________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
ચંદરાજાના રાસ ઉપરથી નીકળેલા સાર.
૫૩
તે પ્રેમલાલચ્છી આ હિંસકમત્રીના રચેલા કપટ નાટકના નાયક ને નિયકારૂપ મુખ્ય પાત્ર છે. એ કપટ નાટક તેણે પૂરેપૂરું ભજવ્યું છે. ચંદરાજા અણુછુટકે તેના ભાગ થઇ પડ્યા છે અને પ્રેમલા તો તદન અજાણપણે સપડાઇ ગઇ છે. વીરમતી ને ગુણાવળી પૈકી ગુણાવલીને તે આ ક્રતુક એવા આવવાનું પહેલી રાત્રે જ ભારે પડી ગયું છે. કારણકે તેને તે આ પેાતાના સ્વામી પરણે છે એવી નિઃસદેહ ખાત્રી થઇ છે. માત્ર તે અહીં આવ્યા શી રીતે? તેના ખુલાસા તેના મનમાં થઇ શકર્યો નથી. વીરમતી તે એ વાતમાં નિઃસ ંદેહ છે કે ચંદ એ હાય જ નહીં અને તે અહીં આવી શકે જ નહીં તેને પોતાની મંત્રશક્તિને મજમૃત ભો છે. હિંસકમંત્રી તા આ કપટ નાટકના સૂત્રધાર છે અને સિંહળરાજા આદર્યું તેના નિર્વાહ કર્યો કે એમ ધારીને મને કમને પણ અંદર ભળેલ છે. થીજા પ્રેમલાલીના પિતા અને નગરલાક વિગેરે જુગતી જોડી મળેલી જાણીને-જોઇને રાજી થનાર છે. તેમણે આ નાટકમાં કાંઈ ભાગ લીધે નથી.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આ પ્રકરણના પ્રારંભમાં વરઘેાડાની તૈયારી, વરનું જાનીવાસેથી નીકળવું, લગ્નમંડપે પહોંચવુ અને ત્યાં લગ્નક્રિયા થવી ઇત્યાદિ હકીકત છે; તેમાં માત્ર લેકાાિની વિચિત્રતા વિચારવા જેવી છે. કેટલીક વખતે આમાં કાંઇ પણ પ્રપંચ છે એમ જાણતા ન હોય છતાં પણ ખોટી હકીકતમાં લેાકેાને સ્વાભાવિક અદેશે ઉત્પન્ન ′ છે કે-આમાં કાંઈ પ્રપંચ તે નહીં હોય ? તેમ આમાં પણ કેટલાક માણુસાને એવી શકા થઈ છે કે-આ કનકધ્વજ નથી, પણ પ્રથમ તેને કાઇએ જોયેલ ન હાવાથી એ વાત આગળ વધી નથી.
વીરમતી ને ગુણાવળી વરને જોવા આવ્યા ત્યારે અતિ પરિચયવાળી શુણાવળીએ તરત વરને એળખીને પેાતાની સાસુને ભાળપણથી તે વાત કહી, પણ વીરમતીએ તે વાત બીલકુલ માની નહીં. એટલે તેણે ઉલટી વહુને કાર કરી કે જેને તેને ચઢ ચઢ કહે નહીં. ' કારણકે જગત્માં એક સરખા મનુષ્યે પણ હોય છે. ને કે એ વાત તદ્દન અસ ંભિવત નથી પરંતુ એવુ સરખાપણુ કવચિત્ નજરે પડે છે.
*
ܕ
લગ્નક્રિયા પૂરી થતાં કન્યાના પિતા જમાઈને ઘણા દાયજો આપે છે. પછી તે વખતની રીતિપ્રમાણે વરકન્યા સગઠાબાજી રમવા બેસે છે. તે પ્રસંગે ચાંદરાન્ત પ્રેમલાને તન ભુલાવામાં ન રાખવા માટે એક સમસ્યા કહે છે, પ્રેમલા તેને ઉત્તર આપે છે, પણ તે ચદરાન્તના આશય સમજી શકતી નથી. તેથી ચંદરાજા ફરી સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહે છે. એટલે પ્રેમલા સમજે છે ખરી પણ તે હકીકત તદ્દન અસ'વિત જણાવાથી શકારૂપ હીંચેાળામાં તે હીંચકયા કરે છે,
For Private And Personal Use Only