________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પોધ વ્યાખ્યાન.
सुबोव व्याख्यान
હે પામર પ્રાણી ! તું અસાર સંસારને માર કરી બે છો પણ તું નિશ્ચય
કે દેહ નાશવંત છે, તેમજ વૈભવ પણ શાશ્વત નથી, અને મૃત્યુ નિત્ય પાસે રહેલું છે, તેથી ધર્મને સંગ્રહ કરવો એ મનુષ્ય દેહ ધર્યાનું કર્તવ્ય છે. આ શરિર અનિત્ય છે અને આયુષ્યનો ભારે નથી. જેમ આકાશમાં વિદ્યુત ચમકી શ્રણમાં નાશ પામે છે, સાગરમાં ક્ષણમાં બુબુદ્દે થઈ ક્ષણમાંજ લેપ થાય છે તેવું જ આયુષ્ય છે, ખલકમાં કેઇ ચિરંજીવ નથી, ને કેઈ સ્થિર પણ નથી. એટલા માટે પ્રાપ્ત શ્રામાં પુરુષે આત્મકલ્યાણ કરી લેવું. સ્મશાનભૂમિમાં દરરોજ અસંખ્ય મનુષ્યની નરમ થાય છે તેમાંથી જેઓએ ધર્મને સંગ્રહ કર્યો છે, આત્માને ઓળખે છે, નિત્યધર્મ શું છે તે જાણી પરમાત્માને પછાણે છે તેજ જન્મ તથા મૃત્યુના ફેરામાંથી બહાર નીકળી જાય છે. રાત્રિ પડે છે અને પાછું પ્રભાત થાય છે તેના પ્રત્યેક ક્ષણે આયુષ્ય ઓછું થતું જાય છે તેને તે વિચાર કર! તું ચ્ચિા રગમાં રગડાયા કરે છે અને આજે ધર્મધ્યાન કરીશું. કાલે કરીશું, એમ વિચારમાંને વિચારમાં આખે જન્મારો ચાલ્યા જાય છે તે પણ આ જગન્ના ઈવેની કામના પૂર્ણ થતી નથી. નિત્ય નિત્ય નવી નવી ઉપાધિમાં પડી રગદોળાયા કરે છે અને લક્ષ ચોરાશી છવાયેનિમાં ભમ્યા કરે છે. જેમ છેડા પાણીનું માર્યું ઘડા કાળમાંજ મરી જાય છે તેમ મનુષ્ય પણ અલ્પાયુષ્ય છે તેથી ચેડા કાળમાં મરણ પામે છે. જેમ વૃક્ષનાં પત્ર ઉપર પડેલું વરસાદનું પાણું ક્ષણભર પણ સ્થિર રહી શકતું નથી તેવી આ શરીરની સ્થિતિ છે. જીવ જન્મે છે, બાલ્યાવસ્થા ભોગવે છે,વનનો અનુભવ લે છે, વૃદ્ધ થાય છે અને મરણ પામે છે. એ આ દેહને નિત્યનો ધર્મ છે એમાંથી તરી જનારાને અનિત્ય પદાર્થને ત્યાગ અને નિત્ય પદાર્થ, પર રાગ ઘ જોઈએ, એ નિત્યનું કર્તવ્ય છે. જેમ વડવૃક્ષ ઉપર લીલાં પાંદડાં આવે છે, તેમાંથી નાનાં મોટાં કુમળાં સુકો વખત આવ્યે ખરી પડે છે અને કાળને વશ થઈ પિતાનું આયુષ્ય પૂર્ણ કરે છે તેમજ આ જગતને જે પૈકી અનેક જીવે જન્મે છે, તેમાંના નાના કે મેટા, વખતે કે કવખતે કાળના મુખમાં જઈને પડે છે. પરંતુ મનુષ્યદેહ વારંવાર પ્રાપ્ત થતી નથી. તે તે બહુ કાળના પૂણ્યસંચયનું પરિણામ છે, અનેક જન્મની શુભ વાસનાનું ફળ છે, જન્મ જન્માંતરની ભાવનાઓને ને પ્રતાપ છે. તેમાં પરમાત્મા સાથે સ્નેહ કરે, તેના પ્રેમમાં લીન થવું, એ સકળ હવનું તત્ત, સારને સારને ધર્મને ધર્મ છે. પિતા, માતા, પુત્ર, ધન, સુખ, એને સોર ઘડીના સંબધી છે, તેમાં મેહશે? જેમ નદીનું પાણું પાછું મૂળ સ્થાને જઈ
For Private And Personal Use Only