________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંગ્રેજી ચૌદ મહા મુદ્દા લેખનું વિવેચન.
૩૪ કરે પડે છે, અને તેમ કરતાં છતાંપણ પછી કાંઈ વળતું નથી. “દવ બળે ત્યારે કુ ખેદ શા કામને” માટેજ શાસ્ત્રકારે ચેતાવે છે કે—
“જરા જાવ ન પડેઈ, વહી જાવ ન વદ્ગઈ !
જાવ ઇંદિયાઈ ન હાયંતિ, તાવ ધર્મો સમાયરે છે ?” મતલબ કે “જ્યાં સુધી જરા અવસ્થાથી તમારું શરીર જર્જરિત થઈન જાય, જ્યાં સુધી વ્યાધિ વધી ન જાય અને જ્યાં સુધી ઇન્દ્રિયો ક્ષીણ પડી ન જાય ત્યાં સુધીમાં બની શકે તેટલું સુકૃત કરી લેવું ઉચિત છે. જો તમે મળેલી અમૂલ્ય તક ચુકી જાશે તે પાછળથી તેવી અમૂલ્ય તક તમને ફરી મળવી મુશ્કેલ છે. તેથી એક ક્ષણ પણ પ્રમાદ કર્યા વગર સ્વશ્રેય સાધી લેવું ઘટે છે. જે સ્વશ્રેય સારી રીતે સમજી સમાચરે છે તે જ પરમાર્થથી પરનું પણ શ્રેય કરી શકે છે. જે પિતાનું શ્રેય કરતું નથી તે પરનું શ્રેય શું કરશે ? પોતેજ હબતો સતે બીજાને કેમ તારી શકશે ? એમ સમજી સદ્દગુરૂ સમીપે વિનય–બહુમાનપૂર્વક શ્રેય સાધી લેવાને સમ્યગ માર્ગ જાણી પ્રમાદરહિત તે પ્રમાણે વર્તવા સદાય ખપ કરે ઉચિત છે.
ચાંચલ્ય, સાદાઈ અને કરકસર ” ૧૨. જે જે વસ્તુ તમારી જીંદગીમાં તમને સુખ શાંતિ આપવાવાળી હોય તે તે વસ્તુથી તમે નિયુક્ત થઈ ન જાઓ તેવી સંભાળ રાખે એટલે તમને ખાસ જરૂરની વસ્તુઓ તમારી પાસે કાયમ બની રહે એવી કાળજી રાખે; અને તેટલા માટે પ્રશંસવા યોગ્ય સાદાઈ અને કરકસરના નિયમનું પાલન કરતા રહે. આ ડહાપણભરેલાં વચન વ્યવહારતંત્ર ચલાવનારને ઘણું ઉપયોગી છે. દીર્ધદર્શ પણે ગમે તે પ્રકારને વ્યવહાર સેવતાં એ બધા અક્ષરે અમૂલ્ય શિખામણરૂપે કહેવાયેલા છે. રહસ્યાર્થ એ છે કે ખાનપાન, વિષય ભંગ અથવા વ્યાપાર વણજ વિગેરે કઈ પણ કાર્યમાં એવી દરઅંદેશી વાપરતા શિખે કે તે તે કાર્યનાં પરિણમે તમને હાનિ વેઠવી ન પડે, પશ્ચાતાપ કરે ન પડે કે નિરાશ થવું ન પડે. અને એટલા માટેજ શાસ્ત્રકારોએ કથન કર્યું છે કે--
“ સત્તા વિધતિ = ત્રિા, વિવેક પૂરમાપવાં ઘણા
वृणुते हि विमृश्यकारिणं, गुणलुब्धाः स्वयमेव संपदः ॥" મતલબ કે કોઈ પણ કાર્ય સહસા–વગર વિચારેધમાં આવીને કરવું નહિ પણ લાંબે વિચાર કરીને પિતાથી બની શકે-નભી શકે એવું હોય અને તે પરિ
For Private And Personal Use Only
