Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધર્મ કાશ.
જ્યાં સુધી મન રચ્યું મળ્યું રહે, પારકા ચુંથણા ચુંથવાની ટેવ મન ન તજે, પરમાં પસાર કર્યા કરે, પરથી વિરક્ત-ઉદાસીન થઈ ન જાય ત્યાંસુધી સમભાવ રસિક-મધ્ય અને એ તે મનને આત્મ સ્વરૂપના ચિંતવનમાં જેડી દેવું તેમજ લીન કરી રાખવું અજ ડીક છે. પરના ગુણ દોષ જેવાથી શું વળવાનું છે? પરના ગુગદેવથી જોતાં પિતાને શો ફાયદે કે નુકશાન હોઈ શકે ? માંગી લાવેલા પરાય અલંકારની જેવા પરના ગુણ દેવ જોવા માત્રથી વસ્તુતઃ પિતાનું શું વળે ? કશું જ નહિ. તે પછી મનને તેમાંથી વિરક્ત કરી શ્વસ્વરૂપ ચિંતનમાં જ નિમગ્ન થવું ઘટે છે. પિતાના જ આત્મJડમાં ગુમ રહેલે અનંત ગુગરનાને અખર પ્રજાને પ્રગટ કરવા મનને નિયે જવું જોઈએ. પારકી જ ચિંતામાં દિનરાત વ્યગ્ર રહી મન પડતાની બધી શકિત ખર્ચ-વાપરી નાંખે છે. તેમાં છતાં તવ મનને અંકુશમાં રાખવા અને પોતાના ધારીનું ખરું કાર્ય કરવા આત્મા કી પ્રરણા ન કરે તો પછી શું થઈ ગયેલું મન ધારીનું (આત્માનું શું દારિદ્ર મારશે ? કશુંજ નહિ. મુકળ થઈ ગયેલું મન ને ઉલટો અનર્થ ઉપજાવે માટે તેને પોતાના હિતની ખાતર અવશ્ય નિયમમાં રાખવું જ જોઈએ. અને તે ત્યાં સુધી કે જ્યાં સુધી તે મને પિતાના સ્વામી–એમા શિવાય પરના ગુગ દેવની ચિંતા કરવી પસંદ જ ન કરે. વસ્તુતઃ મનને સ્વરૂપ ચિતનમાં જ જોડી જઈ સ્થિર-શાન્ત-નિર્વિકલ્પ જ કરવાની જરૂર છે. મન પતે પર ચિંતા તજી સ્વસ્વરૂપની એકાગ્રતાથી જ્યારે દિયર-શાન્ત-નિર્વિકપ થઇ રહેશે ત્યારે નિર્વિકલ્પ સમાધિ સુખને પ્રાપ્ત થઈ આત્મા રવ પ્રાપ્તવ્યને પ્રાપ્ત કરી શકશે એટલા માટે આત્માથી-મુઇ સજજોએ પ્રથમ એજ કરવાનું છે કે સકળ બહિરાભ ભાવ તજ, અંતર દષ્ટિ થઈ–આત્મગષક બની, પિતાનાજ જ્ઞાન દશન ચારિત્રાદિક આત્મગુણ ખીલવવા અને અનાદિ કાગ છેષ મહાદિક આત્મદેવ ટાળવા પ્રયત્ન કરે. જેમ બને તેમ ઉદાર દિલથી ભાવના ચતુષ્ટયનું સેવન કરતા રહેવું. દરેક કાર્યમાં કર્તુત્વઅભિમાન તજી સાક્ષી ભાવે-તટસ્થ થઈ રહેવાની ટેવ પાડવી. અનિત્યાદિ દ્વાદશ ભાવના વડે વારંવાર સંસારની અસારતા-ક્ષણભંગુરતા વિચારીને તેથી વિરકત થઇ રહેવું. ‘શિવમસ્તુ સર્વ જગતઃ ઇત્યાદિક વૃદ્વવાનું કે રહસ્ય દિલમાં ધારી આખું જગતું માત્ર સુખી થાય આવી ઉદાત્ત ભાવના રાખી કલ્યાણકારી આદેલને ( Viration ) ફેલાવી સર્વત્ર સર્વથા શાન્તિ શાન્તિ અને શાન્તિજ પ્રસરે એમ અંતઃકરણથી ઇચ્છવું અને કરવું. મંત્રી. મરિના, કરાવ્યું અને માધ્યીરૂપ ભાવના ચતુષ્ટયનું સ્વરૂપ અન્યત્ર પ્રતિપાદન કરાયેલું છે ત્યાંથી અવગાહી લઇ જેમ ચિત્તની અધિક શુદ્ધિ થાય તેમ કરવા પયન કરે,
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 533335 |
| Book Title | Jain Dharm Prakash 1913 Pustak 029 Ank 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publisher | Jain Dharm Prasarak Sabha |
| Publication Year | 1913 |
| Total Pages | 36 |
| Language | Gujarati, Hindi |
| Classification | Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India |
| File Size | 3 MB |