________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૪.
શ્રી જનધર્મ પ્રકાશ. ઈષ્ટ સુખ હસ્તગત કરે એ કહ્યા છે. આ પ્રકાર પણ બહુજ ઉત્તમ છે. અનેક પ્રાણીઓ સુપાત્રદાન વડે ભવ સમુદ્રને પાર પામી ગયા છે. પૂર્વના કર્મોદયવડે જે પ્રાણું સંસારની અસારતા જાણ્યા છતાં પણ સંસારને છોડી શકે નહીં તેને માટે આ પ્રકાર બહુજ ઉપયોગી છે કેમકે બહુળતાએ ઘણા મનુષ્યો ચારિત્ર ગ્રહણ કરી શકતા નથી, શ્રાવકના વ્રત લેવામાં પણ નબની શકવાના બાના બતાવે છે, તપસ્યા કરતી વખતે શરિરમાંથી શક્તિ નાશ પામી જાય છે, સમાયક, પિસહ કે પ્રતિક્રમણમાં ચિત્તની સ્થિરતા રહેતી નથી. તીર્થયાત્રા માટે ઘર બહાર નીકળી શક્તા નથી–આવા સર્વ આલબનથી વિમુખ થયેલા ગ્રહસ્થને આ સુપાત્રદાન અથવા સપ્ત ક્ષેત્રમાં દ્રવ્ય વ્યયએ એક પ્રબળ આલંબન છે. અને તેમાં માત્ર કૃપણતા દેષ શિવાય બીછ કાંઈ પણ અડચણ નથી. પરંતુ કદી દુર્ભાગ્યયોગે બીજા બધા પાટીઆ જેમ તજી દેય છે તેમ કૃપણુતા દેષથી આ પાટીયું પણ તજી દે તે પછી તેને સંસાર સમુદ્રમાં બુડ્યા સિવાય છુટકો જ નથી. જેનાથી બીજું કાંઈ પણ ન બની શકે તેવા ગ્રહસ્થને સુપાત્રદાન અત્યંત લાભને આપનારું થઈ પડે છે. કહ્યું છે કે
चारित्रं चिनुते धिनोति विनयं ज्ञानं नयत्युन्नतिं । पुष्णाति प्रशमं तपः प्रबलयत्युल्लासयत्यागमं ॥ पुण्यं कंदलयत्यघं दलयति स्वर्ग ददाति क्रमात । निर्वाणश्रियमातनोति निहितं पात्रे पवित्रं धनं ॥ १॥
ભાવાર્થ–પવિત્ર ન્યાયપાછત એવું ધન પાત્રને વિષે આરોપણ કર્યો સતે ચારિત્રની વૃદ્ધિ કરે છે, વિનય ગુણને વધારે છે, જ્ઞાનને ઉન્નતિ પ્રત્યે પમાડે છે, ઉપશમને પિષણ કરે છે, તપને બળવાન કરે છે એટલે પારણુદિકના યોગથી ઊત્સાહી કરે છે, સિદ્ધાંતના પઠનાદિકને ઉલ્લાસવાન કરે છે પુણ્યનો પ્રાદુર્ભાવ કરે છે, પાપને દળી નાખે છે, સ્વર્ગને આપે છે અને અનુક્રમે મેક્ષ રૂ૫ લક્ષ્મીને વિસ્તારે છે અથાત પાત્રમાં કરેલું દાન–વ્યમ કરેલું દ્રવ્ય પૂર્વોક્ત સર્વકાર્ય કરે છે.
વિનાશી લક્ષ્મીને જે પ્રાણી આવી રીતે અવિનાશી કાર્યમાં જોડે છે તેની લક્ષ્મીજ સાર્થક છે. પરંતુ સંપૂર્ણ પુત્પત્તિ ન્યાયપાછત દ્રવ્યથકી જ થાય છે. અને તેથીજ ઉપરના શ્લોકમાં પવિત્ર ધન બતાવ્યું છે. જેભ શુદ્ધબીજ વાવ્યું હોય તે શ્રેષ્ઠ ફળ આપે છે અને બગડેલું બીજ બ
For Private And Personal Use Only