________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૩૪
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ. , પથ્થર અને તેનુ જેને સરખા છે એટલે જેને સુવર્ણમાં ગ્રાહ્ય બુદ્ધિ અને પથ્થરમાં ત્યાજ્ય બુદ્ધિ નથી તે પાણી બંધનમાં આવતો નથી. પણ જે તેની બુદ્ધિ વસ્તુ વિશેષમાં પક્ષપાત વાળી થાય છે તો તે તરતજ બંધમાં આવી જાય છે. બંધમાં આવેલા પ્રાણુની બાળ યૌવન વૃદ્ધ એ ત્રણ અવસ્થા કેવળ બકરીના ગળાના સ્તનની પેઠે વ્યર્થ થાય છે. જમ્યા પછી મનુષ્ય જેવો ભરમ ભવ મળ્યો તો પણ તેને અજ્ઞતાથી આચ્છાદન કરતે પ્રાણી વિવિધ જાતની બાલક્રીડાઓમાં બંધાઈ પિતાની બાલ્યાવસ્થા ફોગટ કાઢે છે, ત્યાર પછી ઈદ્રિયેની શક્તિને વધારનારી યોવનાવસ્થા આવી એટલે ધનમદ રૂપમદ કે બલભદ તેની ઉપર આરૂઢ થાય છે તેથી રમણીઓના વિરસવિલાસમાં તે સપડાઈ જાય છે અને તેવા વિકારિક કૃત્યોથી દુષ્ટ કર્મોની નિરસરણી ઊપર તે ચડતો જાય છે તથા બંધાય છે, ત્યાર પછી ઈદ્રિને શિથિલ કરનારી વૃદ્ધાવસ્થા આવે છે જેમાં ઇંદ્રિયોનું બળ ઓછું થાય છે તે પણ સ્ત્રી પુત્ર અને ધનના અભિશાપરૂપી અશ્વઉપરઆરૂઢ થયેલો પ્રાણી સંસારરૂપ અરણ્યમાં અટન કરે છે અને તેવા ગાઢ બંધમાંથી છુટી શકતો નથી. એ કેવી ખેદકારક વાત છે!
પર કહેલા બંધમાંથી જે છુટવું તેનું નામ મોક્ષ કહેવાય છે એ મેક્ષ પામવાને ઈચ્છને ભવિ પ્રાણું અનુક્રમે અરવિધ કર્મને ખપાવી સુકત શ્રેણીરૂપ નિસરણી ઊપર ચડતો વીતરાગ સ્થિતિમાં આવી જાય છે અને આહત સિદ્ધાંતના તત્વામૃતથી તૃપ્ત થઈ તીરૂપ સિદ્ધશિલાના સુંદર સિંહાસન પર બીરાજમાન થઈ જાય છે, તેથી આ સંસાર ચક્રના જન્મ મરણરૂપ આરાના ગાઢ બંધમાંથી મુક્ત થાય છે અને તેનું આનંદમય સચ્ચિદાનંદ ફુરે છે એજ સ્યાદાદ અને સમ્યકત્વનું શુદ્ધ પરિણામ છે.
આ બંધ અને મેક્ષ એ સ્પષ્ટ રીતે સમજવાથી હૃદયનું ગાઢ અંધકાર દૂર થાય છે અને તેથી આ અનંત સંસારની સ્થિતિને અવધિ તરત આવી જાય છે તેને માટે એક મહાત્માએ પોતાનાં સંયમી અને બાળ શિષ્યને બંધ મોક્ષનો બાધ કરવાને કેટલો એક ઉપગી ઊપદેશ આપેલ છે તે નીચે પ્રમાણે છે.
ગુરૂમહારાજ કહે છે હે શિષ્ય! માણસને બં, મોક્ષ પ્રથમ જાણવા જોઇએ તેમાં પણ જેણે પ્રવજ્યા લીધી છે તેને તો વિશેષ જાણવાની જ. રૂર છે. તે અગાઊ પ્રથમ જગતમાં જે નિયમ શમ દમ સહનતા ધતિ દાન તપ ભાવ શાયં સત્ય શૈાચ ત્યાગ ધન બળ ભાગ્ય લાભ વિધા લજજા લક્ષ્મી
For Private And Personal Use Only