________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન ધર્મ પ્રકાશ.
हितशिक्षाना रासद् रहस्य.
(અનુસંધાન પુષ્ટ ૩૧૮ થી )
તબળ વિધિ. શ્રાવક જમીને ઉડ્યા પછી પાનસેપારી વિગેરે મુખવાસના પદાર્થો બળ તરીકે વાપરે. તેમાં સચિત્તના ત્યાગી શ્રાવકને તો પાન કે બેઘડીની અંદર ભાંગેલું સોપારી ખપે નહીં. છુટા માણસને પણ પાન બહુ સાવચેતીથી ખાવા યોગ્ય છે. પાનને સતત પાણી ભીંજેલા રાખવાથી તેના પર લીલ બાઝે છે, એટલે તે ખાતાં અનંતકાયથક્ષાનું દૂષણ લાગે છે. કવચિત્ ત્રસ જીવોની પણ ઉત્પત્તિ થાય છે, પાન સડેલ કે કહેવાયેલ હોય તે પણ તેને ખાનારા તેટલો ભાગ કાઢી નાખી ખાતાં અદાકાતા નથી. કવચિત્ પ્રાણહારી જતુ પણ તેના ડીંટના મૂળમાં ઉત્પન્ન થાય છે, તેથી પાન ખાવામાં અનેક પ્રકારની સાવચેતી રાખવા ગ્ય છે.
સોપારી પણ આખું–બે કકડા કરી અંદર ભાગ તપાસ્યા વિનાનું ખાવા લાયક નથી. સેપારીની અંદર પણ કુગી વળેલી નીકળે છે. કવચિત્ ઝીણું સ જીવ પણ નીકળે છે માટે તે ખાતાં સાવચેતી રાખવી. - iળ એવું ખાવું જોઈએ કે જે અતિ બળવંત હૈય, શરીરને વાન સુધારે એવું હેય, સબળ, સવિર્ય ને પીત્ત કરે તેવું હોય, જેથી કફ ને વાયુ શમે તેમ હાય, વળી સ્વર સુધરે, અગ્નિ દીપે, મુખ સુગંધી થાય અને મુખને મેલ નષ્ટ થાય તેવું હોય.
તળ પ્રભાતમાં ખાવાથી શરીર લાલ કસુંબા જેવું થાય છે, જમ્યા પછી ખાવાથી અન્ન પચે છે, થાકેલા માણસે ખાવાથી થાક ઉતરે છે, વમન થયા પછી ખાવામાં આવે તે વમનથી થતો દેષ ઉત્પન્ન થતા નથી, એટલે તેમને ખાવા
જેને શરીરે કાંઈ વાગ્યું હોય, આંખ દુઃખતી હોય, મદિરાપાન કર્યું હોય કે વિષ ખાધું હોય તેને પાન વર્ષ છે. - તંબેળ (પાન) કાથો, ચૂનો, સોપારી, કેસર, કપૂર, લવિંગ, એલચી અને રચીનકાબ વિગેરે પદાર્થો સહિત ખાવા યેગ્ય છે. તેવી રીતે ખાવાથી શરીરને વાન સુધરે છે, ઘરમાં લક્ષમીને વારા થાય છે અને તેવું તંબેળ ખાવા ખવરાવવાથી ઘરની મહત્વતામાં વૃદ્ધિ થાય છે.
પાનની અણ ખાવાથી વિરોધ ઉત્પન્ન થાય છે, મધ્યની નસ ખાવાથી લક્ષમીની હાનિ થાય છે, બીટ ખાવાથી આયુ ઘટે છે અને રાત્રે મોઢામાં રાખીને સુવાથી
For Private And Personal Use Only
