________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૨૦
જેનધર્મ પ્રકાશ.
જલક દષ્ટાંત, (૯) નવમું જલોક દષ્ટાંત આ રીતે—જેમ લાકા (જળ) શરીરમાં દુ:ખ ઉપજાવ્યા વિના રૂધિરને પી જાય છે, તેમ જે શિષ્ય ગુરૂને દુ:ખ ઉપજાવ્યા વિના જ તેમની પાસેથી શ્રુતજ્ઞાનનું પાન કરે છે, તે જલક સમાન જાળવો. કહ્યું છે કે
“जलुगा व अदृगंतो पिवइ गुसीसो वि मुगनाणं"। જલંકાની જેમ સુશિષ્ય પણ ગુરૂને દુ:ખ આપ્યા વિના જ શ્રુતજ્ઞાનનું પાન કરે છે.” આ શિષ્ય ગ્ય જાણવા.
બિલાડી દ્રષ્ટાંત. (૧૦) દશમું બિલાડીનું દષ્ટાંત આ માણે છે.-જેમ બિલાડી પિતાનો દુષ્ટ સ્વભાવ હોવાથી પાત્રમાં રહેલા દૂધને પૃપર ટાળી નાંખીને પછી પીએ છે, તેમ તેવા શિષ્ય પણ વિદિક રહિત હોવાથી સાક્ષાત્ ગુરુ પાસે જઈને વ્યાખ્યાનાદિ સાંભળતા નથી, પરંતુ વ્યાખ્યાન સાંભળીને ઉઠેલા શ્રાવકાદિને પૂછી પૂછીને કાંઈક સમજતા જાય છે, તેવા શિષ્યોને બિલાડી સમાન વણવા. તે ગોગ્ય છે.
રાહક દષ્ટાંત. (૧૧) હવે અગ્યારમું જાહકનું દાંત કહે છે.–જાવુક એક જાતનું પક્ષી છે. તે થોડું થોડું દૂધ પીતું જાય છે અને પડખાનો ભાગ ચાટતું જાય છે તેમ તે શિષ્ય પણ પ્રથમ ગ્રહણ કરેલ મૂત્ર કે તેનો અર્થ અત્યંત વિચારીને પછી આગળ પૂછે છે, તેવા શિષ્યને જાહિક સમાન જણવો, તે એગ્ય છે.
દુષ્ટાંત ૧ર. બારમું ગો ટટ્ટાંત આ પ્રમાણે છે-કેઇ કુટુંમ્બિકે (કણબીએ) કોઈક પર્વ ણિમાં ચાર વેદ જણનાર ચાર બ્રાહ્મણોને એક ગાયનું દાન આપ્યું. ત્યારે તેઓ પરસ્પર વિચાર કરવા લાગ્યા કે “ આ ગાય એક જ છે, અને આપણે ચાર છીએ, માટે કેમ કરવું?” ત્યારે એક બ્રાહ્યણે કહ્યું-“આપણે એક એક દિવસ વારા પ્રમાણે દોઈને દુધનો લાભ લઈએ.” આ વિચાર ઠીક લાગ્યો, તેથી સર્વએ તે વાત અંગીકાર કરી. પછી પહેલે દિવસે જેને ત્યાં ગાય આવી, તેણે વિચાર કર્યો કે “હું તે માત્ર આજે આ ગાયને દોહીશ, અને કાલે તો બીજે દેશે, તો હું શા માટે આજે આ ગાયને ચાર વરાવું ?” એમ વિચારીને તેણે તે ગાયને કોઈપણ ખવરાવ્યું નહીં. એ જ પ્રમાણે જ જણ છાદાએ પણ આવો જ વિચાર કરીને તે ગાયને કાંઈ પણ ખવરાવ્યું નહીં, તેથી તે ગાય જાણે ચંડાળના કુળમાં જઈને
For Private And Personal Use Only