________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
નેમિદૂતમ. એ પ્રમાણે સ્પર્શનેંદ્રિયના વશથી મહેંદ્ર આ ભવમાં રાજ્યભ્રષ્ટ થયો, રૂધિર કાઢયા સંબંધી અસહ્ય કષ્ટનું ભાજન થયો અને પરભવમાં નરકાદિ દુર્ગતિના દુઃખ પામે. માટે ભવથી બીહતા પ્રાણીઓએ ઇક્રિઓને આધીન ન થવું.
એક કવિએ કહ્યું છે – એહી હૈ કુમતિ કે નિદાની, દુઃખદેવદાની, ઈનહિક સંગતિ સ સંગભાર વહિએ, ઈનકી મગનતાસોં વિકે વિનાસ હોઈ, ઈનહીકી પ્રીતિ સ અનીતિ પથ ગહિએ; યેહી તપ ભાવક વિવારે દુરાચાર ધારે, ઇનહીકી તપત વિવેક ભૂમિ દહિયે; એહી ઇદી સુભટ ઇનહી જીર્ત સેઈ સાધુ, ઇનકો મિલાપી સોઈ મહાપાપી કહિએ. ૧
ઇંદ્રીઓના વિષયરૂપ બીજે પ્રમાદ સંસારમાં પરિભ્રમણ કરાવે છે. તેનું ટુંક વ્યાખ્યાન આપ્યા પછી ત્રીજો પ્રમાદ કષાય તેનું વિવરણ કરીએ છીએ
કષાય ચાર પ્રકારના છે-ક્રોધ, માન, માયા અને લોભ એ દરેકના ચારચાર ભેદ છે. ૧ અનુતાનુબંધી ? અપ્રત્યાખ્યાની ૩ પ્રત્યાખ્યાની અને ૪ સંજવળનીય. એમ કુલ ૧૬ ભેદ થાય છે. તે દરેક ચોકડી એકેક મુખ્ય ગુણને હણે છે. અર્થાત એ ગુણની પ્રાપ્તિ થવા દેતી નથી. અનંતાનુબંધીની ચેકડી સમકતને વાત કરે છે, અપ્રત્યાખ્યાની ચોકડી દેશ વિરતીનો નાશ કરે છે. પ્રત્યખ્યાની ચેકડી સર્વ વિરતીને નાશ કરે છે અને સંજ્વળ નાની ચોકડી યથાખ્યાત ચારિતને નાશ કરે છે. આ પ્રમાણેનો વિનાશ કરનાર કષાયરૂપ પ્રમાદ પ્રાણુઓને સંસારમાં પરિભ્રમણ કરાવે છે.
श्री विक्रम कवि विरचितं
नेमिदूतम्. (સમાન માપાન્તર જીજે).
અનુસંધાન પૃષ્ટ ૧૭૨ મેથી. नाम्ना रत्नाकरमथ पुरस्ताद्बजे वीक्षमाणो जज्ञे यस्माद्भवनभयकृत्तत्पुरा कालकूटम् । यत्रासाध्यं निवसति जगद्दाहदक्षं जलाना
For Private And Personal Use Only
