________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૩૦.
જૈનધર્મ પ્રકાશ.
મણુ કરૂં છું. આ વિષય સંબંધીના ઘણુ સવાલોને નિર્ણય કરવાની જરૂરીઆત વિષે મેં ઉપર પુરતું વિવેચન કર્યું છે.
' જમીન ઉપરના સ્તંભેની તપાસ.
જમીન ઉપરના જૈનસ્ત, મંદીર, શિલાલે, તુ વિગેરેનું દરેકના બારીક અને ચેકસ વર્ણન સાથું કાળજીપૂર્વક બનાવેલું એક રજીસ્ટર તૈયાર કરવું જોઇએ અને જૈન ધર્મશાસ્ત્ર અને ચીને મુસાફરે એ લીધેલી ને અને બીજા લેખકોનાં લખાણ સાથે તે રજીસ્ટરને બારીક અભ્યાસ કરવો જોઈએ. આ રીતથી ઘણું કાર્ય થઈ શકશે. સંતોષકારક પરિણામ લાવવાને માટે જેઓ આ પ્રમાણે ભે વિગેરેની સરવે કરવાનું તથા વર્ણન સાથે રજીસ્ટર તૈયાર કરવાનું કામ માથે લે તેઓએ હાલના નકશાઓને બુદ્ધિપૂર્વક ઉપયોગ કરે જોઈએ, આસપાસની જગ્યાઓનું ચેકસ વર્ણન આપવું જોઈએ અને ફેટોગ્રાફીને છુટથી ઉપગ કરે જોઈએ. ખેદકામ કર્યા વગર પણ જમીન ઉપરના સ્તભે વિગેરેની સરવે જૈન ઇતિહાસ ઉપર અને વિશેષે કરીને જ્યાં એક વખતે જેનોના ટોળે ટોળા હતા તે ભાગમાં જૈનધર્મની પડતી થવાનાં કારણે ઉપર ઘણું અજવાળું પાડી શકશે.
જન ગ્રંથ કેષ. આ વિષયની તજવીજ કરનારને ચ વિદ્વાન એમ. ગેરીનેટને સને ૧૯૦૬માં પ્રસિદ્ધ કરેલ “જૈન ગ્રંથ કે ષ નીબંધ” નામને મહાન ગ્રંથ જેવાની હે ભલામણ કરું છું. તે ગ્રંથની પુરવણ સને ૧૯૦૯ ના જુલાઈને અગસ્ટ માસના “જનરલ એશીઆટીક” નામના ચોપાનીઆમાં “જૈન ગ્રંથ કોષની નસ 7 નામથી પ્રસિદ્ધ થયેલી છે. તે ગ્રંથોમાં ઈસવી સન ૧૯૦૯ સુધીમાં જેનીઝમ્ સંબધી જે જે લખાણે, લેખો તથા પુસ્તક પ્રસિદ્ધ થયેલા છે તે બતાવેલું છે. જેઓને ફ્રેન્ચ ભાષા ન આવડતી હોય તેઓને પણ એ ગ્રંથમાં એમ. ગેરીને આપેલા લીસ્ટ ઘણું ઉપયોગી થઈ પડશે.
ખેદા કામ. જુની વસ્તુ શોધવા માટે ખોદાણ કામ કરવું એ ઘણી ગુંચવણવાળો વિષય છે અને તે કામ પુરાણી વસ્તુ શોધ ખેળના સરકારી ખાતાની સલાહ સિવાય એટલે આરકીઓલેજીના ડાયરેકટરજ નરલ અથવા પ્રતિક સુપરીન્ટેન્ડ ન્ટની સલાહ અને સૂચના વિરૂદ્ધ કરવું જોઈએ નહીં. ખોટા પલાનથી અને બેદરકારી પણે કરેલા ખોદકામને લીધે ઘણું નુકશાન થયું છે. કોઈપણ નોંધ રાખ્યા વિના કરેલા (અયોગ્ય) ખોદકામથી મથુરાના કિંમતી જૈનતુપનો કેવી રીતે
For Private And Personal Use Only
