીવ નિગદમાંથી નીકળવા નાજ નથી અને સામગ્રી પામવાનાજ નથી. એમ જ્ઞાનીએ જોયેલું છે.
અત્યારે કે જીવ અભવ્ય છે? તે કહી શકાય નહિ. મહાવીર પરમાત્મા વિગેરેના શાસનમાં નવ અમે જાહેરમાં આવ્યા છે. કાળક શોકારિક (કસાઈ), કપિલા ૮ સી, કૃષ્ણને પુત્ર પાલક, પાંચ મુનિને પીલનાર પાલક, અંગારર્દક આચાર્ય, ઉદાચિરાજાને મારનાર વિનચરિત્ન, સંગમક દેવ, નજીવ. મતસ્થાપક ગણામા હિલ વિગેરે.
પ્રશ્ન-૨૮ કલંકી વિષે તમારે શું અભિપ્રાય છે? તે થઈ ગયેલ છે કે થનાર છે? એક થનાર છે કે વધારે થનાર છે? અન્ય મતિઓ સાથે એના સંબંધી હકીકત મળતી આવે છે?
ઉત્તર-કલંકી થઈ ગયેલ તો જણાતો નથી. એના વિષેની હકીકત સંદિગ્ધતાવાળી છે. આપણામાં તો એકજ થનાર છે એમ કહેલ છે, તેના સંબંધી
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533461 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1923 Pustak 039 Ank 11 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1923 |
| Total Pages | 40 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |