________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
બેસતા વર્ષને પ્રથમ લેખ. ચૈતર શુદિ ૧થી હોવો જોઈએ પણ આ દેશમાં તમામ હિંદુ કામમાં તેમજ વ્યાપારને અંગે અન્ય કામમાં પણ વર્ષનો ફેરકાર કાર્તિક સુદિ ૧ થી થત હેવાથી જૈન કેમમાં પણ તે જ દિવસથી ફેરફાર કરવામાં આવે છે અને કાર્તિક શુદિ ૧ મે બેસતું વર્ષ કહેવામાં આવે છે. વર્ષના ફેરફાર સાથે વ્યાપારીઓને વ્યાપારની સગવડતાને માટે ચોપડાઓને પણ ફેરફાર કરવા પડે. છે અને તેથી દર વર્ષ ચેપડા નવા બંધાવીને કાર્તિક શુદિ ૧ થી તેમાં નામું માંડવાને પ્રારંભ કરે છે.
આ જગતના સર્વ જી સુખના અભિલાષી છે અને સુખ પ્રાપ્તિના મુખ્ય હેતુ તરીકે દ્રવ્યને માનવામાં આવેલ છે. કે કેટલેક અંશે સાંસારિક સુખભેગ આપવામાં બળવાન નિમિત્ત છે. નવા વર્ષમાં દ્રવ્ય પ્રાપ્ત સા શી રીતે થાય અને વિદ્ધ કઈ પ્રકારનું ન આવે એટલા માટે નવા ચેપડામાં પ્રથમ શુભ શો-આશિર્વચન-ઉત્તમ પુરૂષોના નામો વિગેરે લખવા માટે પ્રારંભના બે પાના મુકીને ત્રીજાપાના ઉપર આ વ૬૦))ને દિવસે શુભ
ઘડીઆ વિગેરેને યોગ તપાસીને એવા પ્રકારને લેખ લખવામાં આવે છે અને પછી તે લેખની અનેક શુભ દ્રવ્યો વડે પૂજા કરવામાં આવે છે.
* આ લેખ લખવાની તિથિમાં જુદા જુદા પ્રકાર ચાલે છે. કોઈ જ ગ્યાએ આસો વદ ))સે લખાય છે, કોઈક જગાએ કાર્તિક સુદિ ૧ મે લખાય છે અને કેટલાક ગામમાં કાર્તિક સુદિ ૫ મે ( જ્ઞાન પાંચમે ) પણ લખ-. વામાં આવે છે.
મુહુર્તના (વખતના સંબંધમાં પણ ફેરફાર ચાલે છે. કેટલાક ગેરજ (ગધુળી) સમયે કરે છે, કેટલાક શુભ ચોઘડીયું જુએ છે અને કેટલાક બીજી રીતે શુભ સમય જોઈ એવો લેખ લખવાનું તથા પૂજન કરવાનું કામ કરે છે.
લેખ લખવાના સંબંધમાં પણ અનેક પ્રકાર ચાલે છે વૈwો પ્રત્યે પિતાના દેવાદિકના નામે સાથે આશિર્વચને લખે છે, મુસલમાન પોતાને અનુકુળ રીતે લખે છે અને જેના પિતાને ગ્ય રીતે લખે છે. પરંતુ કાળક્રમે જ્યારથી જનગૃહ્ય ગુરૂને બહુધા અસંભવ થવા માંડ્યો છે ત્યારથી મિથ્યાષ્ટિ, બ્રાહ્મણદિકને પરિચય વધતો જવાથી જૈનેના લેખમાં કેટલુંક મિથ્યાત્વ મિશ્રિત થઈ ગયું છે. અર્થાત જેનોના લેખમાં મિથ્યાદષ્ટિ દેવોના નામો પણ ભળી ગયેલા છે.
For Private And Personal Use Only
