________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
'પાં લકી ડા.
રીઓના બંધનોથી જકડી લેવામાં આવ્યાથી તથા જ્ઞાતિભાઈઓનું ભવિષ્ય વંશ. પરંપરાથી ઉતરી આવેલી છેડાઈ-પટલાઈ ભોગવનારા જ્ઞાતિના સંકુચિત દ્રષ્ટિનાઅશિક્ષિત આગેવાનોને હસ્તક રાખવામાં આવવાથી, જ્ઞાતિબંધારની હાલમાં થઈ પડેલી વ્યવસ્થા કેટલેક દરજજે નવીન યુગના વિચારોને એટલી બધી હાનિ. કારક જણાવા લાગી છે કે આધુનિક સમયમાં સાનિધનનું છેદન-ભેદન કરી નાંખવા માટે અસાધારણ કયાસ થતો સેવામાં આવે છે. જુના વિચારના સ્થિતિ ચુસ્ત ( Play / ) આગેવાનો અને નવીન વિચારના સુધારાવાળાના ઉપનામથી ઓળખાતા વર્ગ વચ્ચે આ બાબતમાં હાલ તુમુલ યુદ્ધ મચી રહ્યું છે. સંસારસુધારાના વિષયમાં ઉદાર વિચાર ધરાવનારા હોશ વક્તાઓએ અને વિદ્વાન લેખકોએ આ વિષયની ચચાને કેટલું બધું ઉન્ન રૂપ આપ્યું છે કે એકાદ-બે દાકામાં જ્ઞાતિબંધારી શી થરા થશે તે કરવું મુશ્કેલ છે. લગ્નના વિષયમાં વૃદ. વિવાહ, બાળલ, કડા, એક શી જતી છતાં તેના ઉપર બે અને ત્રણ ત્રણ સ્ત્રીઓ પરણવાને રીવાજ, તેમજ બીજા કેટલાક હાનિકારક રીત રીવાજો જૈન તેમજ નેત૨ કોમમાં પ્રવેશ કરેલ છે તે કેવળ સ્વાધી નજરથી કોમનું સુકાન પિતાને હસ્તક રાખનારા આગેવાનોના પ્રમાદને જ આભારી છે. જ્ઞાતિના સાજના વખતે જ્ઞાતિના નિયમોને લગ કરનાર, જ્ઞાતિના નિર્ણય કરેલા ધારાઓનું ઉલ્લંઘન કરનાર તેમજ બીજી કોઈ રીતે જ્ઞાતિની કસુર માં આવનાર જ્ઞાતિ ભાઈઓના ગુન્હાવાળા કુ માટે જે ધોરણે વિચાર ચલાવવા માં આવે છે અને જે રીતે ન્યાય આપવામાં આવે છે તે પ્રથા અને સુવિદિત હોવાથી તે કેટલી બધી તિરસ્કારને પાત્ર છે, તે માટે વધારે વિવેચન ન હ કરતાં એટલું જ લખવું પુરતું થઈ પડી કે આ વિષયમાં લગભગ તમામ નિર્ણય કેવળ સંકુચિત અને પક્ષપાત દષ્ટિથી જ અંકિત હોય છે. આગેવાનોની તેમજ આગેવાનોના સભા-સંબંધી અને મિની કસુર તરફ આંખ આડા કાન કરવામાં આવે છે અને તેમના વિધીઓની નજીક કસરને હોટ રૂપ આપી તેમને કચરી નાંખવાની અધમ તજવીજ કરવામાં આવે છે. વેર વાળવાની નીચ વૃત્તિ તેમાં એટલી બધી પ્રધાન દેવે છે કે તેઓ પિતાના દુષ્ટ કૃત્ય અને કાવાદાવાએથી તેમના દુશમની ગરજ સારે છે અને પિતાના સમુદાયને તદ્દન ધોળતિ તરફ ખેંચી જાય છે. આવા આગેવાનોના હાથમાં આપણું ભવિષ્ય ન આવી જાય તે માટે બહુ સંભાળ રાખવાની જરૂર છે. આ જમાને અંધશ્રદ્ધાને નથી, છે કે પોતાનું હિંત સંભાળતા થયા છે. આગેવાની એકહથુ સત્તા માટે વાંધો ઉઠાવવા લાગ્યા છે. સિને એક લાકડીએ હાંકવાને સમય હવે વહી ગયો છે, ઘેટાના ટોળાની માફક સમુદાયને અનિશ્ચિત માગે લઈ જનાર આગેવાનોના વિચાર સમુદાય એકદમ કબુલ રાખતાં આંચકે ખાય છે. પિતાના મને-ક્ષમ નખતનિ:સ્વાર્થ વૃત્તિ આપનાર, નિપક્ષપાત બુદ્ધિથી કાપી
For Private And Personal Use Only