________________
૩૬
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ. કાળે અવસાન પામ્યો. તે બાઈની જીંદગી લગભગ પૂરી થવા આવી હતીતો પણ પાશેર અનાજ પણ તેણીના દિયર તરફથી મેળવવાને તે ભાગ્યશાળી કે બની નહોતી. દિયર ઘણુ ધમષ્ટ ગણાતા હતા. પ્રભુભક્તિ ઘણા આડંબર - પૂર્વક કરતા હતા, વ્રત નિયમ પણ ઘણાજ પાળતા હતા, ઉપાશ્રયના તે પગથી પણ ઘસી નાંખ્યા હતાં, અને કપાળે (એમના જેવા) ધમિષ્ટને છાજે તેવું તીલક પણ ચગ્ય પ્રમાણ કરતાં મોટું કરવામાં આનંદ માનતા હતા. પોતાની મીલકતમાંથી કંઈ ધર્માદ કરી શકાય એમ તેમને પોતે સમજેલા ધર્મને અનુસારે લાગતું નહતું; તેથી મોટા ભાઈની મીલકતમાંથી (પતાની ભેજાઈને દુર્દશામાં લાવીને) ઉપાશ્રયમાં કંઈક રકમ ધર્માદા આપી તથા સંઘ કાઢવાને પણ પ્રવૃત્ત થયા. અહા ! શું ધર્માભિમાનની લાગણીઓ તથા વૃત્તિઓ ! કાંઈપણ સંકેચ ધારણ કર્યા સિવાય સંઘ કાઢવાની વાત પણ જાહેરમાં લાવી દીધી. તે ગામને સંઘ પણ તે ભાઇની (શેઠની) આવી ઉદાર લાગણીઓથી દોરાઈ તેમને ધન્યવાદના પુષ્પથી વધાવી લેવા મંડી પડ્યો. તે પ્રસંગે ત્યાં કઈ મુનિ મહારાજ બીરાજમાન હતા, તેઓશ્રીને આ ગૃહસ્થની આંતરિક વ્યવસ્થાની ખબર નહિ હોવાથી સંઘની સંમતિ આપી; પછી તે બાઈએ મુનિ મહારાજશ્રીને પિતાની સર્વ હકીકત નિવેદન કરી. મુનિમહારાજે તરતજ સંઘને બોલાવી જ્યાં સુધી આ બાઈને નીકાલ ન થાય વા અમુક રકમ બાઈને બારાકી ખર્ચ માટે બાંધી આપવામાં ન આવે ત્યાં સુધી સંઘ કાઢવાની મનાઈ કરી. ધન્ય છે તે મુનિમહારાજને ! કે જેમણે કેટલાક આડંબરી ધમિષ્ટ વૃદ્ધો તરફથી “મહારાજે ઘણું જ ભારે કર્મ બાંધ્યું, સંઘમાં વિન્ન નાખ્યું, મહારાજ કયા ભવે છુટશે ? ” એવા આક્ષેપો અપાયાં છતાં તે તરફ લક્ષ ન આપતાં પિતાની ફરજનું યોગ્ય સ્વરૂપ અવધારી તે પ્રસંગે
ગ્ય પ્રવૃત્તિ આદરી. તે ગૃહસ્થને પિતાની ભે જાઈને રીબાવીને, દુઃખ દઈને, નિરાધાર કરીને, પિતાની નહિ પરંતુ પિતાના ભાઈની મીલકતમાંથી આવા પ્રકારની ધાર્મિક પ્રવૃત્તિ આદરવાથી કયા પ્રકારની પુણ્યપ્રકૃતિના બંધનું વા પાપપ્રકૃતિના ક્ષયનું ભાન થયું હશે તે સમજી શકાતું નથી.
- આ હકીકત કલિપત નથી, પરંતુ થોડાક વર્ષ ઉપર બનેલી સત્ય હકીકત જાણવામાં આવેલી છે. “ અહિંસા પરમો ધર્મ ” એ જે જૈનધર્મને મુખ્ય સિદ્ધાંત છે તેને ખરે અર્થ સમજ્યા વિના સાધારણ બાબતોમાં દયા પાળીને જ એ સૂત્રના અર્થને સમાવેશ કરી દેવામાં આવે છે. મહાત્મા ગાંધી
જીએ એક વખતે પિતાના ભાષણ દરમ્યાન કહ્યું હતું કે–જેનો નાના જીની કે રક્ષા કરે છે અને મોટાને મારે છે. તે વખતે આપણી વિધવા બહેનોની સ્થિ