________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
.
પ્રકાશ.
પણ જવાની મનાઈ કરવામાં આવે છે, જો કે પરણવાનો સમય હાય તેમ માથે પડઘડી વિગેરે ધાર કરાવવા માં આવે છે, અને સ્ત્રી મૃત્યુશામાં પડી હોય–હજુ જીવતી હોય ત્યાં નવી પત્ની રાણાવવાની વાતો ચાલે છે, વેવિશાળ કરવામાં આવે છે. પેલી બાટલામાં પડેલી સ્ત્રીની પુરી દકાર પણ કરવામાં આવતી નથી. જાણે કે તે તેમાં મરવાની હોય અને કોઈને તેની સાથે કાંઈ લાગતું વળગતું જ ન હોય તેવું વર્તન કરવામાં આવે છે, અને મારામાં તેનું વેવિશાળ કરવામાં અભિમાન ગણવામાં આવે છે. મૃત સ્ત્રીની કાંઈ શાક ગણવામાં આવતા નથી. સ્ત્રીનું નામ અધોગના કહેવામાં આવે છે. પુરૂષોના અર્ધ અંગ તરીકે તે ગણાય છે, તેના તરફનું આ વર્તન જરા પણ પ્રેમની દશા સૂચવનાર છે ખરું ? પત્ની મતાં તરત જ વેવિશાળ-લગ્ન કરાય છે. અને જાણે કે તે પાની | વાળવા અગર અન્ય કાંઇ કાર્ય પ્રસંગે પીયર ગચેલ જેમ કે બતમાં પાછી આવે છે તેટલા જ ટૂંકા સમયમાં નવીન પત્નીને લાવીને દાખલ કરી દેવામાં આવે છે. સ્ત્રીઓ તરફ આ કેટલી અધમતા ? પતિના મરણ પછી આ ભવ દુ:ખ સહેિનાર પત્નીનું મરણ થતાં ડા સમય પણું શાક ધારણ કરવામાં આવે નહિ તે પ્રા કેવા ? તેનો વિચાર કરવાની જરૂર છે. સ્ત્રીઓને પણ આ પણ રિથતિએ લાવવાની જરૂર છે. આવા પ્રમના છાંટા વગરનું જીવન જ્યાં સુધી ગાળવામાં આવે ત્યાં સુધી સ્ત્રીઓનો અધમ દશામાંથી કેવી રીતે ઉદ્ધાર થાય? તેમનું મન દુઃખ-તેમને ત્રાસ એ છે કેવી રીતે થાય ? અને તેમના ઉપર જે છુપા દુઃખ પડે છે અને અનેક સ્ત્રીઓનાં જીવનનો બાળ ઉમરમાં કુટુંબ કલશ અગર પતિ દુઃખ ના થાય છે તે સ્ત્રીની હિંસા થતી કેમ અટકે ? સીની અધમ દશા, અજ્ઞાનતા, કષ્ટ સહુને વિગેરે પણ સામાજીક હિંસાનાજ પરિણામ છે, અને તે અટકાવવાના અને સ્ત્રીઓના ઉદ્ધાર કરવાના પ્રયત્ન અડુિંસાનો ઉપદેશ આપનાર અને ગ્રહણ કરનાર સજજનોએ કરવાની ખાસ જરૂર છે.
હિંસાનો મુખ્ય નિયમ એ છે કે કોઈને પણ ત્રાસ આપવાથી દૂર રહેવું. આપણા વર્તનથી કંઈ પણ જીવને ત્રાસ ઉપજે, કલેશ થાય, તેનું દિલ દુભાય તે હિંસો છે. “ મારા આ વર્તનથી બીજા ઉપર શું અસર થશે, તેને : ઈ વ્યાસ પડશે કે નહિ, તેનું દીલ દુભાશે કે નહિ ? તેને વિચાર કરીને જે વર્તન કરે તેનાથી અહિંસા વધારે પડી શકે છે. નોકર ચાકરને છોટા હક કરી હેરાન કરવા, તેને પ્રમાણ કરતાં ઓછે પગાર આપ, તે પણ તેની હિંસાજ છે. તેનાથી તેનું દિલ દુખાય છે, તેમને ત્રાસ ઉપજે છે, અપ્રમાણિકપણે કરતાં શીખે છે, અને આખરે હેરાન થાય છે. વળી વ્યાપારમાં બહુ અનીતિ આચરવી, એ તો --માટે મારે માલ આપ કે લે-વાન ભંગ કરવા-તે પણ હિં, છે પરિણામરૂપ છે. વળી ગામડામાં વ્યાપારીઓ-વણિકે, કઢારા વિગેરે
For Private And Personal Use Only