________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૦.
જૈનધર્મ પ્રકાશ. વેશથી અત્યંત રહિત હોય તે શ્રમયજ્ઞાન ભુવું. આમાં ધૃતરાગથી આજ દર્શન સુંદર છે એવો કંઈક દર્શન–આગ્રહ હોય.
પ્ર—ચિન્તામય જ્ઞાનનું વિશિષ્ટ લક્ષણ શું જાણવું ?
ઉ–મહા વાક્યાય જનિન, અત્યંત સૂક્ષમ બુદ્ધિગમ્ય, સર્વ પ્રમાણે નયગર્ભિત અવિરૂદ્ધ યુક્તિઓની આલોરાના યુક્ત, જળમાં તેલ પસરી જાય એવું જે જ્ઞાન તે ચિન્તાત્મક જ્ઞાન જાણવું. દર્શન આગ્રહ આમાં મુદ્દલ હેયજ નહિ,
પ્ર–ભાવના જ્ઞાનનું વિશિષ્ટ લક્ષણ શું જાણવું ?
ઉ–સર્વ રેય કિયા વિષયે સર્વજ્ઞ આજ્ઞાન પ્રધાન કારણ છે એવા તાત્પર્યવાળું અને તેથીજ દાનવિધિ તેમજ બીજી વિધિમાં ચિત્ત વિત્ત અને પાત્રાદિક મધ્યે અત્યંત આદરવાળું ભાવના જ્ઞાન, અશુદ્ધ એવા જાતિવંત રત્નની સ્વાભાવિક કાન્તિસમાન જાણવું. બીજા જ્ઞાન કરતાં તે અધિક પ્રકાશકારી હોય છે.
આ ભાવના જ્ઞાનમાં ચારિસંજીવની ચારના છતે સર્વ જીવને અનુગ્રહ કરવાની પરિણતિવડે ગભીર આશયથી સર્વ કેઈની ઉપર હિત વૃત્તિ જ હોય છે.
પ્ર–વત-મહાવ્રત ગ્રહણ કરવા રૂપ દીક્ષા આદરવા યથાર્થ અધિકારી કેને જાણ ?
ઉ૦–આ ઉપર જણાવેલા શ્રુત-ચિન્તા-ભાવનાજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયે સતે ભવ્યાત્મા દીક્ષા ગ્રહણ કરવા યથાર્થ રીતે લાયક સમજ. તથા પ્રકારના કાન વગરની દીક્ષા તે વસન્ત નૃપ ( ઇલાજી ) સમાન વિડંબનાપ્રાય સમજવી.
પ્ર—દીક્ષા શબ્દ–અક્ષરશઃ અર્થ શું થાય છે ?
ઉ૦–શ્રેય-કલ્યાણનું દાન આપે અને શિવ-અોય તેને ક્ષય કરે તે યથાર્થ દક્ષા. આ જિનશાસનમાં મુનિજનોને માન્ય છે, તેથી તે યક્ત જ્ઞાની-અધિકારીને જ નિચ્ચે નિર્દોષ હોવી ઘટે છે.
અને ઉક્તજ્ઞાનીનેજ દીક્ષા નિર્દોષ હોવી ઘટે તો પછી મારતુષ પ્રમુખ મુનિઓને શાસ્ત્રમાં નિર્દોષ દીક્ષા કહેલી છે તેનું કેમ?
ઉ–જે રાગાદિક દેશ–અનુબંધરહિત હોવાથી શ્રદ્ધાવાન હોય અને કેવળ સૂમ બુદ્ધિગમ્ય ગ્રથાથદિકની જેમને ગમ ન હોય તેમ છતાં પાપ ભીરૂ, ગુરૂ ભક્ત અને આરહ ( વિધ્યાભિનિવેશ ) રહિત હોય તે પણ જ્ઞાનવાજ કહેવાય. જ્ઞાનનું પણ એજ ફળ છે કે સંસારથી વિરડતપણું પ્રાપ્ત કરવું, શ્રીમદ્
For Private And Personal Use Only