Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આપણું સામાજિક સવાલ.
૨૧૫
વ્યના ખ્યાલથી પ્રેરિત, પિતાની જાતને તદ્દન ભૂલી જનાર અને વર્તમાન ઈતિહાસના જ્ઞાનથી તેમજ ભૂતકાળની પરિસ્થિતિથી વાકેફ મંડળ હોવાની જરૂર છે. વિચાર વિનિમય થાય ત્યારે જ ખરી સ્થિતિ સમજાય છે, વિચારોમાં ફેરફાર-સુધારણા થાય છે, વિચાર દર્શન ( expression) ની ક્રિયામાં વિચાર સ્પષ્ટતા થાય છે અને નવીન માર્ગો સુજે છે. આવા મંડળની બહુ જરૂર છે અને તેમાં માત્ર વિચારકેએજ ભાગ લેવાનો છે, ધનને એમાં સ્થાન ન મળવું જોઈએ, અનુભવને પૂરતો અવકાશ આપવો જોઈએ, ચર્ચાને પૂરતો વખત મળવો જોઈએ, વિચાર પૂર છૂટથી બતાવવાના પ્રસંગે તેમાં ઉભા કરવા જોઈએ અને એવા મંડળે દરેક મોટા શહેરમાં પિતાની શાખાઓ ખોલવી જોઈએ. તેમાં પ્રત્યેક વિભાગના સભ્ય વારંવાર મળીને વિચાર કરે, વિચારો કરીને ચર્ચા કરે, નિર્ણય જાહેર કરે અને સ્પષ્ટ નિર્ણય તરફ લેકમત કેળવે એટલે ધીમે ધીમે પણ મક્કમપણે સમાજ જીવનની સ્પષ્ટતા થાય છે, વ્યવહારજીવન ઉન્નત બને છે અને ધર્મતત્ત્વનો વિસ્તાર થાય છે. આવી રીતે સ્પછતાથી વિચાર કરવામાં નહિ આવે તે અત્યારે જે ગંભીર પરિસ્થિતિમાંથી આપણે પસાર થઈએ છીએ તેમાં વધારે વધારે ઊંડા ઉતરતા જઈએ એવા પ્રસંગે વધારે દેખાય છે અને ભવિષ્યમાં તેમાંથી અટકવાના પ્રસંગે આવશે કે નહિ તેને ખ્યાલ કરી શકાતું નથી. એ સ્વાભાવિક પ્રશ્ન થશે કે વર્તમાન પરિસ્થિતિમાં એક પ્રસંગ જોવામાં આવે છે કે તેથી વર્તમાન તેમજ ભવિષ્યનું આવું છેદ કરાવે તેવું ચિત્ર રજુ થાય છે. એ પ્રશ્નના નિર્ણયમાં આ આખો લેખ સાધત વાંચવા વિજ્ઞપ્તિ છે, બનતા સુધી ઉન્નત સ્થિતિનું જ વિવેચન કરવું, ભવિષ્યમાં આગળ વધતા જઈએ છીએ તે જ ખ્યાલ રાખવો (optimism ) એ મારે આશય છે અને તે મુદ્દા પર જ હું અત્યાર સુધી લખતે આવ્યો છું; પરતું જ્યારે સ્થિતિ ઘણી ગંભીર દેખાય ત્યારે પણ વાસ્તવિક સ્વરૂપથી અજાણ્યા રહેવું, સ્થિતિ દર્શનથી અજ્ઞ રહેવું અથવા જેને અંગે વિચારણે થતી હોય તેને અજ્ઞ રાખવા એ પણ દોષ છે. આ વિચારોને અગે વસતુનું યથાસ્થિત-દેખાયું હોય તેવું દર્શન કરાવવું એ આ આખા વિષયને હેતુ છે અને તેથી કાંઈ કર્તવ્યભાન થાય તે તેમાં પ્રયાસની સફળતા છે. છેવટે કાંઈ નહિ તે એથી ચર્ચા કરવાના પ્રસંગે ઉત્પન્ન થાય અને એ દિશાએ વિચારો કરવાની જરૂર લાગે પણ આ પ્રયાસ સફળ થશે એમ લાગે છે.
એક બીજી બાબત પણ અહીં જણાવવી ચગ્ય લાગે છે. આપણે બે પ્રકારે અત્યારે કામ લેવું પડે છે. ધર્મથી આપણે જેન છીએ, વ્યવહારથી આપણે જુદી જુદી કેમના છીએ. ધાર્મિક ક્ષેત્રમાં આપણે સર્વ બંધુ છીએ, શ્રી વીરશાસનના અનુયાથી આપણું સ્વામી ભાઈ છે, આપણે તેની સાથે પૂજન સેવન કરીએ છીએ અને
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533410 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1919 Pustak 035 Ank 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1919 |
| Total Pages | 36 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |