Jain Dharm Prakash 1912 Pustak 028 Ank 05

SR No.: 533325
Original Sutra Author: N/A
Author: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha
Publication Year: 1912
Total Pages: 36
Language: Gujarati, Hindi
Classification: Magazine, India_Jain Dharm Prakash, & India
File Size: 3 MB

Page 23

દશ અવતાર.
કંસાદિ દેને મારવા ભગવાન કૃષ્ણઅવતાર ધારણ કર્યો. દ્વાવતાર શીતલ રૂપ થયા. તેણે ઑછોનાં મન્દિર વધાર્યા. કૃષ્ણાવતાર તથા બુદ્ધાવતાર દ્વાપરયુગમાં થયા.
પ્લેનો નાશ કરવા કલિયુગમાં કચ્છી અવતાર થયે.
પૂર્વોકત દશ અવતાર ધારણ કરનાર સર્વર, ઈશ્વર, સર્વ શક્તિમાન, જગ૯ત્તાં, અવિરધવક કહી શકાય કે નહિ ? તેનો વિચાર પક્ષપાત રહિતપણે કરે તેમાં નિંદા કે વિકથા નથી. વસ્તુનો વિચાર કરવો તે મનુષ્યને ધર્મ છે.
મસ્ય, કર્મ, વરાહ અને નારસિંહ એ ચાર અવતારની મીમાંસા મધ્યસ્થ ભાવથી કરીએ. શંખ નામે દંત્ય વેદને લઈ પાતાલમાં ગયા. તેથી તેને પૃથ્વી પર લાવવા સારૂ ભગવાનને માછલીના પેટમાં જન્મ લેવો પડે ! ભલા, સર્વસ તથા જે સર્વશક્તિમાન હોય તેણે પ્રથમથી વિચાર કરવાનું હતું કે શંખ નામે દંત્ય ઉત્પન્ન થશે તે સવાધાર વેદને ઉપદ્રવ કરશે, મારે જન્મ લેવે પડશે. તેના કરતાં બહેતર છે કે શંખ નામે દૈત્યને જન્મજ થવા દે નહિ. કારણકે જગકર્તુત્વ ધર્મ, અવતાર ધારણ કરનાર દેવની અન્દર છે, એ પ્રમાણે તે દેવને માનનારાઓ માને છે. પ્રથમ તે મૂળ વાતજ ઠીક છે કે નહિ ? તેમાંજ શકે છે, કારણકે શંખ નામ દંત્ય વેદને પાતાલમાં લઈ ગયો તે ભલા, અર્થ રૂપ વેને લઈ ગયે કે શબ્દાત્મક? અથવા તે પુસ્તકાકાર વેદને? ધારે કે અર્થરૂપ વેદ લઈ ગયે, તે તેથી કાંઈ મૂળ વેદની હાનિ થતી નથી. અને શબ્દાત્મક તે લેવાય તેમ નથી, કેમકે શબ્દ તે ક્ષણિક છે. હવે ધારે કે પુસ્તકાકાર વેટ લઈ ગયે તો હજારો પ્રતિ લખેલ છે. તેમાંથી એક લઈ શકે તે શું હાનિ ? ઇત્યાદિક વિચાર કરતાં મલ્યાવતારનું પ્રયોજન ઠીક માલૂમ પડતું નથી.
હવે બીજો તથા શ્રી ફર્મ તથા વરાહ અવતાર પૃથ્વી રસાતલ જઈ રહી હતી, તેને ધારણ કરવા સારૂ થયું. કુમેં પીડઉપર પૃથ્વીને ધારણ કરી રાખી; હવે સવાલ એ થાય છે કે ભલા, કૂર્મ કોના આધાર ઉપર રહ્યા? કદાચ કહેશે કે તે ઇશ્વર રૂપ હેવાથી સ્વતંત્ર નિરાધાર રહી શકે, કારણકે ઈશ્વરમાં સર્વશક્તિ છે. વાહજી ! જ્યારે ઈશ્વરમાં સર્વ શક્તિ છે તે અવતાર વિના પણ ઈશ્વર પૃથ્વી નિરાધાર રાખી શકત, તે શા માટે ગર્ભનાં દુઃખ તેમજ તિર્યંચ નિમાં ઉત્પન્ન થવાની કોશીશ કરી? તેને વિચાર સ્વયં વાંચક વર્ગે કર.
જ્યારે વરહ પૃથ્વીને પિતાની બે દાઢમાં પકડી રાખી ત્યારે પૃથ્વીને પકડનાર તે વરાહ ક્યાં ઉભા હતા ? તેનો વિચાર કરવા જેવું છે. કારણ કે પૃથ્વી તે તેની દાઢમાં રહેલ છે.