________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જનધર્મ પ્રકાશ. રૂપે પ્રમાદને વશ ન થતાં ધર્મ કાર્યમાં નિરંતર સાવધાન રહેવું.
છેલ્લે પાંચમો પ્રમાદ વિકથા છે તેના મૂળ ચાર પ્રકાર છે. રાજ્ય કથા, દેશ કથા, સ્ત્રી કથા અને ભક્ત (ભજન) કથા. આ ચાર પ્રકારની વિકથા એટલું બધું પ્રાણીનું અહિત કરનારી છે કે તેના વડે આ ભવ પાણી હારી જાય છે વિચાર કરીને જોશો તો જણાશે કે નિરંતર આ ચાર ઘકારી વિકથામાં પાણી નિમગ્ન રહે છે અને અનેક પ્રકારની માં - મગી સંયુકત મળેલા મનુ ભવન અમૃત વખત નિર્ધક ગુમાવી દે છે. એ વિસ્થાઓનું જોર એટલે સુધી પ્રસાર પામ્યું છે કે ધર્મ ક્રિયા કરતાં તેમજ વ્યાખ્યાનાદિ રાાંભળતાં પગ વચ્ચે તે પ્રવેશ કરી નવે છે અને કdવ્ય ભૂલાવી દઈને વિકથા પ્રરાંગ લઈ બેરો છે. માટે ઉત્તમ જનાએ એવિકથાથી બહુજ ડરીને ચાલવાની જરૂર છે.
ચારે પ્રકારની વિકથા બીજી પણ અનેક પ્રકારની હાની નિપલ કરે છે. કેમકે વિકથા કરતાં કરતાં ક્યાં સુધી બોલવું તેની હદ રહેતી નથી. રાજકથા કરનાર માણસ એ સંબંધની સાચી છેટી, સાંભળેલી નહીં સાંભળેલી, જરૂરી વગર જરૂરની, ભાજબી ગેર હાજની એમ પી મામાં આવે તેવી વાતો કરવા લાગે છે અને તે અને કોણ સાંભળે છે કે કોણ નથી સાંભળતું તેનું વિકથાના રસમાં પડેલા મનુષ્યને ભાન રહેતું નથી; જેથી કેટલીક વખત એ હકીકત રાજ્યારે જાય છે અને તે વિકથા કરનાર કદમાં હરતે આવી પડે છે. જો કે કોઈ ન સાંભળતું હોય તો પણ રાજ્ય સંબંધી વાતો કરવી તેનેજ શાસ્ત્રકારે વિકથા કહેવી છે એટલે તે કરવા મોગજ નથી. વળી એમાં કદી પણ નાનું ભાન રહેતું જ નથી. કદી સાચી વાત હોય તો તેમાં પણ કેટલીક કરવા પથ છેતી નથી. વળી કેટલીક વખત એવી રામ કથા કરનાર મન ના મ - ળમાં બેસવાથી પણ હાની થાય છે. કેમકે એ વિકથાના સાંભળનારાઓમાં કેટલાક ભી વહાલા થવાની પ્રકૃતિવાળા હોય છે તેમજ કેટલાક સર પુરૂમ મા એ ી ા રાંભળી - મગર પાર ૫ - ક રામાં લાલ છે આ કરનાર રા || ગાંભળવામ: |
પણ ભળે છે અને તેથી પરિણામે હાની થાય છે. વળી રામ સ. બંધે અનેક પ્રકારના આરંભના કાર્યોમાં પસંદગી પસંદગી બતાવતાં તેના અમાદાથી પાપ લાગે છે તે ૬ માટે રાજજનેએ રાજકયા ન ક
For Private And Personal Use Only