Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
દશમાં વત ઉપર કથા.
૧૯૩
રીરને નિરંતર બાળી નાંખે ? ” તે સાંભળી મુખવડે હાસ્ય કરતા મંત્રીએ રાજાને કહ્યું કે“હે નરપતિ! આપ આવાં અનુચિત વચન કેમ બેલે છે ? હવામી ! હું તે આપને પશુ ધર્મકાર્યમાં ઉદ્યમ કરાવવા ઈચ્છું છું, તે ઉલટા આપજ તે કાર્ય માંથી મારે નિષેધ કેમ કરે છે? જેના પ્રસાદથી બુદ્ધિમાન પુરૂ નિર્વિધ રીતે સ્વર્ગના તથા મોક્ષના સુખને પણ મેળવે છે, તે ધર્મ શું નિફળ છે? ” તે સાંભળીને પાજાએ મંત્રીને કહ્યું કે –“હે મંત્રીશ ! વિઘને નાશ અને સંપત્તિની પ્રાપ્તિ રૂપ જે ધર્મનું ફળ તમે કહ્યું તે મને પ્રત્યક્ષ બતાવે.” આ પ્રમાણે બોલતા તે રાજાને સચિવે કહ્યું કે-“હે સ્વામી ! આપ સર્વના નાથ છે અને બીજા આપના કિંકરે છે, તે સાક્ષાત્ ધર્મનું જ ફળ છે.” ત્યારે રાજાએ અમાત્યને કહ્યું કે-“ એક પાષાણુના બે કકડા કરીને તેમાંથી એક ભાગવડે પગથીયું બને છે અને બીજા ભાગવડે દેવની પ્રતિમા બને છે. તેથી કરીને શું તે એક ભાગે કાંઈ ધર્મ કર્યો છે? અને બીજાએ ધર્મ કર્યું નથી? એમાં ધર્મ નિ. મિત્તભૂત જણાતું નથી. આ જગની સારી અથવા નઠારી સર્વ વ્યવસ્થા સ્વભાવથી જ સિદ્ધ છે. તે સાંભળીને મંત્રીએ કહ્યું કે-“ પથ્થર તો અજીવ છે માટે તે દષ્ટાંત અહીં ઘટતું નથી, કારણકે ધર્મી હેય તે જ ધર્મની વ્યવસ્થા ઘટે છે.” આ પ્રમાણે પ્રત્યુત્તર આપવાથી રાજા કાંઈક ઝંખવાણે થઈને મિતપૂર્વક બોલ્યા કે-“હે મંત્રી ! હું તમારા વચનની શક્તિથી નિરૂત્તર કરાયે છું. તોપણ હે મંત્રીશ! કઈ પણ વખત ધમને પ્રભાવ પ્રત્યક્ષ જોયા પછીજ હું ધર્મ અંગીકાર કરીશ, 'તે વિના નહીં કરું. ” આ પ્રમાણે તે રાજા અને મંત્રીને ધર્મ સંબંધી આલાપ ઘણે ખરા હંમેશા થતો હતો અને તે પ્રજા વર્ગમાં પ્રસિદ્ધ રીતે અધિક અધિક પ્રસાર પામતે હતે.
એક દિવસ પ્રધાન સર્વ રાજકાચી કરીને સાયંકાળે પાક્ષિક પ્રતિક્રમણ કરવા માટે પિતાને ઘેર ગયે. ત્યાં “આ આખી રાત્રી હું ઘરબહાર નહીં નીકળ” એ પ્રમાણે દેશાવકાશિક વ્રત લઈને સત્ય પ્રતિજ્ઞાવાળા તે સચિવે પરચvખાણ લીધું. પછી આવશ્યક ક્રિયા કરીને શુદ્ધ શ્રદ્ધાપૂર્વક ધ્યાનમાં લીન થઈ તે નવકાર મંત્ર ગણવામાં તત્પર છે. તે વખતે રાજાના પ્રતીહારે આવીને તેને વિજ્ઞપ્તિ કરી કે-“આપને કોઈ મોટા કાર્યને માટે રાજ બોલાવે છે. તે સાંભબીને મંત્રીએ કહ્યું કે-“ પ્રાતઃકાળ થતાં સુધી ઘરબહાર ગમન કરવાનો નિષેધ કરીને હું બેઠેલે છું, તેથી પ્રાતઃકાળે આવીશ.” એમ કહીને મંત્રીએ પ્રતીહારને પાછો મોકલ્યો અને પોતે પંચપરમેષ્ઠી નમસ્કારરૂપી અમૃત સિંચનના વિવેકથી મનુષ્ય જન્મરૂપી વૃક્ષને સફળ કરવા લાગે. તેવામાં ફરીથી પ્રતીહારે આવીને મંત્રીને કહ્યું કે-“તમારા વચનથી રાજા પિતાની આજ્ઞાને ભંગ થવાને લીધે કેધાયમાન થયા છે, અને તેથી મને કહ્યું છે કે-માયાએ કરીને અત્યંત વિચિત્ર
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533350 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1914 Pustak 030 Ank 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1914 |
| Total Pages | 40 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |