________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નવુ વર્ષ-વગાંઠ,
नवं वर्ष-वर्ष गांठ. જય જિનેન્દ્રાપ્રિયવાચકવૃંદ! દર ચૈત્ર મહીનોના ચોપાનીઆમાં નવું વર્ષ-વર્ષગાઠ” એ મથાળાનો અથવા એવી મતલબનો આધ વિષય આપના જોવામાં આવે છે અને તેમાં ઘણું કરીને આનંદના ઉદ્ગારજ દેય છે. તેથી કદાચ આપના મનમાં એવો પ્રશ્ન ઉઠનો હશે કે નવું વર્ષ-વર્ષગાંઠ એશું, તે કોને અને તેથી આનંદ શામાટે માવો? સમયની ગણત્રીને માટે ત્રીસ દિવસનો માસ અને બાર માસનું વર્ષ એ નિયમે ચીરકાળથી બંધાયેલો છે અને તે ઉપર જગતનો વ્યવહાર ચાલે છે તો આપને વિદિતજ છે. આમાં સામાન્ય વ્યવહારે સ જા એક વર્ષ પૂર્ણ થયે બીજું વર્ષ શરૂ થાય ત્યારે તે શરૂઆતના દિવસથી નવું ગઈ છે. કેટલાક દેશમાં નવું વર્ષ કાર્તિકની, કેટલાક દેશમાં ચવાથી અને કેટલાક બીજી તીથિથી દેશાચાલ પ્રમાણે નવું વર્ષ ગણે છે. આપણા દેશમાં કાર્તિક સુદી પ્રતિપદાથી નવું વર્ષ ગણાય છે અને તે સૌ કોઈ જાણે છે. આ સર્વ માન્ય વાત થઈ દરેક માણસને તો પિતાની જન્મતીથીથી પિતાનું નવું વર્ષ ગણાય છે અને તે દિવસે તે માણસની વર્ષ ગાંઠ ગણાય છે. જેમ બેસતા વર્ષને દિવસે સકલ પ્રજ વ આનંદ માને છે તેમ અમુક માણસના નવા વર્ષગાંઠને દિવસે તે પિને અથવા તેના મિત્રો અને કબીઓ આનંદ માને છે. પરંતુ આ સર્વ જેની જીદગી હયાત હોય તે માટે છે. મૃત્યુ પછી આમાંનું કાંઈ નથી. કેટલાએકો કહે છે કે એક વર્ષ પૂર્ણ થયું અને આયુષ્યમાંથી ઓછું થયું છે તેમાં આનંદ શામાટે ભલા? આ ધારવું શું છે કારણ કે ભવ સમુદ્રમાં ફરનાર પ્રાણિને મનુષ્ય જીવન એ દુર્લભ છે અને તેથી તે અમૂલ્ય ગણાય છે. આ અમૂલ્ય જીવનમાં જેટલા બની શકે તેટલા સુકૃત્યો કરી ઉચ્ચગતિ પ્રાપ્ત થાય તેવા સાધન મેળવી શકાય છે એટલું જ નહિ પણ શાશ્વત સુખ સંપાદન કરવું હોય તો તે મનુષ્ય ભવથીમનુષ્યજીવનથી જ થાય છે. આયુય કયારે પૂર્ણ થવાનું છે તેની કોઈને ખબર હોતી નથી અને તેથી એક વર્ષ સુખ સમાધિ અને સુકૃત્યોથી પરિ. પૂર્ણ થાય અને બીજા વર્ષનો પ્રારંભ થાય તો અવશ્ય આનંદ થાય જ. અને તે આનંદ એટલા માટે કે આ કૃત્યકારી મનુષ્ય જીવનમાં હજી પણ એક વર્ષ મારું આયુષ્ય છે. પરંતુ જે માણસે આ મનુષ્યભવ વારંવાર પા
For Private And Personal Use Only