________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પુત્ર મમતા
૧૮૭ ગ્રંથનું ઉપરોગીપણું અને તેની વૈરાગ્યવાસનાને દઢ કરવાની અંતિત શક્તિ લટમાં આવી શકે તેમ છે.
अपत्यममत्वमोचनाधिकार. અધ્યાત્મ જ્ઞાનના રસિક જીવોને રામતાની જરૂર છે અને તેને સારુ ધનો પૈકી મમત્વત્યાગની પ્રથમ આવક્તા છે. સ્ત્રીઓ પછી આ પ્રાણુંને પુત્રને મમત્વ તજવો બહુ આકરો થઈ પડે છે. તેથી આ પુત્ર પુત્રી પરના મમત્વને ત્યાગ બતાવનાર ત્રીજું દ્વાર સંક્ષેપથી કહે છે. પુત્ર પુત્રી બંધન છે તેનું દર્શન.
sqજ્ઞાતિ. मा भूरपत्यान्यवलोकमानो, मुदाकुलो मोहनृपारिणा यत् । चिक्षिप्सया नारक चारकोस,
दृदं निबद्धो निगडैरमीभः ॥ १ ॥ “તું પુત્ર પુત્રીને જોઈને હર્ષ ઘેલો થામાં, કારણ કે મોહરાજા નામની તારા શત્રુએ નરકરૂપ બંદીખાને નાંખવાની ઇચ્છાથી આ (પુત્ર પુત્રી રૂ૫) લોઢાની સાંકળવડે તને મજબુત બાંધ્યો છે.”
ભાવાર્થ:–“પિતા અને માતા વચ્ચે સ્નેહના બંધનરૂપ પુત્ર નામની સાંકળ નાંખવામાં આવે છે.” એમ કવિ ભવભૂતિ કહે છે-પુત્રને જોઇને માણસ ગાંડો ઘેલો થઈ જાય છે અને તેની સાથે બોલવામાં-રમાડવામાં એવી જાતની ચેષ્ટા કરે છે કે જાણે તે પિતે ગાંડો થઈ ગયો હોય. વળી બાળકની સાથે બાળક થઈ જાય છે. પ્રસંગોપાત ગ્રંથકર્તા તેને સમજાવે છે કે મોહરાજાએ આ બંધન કર્યું છે. કેદમાં પડેલ માણસને કોઈ પણ પ્રકાર નો આનંદ થતો નથી, તેને સુખ નથી, તેમજ આ પુત્રબંધનથી તારી સર્વ સ્વતંત્રતાનો નાશ થાય છે. તારે દેશસેવા, પિતૃસેવા કે આત્મસેવા કરવી હશે તો તે પણ ઓછી થશે અથવા નહિ થઈ શકે. આર્વકમાં
For Private And Personal Use Only
