________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી હિતશિક્ષાના રાસનું રહસ્ય.
श्री हितशिक्षाना रास, रहस्य.
( અનુસંધાન પૃષ્ઠ ૧૨૦થી ) બે સ્ત્રીના ભત્તરને કેટલીક વખત ભુખ્યા તરસ્યા રહેવું પડે છે, એક બીજી વાદમાં રાંધતી પણ નથી, પાણી પીવા માગે તે આપતી પણ નથી, પગ દેવા પાણી મળતું નથી. પહેલી કહેશે કે બીજી આપે ને બીજી કહેશે કે પહેલી આપે, તેમાં પણ હેરાન થાય છે. વેરની પણ વૃદ્ધિ થાય છે. કર્તા કહે છે કેએ સ્ત્રીના સંગમાં રહેવા કરતાં દેશાંતર જવું સારું, ભાખશી (અગ્નિ)માં પડવું સારું અને છેવટે નરકે જવું સારું, પણ બે સ્ત્રી સાથે રહેવું સારું નહીં. તેના સંસર્ગમાં રહેવાથી પારાવાર દુઃખ ને કર્મબંધ થાય છે.”
કદાચિત પુત્રાદિકની લાલસાથી કે કોઈ પણ તેવા કારણથી બીજી સ્ત્રી કરવી પડે તે પછી બંને ઉપર સર. રાગ રાખો, પહેલીને કાઢી મૂકવી કે જુદી કરવી તે શોની જ હોય પણ તેને વારે પણ લેપ નહીં. ભેજન પણ સરખું આપવું. કદી બેમાંથી કે ઈનો વાંક આવે તો તેને માટે શીખામણ દેવી પણ પાછી તરત મનાવી લેવી; કેમકે કદાપિ ક્રોધે ચડી જાય તો સ્ત્રી જાતિને કૂવે પડતાં પણ વાર લાગતી નથી. એવા બહુ દાખલા જોયા સાંભળ્યા છે. માટે એ બાબતમાં બહુ વિચારીને બેસવાનું રાખવું.
નીતિશાસ્ત્રમાં એક વાત કરી છે કે-“ચાર મોટા પંડિત હતા. તેમાંથી એક સવાલાખ કલેકનું વીશાસ્ત્ર રચ્યું. એકે નીતિશાસ્ત્ર રચ્યું. એકે વૈદ્ય કશાસ રચ્યું અને એ કે બારશાસ્ત્ર ( કામશાસ્ત્ર ) રચ્યું. પછી તેઓ કોઈ રાજ પાસે ગયા અને પિતાના શાસ્ત્રી સાંભળવા વિનંતિ કરી. ત્યારે રાજાએ કહ્યું કે-“તમે કહે છે તેટલા પ્રમ:ણવાળા શાત્રે સાંભળવાનો તો અમને અવકાશ નથી. પણ જો તમે તમારા ચારના શાસ્ત્રાનો સાર એકેક પદમાં લાવી એક કલેક કહિ તો તે સાંભળવાનું બની શકે તેમ છે. તે પદમાં તમારું નામ પણ લાવજે.” રાજાની આ પ્રમાણે આજ્ઞા થતાં ચારે પંડિતાએ એક લેક બનાવ્યું.
बृहस्पतिरविश्वासः, पांचालः स्त्रीषु मार्दवम् ।।
अजीण भोजनत्यागः, कपिलः प्राणिनां दया ॥ १ ॥ નીતિશાસ્ત્રકાર બહપતિ નામને પંડિત કહે છે કે-“આખા નીતિ:અને સાર એ છે કે-કેઇનો વિશ્વાસ ન કરે. નજરે જેવાય, પૂરાવાથી સાબીત
• કપ મા તન નાય - પણ પડ છે. એનો અર્થ અને પંડિત કહે છે કેપ્રથમ ખાધેલું ઇર્ષ થયા પછી-પા પછી બીજું ખાવું.
For Private And Personal Use Only
