________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રશમરતિ પ્રકરણ.
સ
ભાવા—સ યમવ્યાપારના નિરાબાધપણે નિર્વાહ કરવાને જ માટે સાધુએ લેપની રે, ચક્રને તેલસિચનની પેરે, અને પુત્રમાંસની પેરે, સર્પની માક આહારને આરોગવા જોઇએ. ૧૩૫
વિ~~જેમ ત્રણ ઉપર લેપ, હેની ઉપર રૂઝ આવી જાય એટલા પૂરતાજ દવામાં આવે છે. એથી અધિક લેપ કરવામાં આવે તે તે નકામેાજ જાય છે; વળી ચકની નાભિને એટલુ જ તેલ કે એરડીયુ' પ્રમુખ ઉજવામાં આવે છે કે જેથી ગાડી સહેલાઇથી ચાલી શકે, એથી વધારે ઉજવામાં આવે તે તે નકામુ જાય છે; તેમ સાધુએ પણ ક્ષુધા વેદનીય રૂપી ત્રણને રૂઝવવા માટેજ આહાર રૂપ લેપ દેવા, તે દેહાર્દિક ઉપર મમતા રહિતપણે સ્વસયમ યાત્રાને સુખે નિર્વાહ થાય તેટલા પૂરતેાજ દેવા પણ તેથી અધિક દેવેશ નહિ. મન, વચન અને કાયાના યેાગેા સાવધાનપણે સયમ માર્ગીમાં પ્રવતે અર્થાત્ દશવધ ચક્રવાલ સામાચારી, પંચવિધ સ્વાધ્યાય, અને ભિક્ષા અટનાદિક સયમયાત્રાને વગર હરફતે નિર્વાડુ થાય તેવા અને તેટલેજ નિર્દોષ આહાર સાધુએ વાપરવા. વળી તે આહાર ચક્રની નાભિની પેરે ધર્મ ધુરાને વહુન કરવાની ખાતરજ વાપરવા પણું રૂપ રસ કે મળ વધારવા માટે નહિ. હવે તે આહુાર કેવી રીતે વાપરવા તે ખતાવે છે.--જેમ સ પોતાનુ ભક્ષ્ય લઇને ચાવતા નથી પણ ગળીજ જાય છે, તેમ આત્માથી સાધુ પણ આહાર કરતી વખતે સ્વાદની ખાતર તે આહારને ડાબી દાઢાથી જમણી દાઢા તરફ અને જમણી દાઢાથી ડાખી દાઢા તરફ વારવાર લાવી વાગાળીને ખાતા નથી, તેમજ વસંતાનનું માંસ ભક્ષણ કરનારને રસગૃદ્ધિ ન થાય તેમ-રસગૃદ્ધિ કર્યા વગર (ચિલાતી પુત્રે મારી નાંખેલી સુસીમાં કન્યાનું માંસ ભક્ષણ ખાસ કારણ વિશેષે કરનાર તેના પિતાદિકની પેરે ) કેવળ શરીર રક્ષણ કરવા માટેજ લાવેલા આહાર આરોગે છે. ૧૩૫ વળી એજ વાતને પુષ્ટિ આપે છે
गुणवदमूर्च्छितमनसा तद्विपरीतमपि चाप्रदुष्टेन ।
दारूपमविना भवति कल्प्यमास्वायमास्वायम् ।। १३६ ।। અવાથ-મુનિએ સારા કે નરસે નિર્દોષ આહાર મૂછો રહીત, પ્રસન્ન ચિત્તે અત્યંત ક્ષમાયુક્ત થઇને વાપરવા જોઇએ. ૧૩૯
વિ-શુભ રસ અને ગંધયુક્ત આહાર મળ્યા હોય તે તે રાગ-રક્ત કર્યાં વગર વાપરી લેવેલ અને અશુભ રસ ને ગન્ધવાળો આહાર મળ્યે ડાય તે તે ખેદ ાનેિ લાગ્ય: વગર વાપરી લેવે; મતલબ કે સયમયાત્રાના સુખ ક વિડ નિમિત્તેજ જે કંઈ સરસ કે નિરસ નિર્દોષ ખાનપાન મળે તે સમભાવે “ સુપ પાતાના બિલમાં ઉત્તરે તેમ.
For Private And Personal Use Only