________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સંસ્કૃત જન ગ્રંથા.
૧૫૭
શ્લોકનું છે. આમાં સિદ્ધરાજ અને કુમારપાળ વગેરે રાજાએ ના ચરિત્ર અને તે સાથે શબ્દાનુશાસનના અનુક્રમ પ્રમાણે વ્યાકરણના સૂત્રેા સિદ્ધ કર્યા છે. આવુ દરેક શ્લોકમાં એ હકીકત બતાવનારૂં કાવ્ય તે કોઈ પણ નથી. ત્રિષષ્ટિશલાકા પુરૂષ ચરિત્ર નામે કાવ્ય સુમારે (૫૦૦૦૦) શ્લોક સંખ્યાનુ છે અને પરિશિષ્ટપર્વ નામે કાવ્યર જેમાં સ્થવિરાવળી ચરિત્ર છે તે સુમારે ૩૫૦૦ શ્લાકનું છે. આ બંને કાવ્યના કર્તાપણુ શ્રીમાન્હેમચંદ્રાચાર્ય છે. એ શિવાય નેમિનિર્વાણ કાવ્ય, જનકુમાર સ ંભવ, નેમિદૂત,* જૈન મેધદૂત ( સટીક ), જયંતવિજય કાવ્ય, ગાતમીય કાવ્ય, ધર્મ શમાભ્યુદય કાવ્ય,' ચંદ્રપ્રભુચત્રિ,† વાસુપૂજ્ય ચરિત્ર, હીરસાભાગ્ય કાવ્ય, વિજય પ્રશસ્તિ કાવ્ય-વગેરે’ ક્રાવ્યા જણાયા છે અને જોવામાં આવ્યા છે. આ શિવાય રભામંજરી અને કપુછ્યુંજરી નામે જેન નાટીકા છપાયેલ છે.
ન્યાયમાં સ્યાદ્વાદમજરી સ્યાદાદરત્નાકરાવતારીકા અને સમ્મતિતક વિગેરે અનેક જૈન ગ્રંથેા છે તેના નામ વિગેરે પ્રસંગેાપાત બહાર પાડશું. શ્રીમાન હેમચંદ્રાચાર્ય કૃત લિંગાનુશાશન સ્વાપના લઘુ અને ગૃહવૃત્તિ સહીત છે તથા જેમાં સંસ્કૃત અને માગધી અને ભાષાના છંદ ખનાવવાની રીતિ બતાવેલી છે એવા છંદાનુશાસન નામે ગ્રંથ છે.
આ પ્રમાણે કુંકી મુદતમાં આટલું તે જણાયું છે. એ સિવાય ડુજી પણ બીજા ઘણા ગ્રંથા હશે. એમ સાંભળ્યું છે કે શ્રીમાન્ મલયગીરી આયાર્યું તથા શ્રીઅભયદેવસૂરિજીએ બનાવેલી ટીકામાં પોતાના કરેલા વ્યાકરણ સંબધી જણાવ્યું છે, એ વાત જો ખરી હોય તે તે
૧ (શષ્ટિ શલાકા પુરૂષ ચરિત્ર કાવ્યનું પ્રથમ પર્વ જેમાં શ્રી ઋષભ દેવ ભગવાનનું ચરિત્ર છે તે આ સભા તરફથી થોડી મુદતમાં છપાવાનું છે. આ કાવ્ય અગાળાની રાયલ એશિયાટીક સેાર્સટી તરફથી છપાયું છે. ૩ જૈનકુમાર સંભવમાં શ્રી ઋષભદેવ સ્વામીના વિવાહનુ વર્ષન છે. ૪ નેમિત કાવ્ય સમશ્લોકી ભાષાંતર અને અર્થ સાથે આ ચેાપાની
૨
યુમાં છપાય છે.
૫-૬ આ કાવ્યે કાવ્યમાળા નામે ચેાપાનીયામાં છપાયા છે.
૭ હીર સાભાગ્ય કાવ્યમાં હીર વિજય સુરિનું ચરિત્ર છે. એ એમના શિષ્ય બનાવેલ છે.
૮ વિજય પ્રશસ્તિ કાવ્યમાં વિજયગચ્છની પરપરા છે.
For Private And Personal Use Only
