Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સજ ન હોય. આ વચન ઉપર સત્યપાની પ્રતીત આવે તે મનુષ્ય માત્ર તરતજ તેનાથી પાછું હકે કારણે કે પ્રાયે સર્વે મનુષ્ય લહમીના અથી હોય છે, પરંતુ આ વચનની સત્ય પ્રતીત થતી નથી. જો કે પિતે કહે છે કે-કંકાસે ગેળાનું પાણી સુકાય. અથૉત્ લક્ષમી તા જાય પણ ગોળાના પાણી સુધી તેની અસર પહોંચે. પણ જે પ્રાણી કલેશથી દુર થતા નથી તેઓ લદ્દમીથીજ દૂર થાય છે. ૧.
આવા કલેથી કુટુંબના સંબંધમાં સ્ત્રી ભત્તર વચ્ચે થતા કલહનું એક દાંત પ્રશ્નોત્તર રૂપે કવિએ દેઢ ગાથાથી ચિતર્યું છે.
ભત્તર કહે છે –-હે સુંદરી ! તું ઘરની સાર સંભાળ કેમ કાંઈ કરતી નથી ? ( આટલા પિતાના સ્વામીના વચનથી પિતાનું અપમાન થયેલું માની છેડાઈ પડેલી કલેશી સ્ત્રી તેના મીણ સંબોધનની પણ દરકાર કર્યા વિના કહે છે.)
સ્ત્રી–અરે ગમાર ! ત્યારે તું પિતે શું કામ સંભાળ ક નથી?
ભત્તર કહે છે કે–અરે કેવમુખી ! જરા કાંઈ કહેતા માંજ છેડાઈ જાય છે ! માટે તને ધિક્કાર છે !
સ્ત્રી–મને ધિક્કાર શેને આપે છે? તારા જેવો સાક્ષાત્ કળિકાળ-કળીનું સ્વરૂપ બીજે કયું છે?
ભત્તર–અરે પાપીણિ! જ્યારે ને ત્યારે નિરંતર સામુંજ બોલે છે ! સ્ત્રી–પાપી તારે બાપ! વિચારીને બોલજે. મને પણ શેની કહે છે?
આ પ્રમાણે જે દંપતિ એટલે સ્ત્રી પુરૂષને વારંવાર દંતકલહુ એટલે કલેશ થતો હોય તે દંપતિને સુખ કયે ઠેકાણે મળી શકે? કારણકે આખા દિવસના કામકાજથી કંટાળેલે પતિ ઘરે આવે ત્યારે ત્યાં પણ આવી કઠોર વચનની શ્રેણી સાંભળવી પડે તે પછી તેને શાંતિ મેળવવા ક્યાં જવું? આ તે ઘરના ઉઠયા વનમાં ગયા તે વનમાં ઉઠી આગ. એ કહેવત જેવું થયું. ૨. ૩.
કલહની બાબતમાં કર્તા કાંટાની વાડનું દૃષ્ટાંત આપે છે કે “જેમ ઉપર ઉપર કાંટાઓ નાખવાથી ખેતરની વાડ થઈ જાય છે, તેમ બોલવામાં પણ ઉપરાઉપર કઠેર વચને બોલાવાથી રાડ વધી પડે છે.” વચનમાં કરતા વધે છે, સ્વર ઉંચા બેલાતા જાય છે અને સાંભળનારા માણસે એકડા થતા જાય છે. એટલે મૂખ વઢનારાએ રણે ચડે છે અને પિતે હારી ગયે એમ ન કહેવરાવવા માટે વધારે વધારે તાણી તાણીને બોલે છે. આમ કલેશ વધી પડે છે તેથી ગુવંત પ્રાણી તે કદી ભૂલ થવાથી એવા પ્રસંગમાં આવી પડ્યા હોય તે તરતજ મેન થઈ જાય છે, બેલને અટકી પડે છે અને પિતે હા એમ કહે વરાવવામાં ઉલટો આનદ માને છે, કતાં કહે છે કે પ્રાણી પરિણામે અત્યંત
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533339 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1913 Pustak 029 Ank 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1913 |
| Total Pages | 36 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |