________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
100
જેનું ધર્મ પ્રકાર
પ્રવેશ ન કરવા, એટે અને પોતાની પરિણતિની
ત્યાગ કરવેા, પરપરિણતિમાં કરવેા, થઇ જતા હોય ત્યારે તેનાથી સાવધ રહેવું નિર્મળતા કરવી એ એક વાકયમાં આખા જૈન શાસ્ત્રને સાર આવી જાય છે અને સર્વ પ્રકારના આધિજ્ઞાતિક, આધિદૈવિક કે આધ્યાત્મિક દુ:ખના સર્વ પ્રકારે અને સદાને માટે ઈંડા લાવવાના એ અપ્રતિહત ઉપાય છે. આવી રીતે દુ:ખી પ્રાણી ઉપર દયા કરવામાં આવે છે તેના સ્થૂળ અને આધ્યાત્મિક નજરે એ વિભાગ થયા અને તે અન્ને ખાસ વિચારવા યાગ્ય છે, આદરવા યાગ્ય છે અને અમલમાં મૂકવા યેાગ્ય છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
વ્યવહારમાં એવા નિયમ છે કે તમને જેટલા લાભ થાય, તેટલા સામાને ગેર લાભ થાય છે; એટલે તમે આજે સે રૂપિયા પેદા કરો તે કઇ માણુસે અથવા માણુસાએ તેટલા રૂપિયા આછા કર્યો ડાવા ર્જાઇએ; પરંતુ આ દયાના ગુણ એવા ઉત્તમ છે કે એ આપનાર અને લેનાર બન્નેને લાભ કરે છે, આનંદ આપે છે અને પ્રગત કરે છે. લેનારને જે વસ્તુ કે ઉપદેશની જરૂર હેાય છે તે મળવાથી તેની ભુખ ભાગે છે અને તેની ઇચ્છા કે આત્મા તૃપ્ત થવાથી તેના મનમાં ઘણા આનંદ થાય છે, આપનારને પોતે એક ફરજ બજાવી એ વિચારથી હુ આનંદ આવે છે. એક શરીરે કુષ્ટ થયેલા માણસને તમે બે આનાનુ ખાવાનુ અપાવા ત્યારે તમને કઢી એમ નહિ લાગશે કે તમે એ આના ખાઇ બેઠા છે પણ તમને એમજ જણાશે કે તમે ભુખ્યાને તૃપ્ત કરવામાં ખરૂ કામ કર્યું છે. સારૂં પુસ્તક લખનારને લખવાની મહેનત કરી એમ જણાતું નથી પણ ફરજ અાવવાના ઉત્કૃષ્ટ ખ્યાલથી આનંદ
થાય છે. આથી ક્રયા આપનાર અને લેનાર બન્નેને આનઢઢાયક હાવાથી તે ખાસ ભુખ્યુ છે.
આટલા માટે વિનયવિજય ઉપાધ્યાયે શ્રી શાંતસુધારસ ગ્રંથમાં કહ્યું છે કે:-- परदुःख प्रतिकारमेवं ध्यायन्ति ये हृदि ।
लभन्ते निर्विकारं ते सुखमायति सुंदरम् ||
· જે પ્રાણી બીજાનાં દુ:ખાના ઉપાયજ હૃદયમાં વિચારે છે, તે પિરણામે સુદર અને વિકાર વગરનું સુખ મેળવે છે.’ આવી રીતે પરનાં દુઃખના વિચાર કરવાથી જે સુખ મળે છે તે વિકાર વગરનું અને પરિણામે સુદર હેાય છે. સાધારણ રીતે સુખ મળે છે તેમાં વચ્ચે વચ્ચે આંતરા પડતા જાય છે એટલે એક સરખુ સુખ ચાલતુ નથી. દિવસ પછવાડે જેમ રાત્રિ આવે તેમ સુખ પછવાડે દુ:ખ આવે છે, પરંતુ દયાના ઉત્કૃષ્ટ વિચારથી જે સુખ થાય છે તે આ બન્ને પ્રકારના દોષથી મુક્ત હેાય છે. આવા સુખને પ્રાપ્ત કરવાને ઉપાય પરઢયાના વિચાર કરી
For Private And Personal Use Only