________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ફુટ નેધ અને ચર્ચા.
જે શુભ સમાચારથી ખી દુનિયા આનંદિત થઈ છે, તે સમયે અમે પણ અમારે આનંદ પ્રદર્શિત કર્યા વિના રહી શકતા નથી. લાખો માણસોને અને અબજે સેનામહોરેને વ્યય કરાવનાર મહાયુદ્ધ ચાર વરસ અને ચાર માસના લાંબા અંતર પછી બંધ પડયું છે. ગર્વિષ્ટ કયસરના હાથ નીચે પડ્યાં છે, ન્યાયને જય થ છે, અને આપણને શાંતિમાં રાખનાર નામદાર બ્રિટીશ સરકાર તથા મિત્રરાજ્યનો વિજય થયો છે. આ લડાઈએ અત્યંત ખરાબ દશા અનુભવાવી છે. લાખો માણસોને સંહાર થયો છે, તદુપરાંત આ મહાન દાવાનળે અમૂલ્ય યુવકનાં પ્રાણેનું ભક્ષણ કરેલું છે. લાખો કુટુંબોના હીરાઓનું જેમાં બળીદાન અપાયું છે, જેમાં ધનવ્યયનો હિસાબ જ રહ્યો નથી, હજારે ગામને જેમાં અરણ્ય તુલ્ય બનાવી દેવામાં આવ્યા છે, બળાત્કારના અત્યાચારે પગ જેમાં ઘણે સ્થળે અનુભવાય છે, તે દાવાનળ સવા ચાર વર્ષને લાંબે અંતરે અંતે શાંત થયો છે. લોકોને પણ આ મહા વિગ્રહથી બહુ નુકશાન સહેવું પડ્યું છે. મોંઘવારીએ આખી દુનિયાને ત્રાહિ ત્રાહિ કિરાવી છે. હવે વિગ્રહ શાંત થાય છે, તેથી ઘણીખરી ચીજો સંઘ ભાવે મળશે, ઘણાખરા બજાર ઘટશે, અને આ દુષ્કાળના સમયમાં લેકેને કાંઈક પણ રાહત મળશે, હમેશના ચાલુ ઉપગની કેટલીક ચીજો તે એટલે બધે મેંઘે ભાવે મળતી હતી, કે આવા દુષ્કાળના સમયમાં તેવી ચીજોને ઉપયોગ કેવી રીતે થઈ શકે તેને
ખ્યાલ પણ આવી શકતે નહોતે, તે ભાવે મંદા પડશે અને મંદા પડ્યા છે. આવા દુકાળના સમયમાં પણ જે લડાઈ ચાલુ રહેત તો ગરીબ માણસોની અને મધ્યમ વર્ગના મનુષ્યોની પણું શું દશા થાત તે કલ્પી શકાતું નથી. જેનદષ્ટિએ તો આ યુદ્ધ વિરમ્યું–સુલેહ થઈ તે પરમ પવિત્ર કાર્ય થયું છે. આ યુદ્ધ મનુષ્યને ઘણું શુભ કાર્યો શીખવ્યાં છે. તેમાં મુખ્યત્વે કરીને નિરાશ્રીતને આશ્રય આપવાની કેટલી જ રૂર છે તે પણ શીખવ્યું છે. પૈસાદાર શ્રીમંતોએ આ દુષ્કાળના સમયમાં કોમની સહાયે જેમ બને તેમ વધારે પ્રમાણમાં બહાર પડવાની જરૂર છે.
ઓન મી. વિઠ્ઠલભાઈ ઝવેરભાઈ પટેલે એક ચર્ચા કરવા જેવો લગ્ન સં. બંધી કાયદે નામદાર વાઈસરોયની ધારાસભામાં દાખલ કર્યો છે. આ કાયદાને તેઓએ “હિંદ લગ્નની મંજુરીને કાયદે” તેવું નામ આપ્યું છે. જેને કોમનો સમાવેશ તે કાયદામાં થાય છે કે નહિ? એ વિષે અમારી માહીતી નથી, પણ કાયદો તથા તેનું સ્વરૂપ જાણવા જેવું-વિચારવા જેવું હેવાથી અમે અત્રે તે બાબતનો ઉહાપોહ કરેલો છે. તે મૂકવામાં આવેલું બીલ દેખાવમાં બહુ ટુંકું છે પણ તેની અસર બહુ વિચિત્ર થાય તેવી અમારી માન્યતા છે. તે કાયદે આ પ્રમાણે છે –
(૧) આ કાયદો ૧૯૧૮ નો હિંદુ લગ્નની મંજુરીનો કાયદો કહેવાશે.
For Private And Personal Use Only